Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oom: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 7: | Regel 7: | ||
Het woord nonkel wordt ook meer algemeen gebruikt voor "[[vriendelijkheid|vriendelijke]] ([[oudere|oude]]) man" en heeft dan ongeveer de waardering die door sommigen wordt gegeven aan "ome" in het noorden van het Nederlandse taalgebied. Een "hoge ome" is daarentegen een hoge pief, een man in een duur pak die zich boven anderen verheven acht, voor wie men echter niet veel [[respect]] opbrengt. De uitdrukking wordt ook wel eens aangetroffen in de politiek, met name op provinciaal en gemeentelijk niveau, maar weinig in de academische wereld. | Het woord nonkel wordt ook meer algemeen gebruikt voor "[[vriendelijkheid|vriendelijke]] ([[oudere|oude]]) man" en heeft dan ongeveer de waardering die door sommigen wordt gegeven aan "ome" in het noorden van het Nederlandse taalgebied. Een "hoge ome" is daarentegen een hoge pief, een man in een duur pak die zich boven anderen verheven acht, voor wie men echter niet veel [[respect]] opbrengt. De uitdrukking wordt ook wel eens aangetroffen in de politiek, met name op provinciaal en gemeentelijk niveau, maar weinig in de academische wereld. | ||
Een oom die in het [[klooster]] getreden is of [[priester]] geworden is, noemt men in [[Rooms- | Een oom die in het [[klooster]] getreden is of [[priester]] geworden is, noemt men in [[Rooms-Katholieke Kerk|katholieke]] kringen '''heeroom''', naar de oude aanspreektitel voor priesters [[heer (priester)|heer]]. | ||
==In de cultuur== | ==In de cultuur== | ||
Versie van 11 feb 2015 21:24
Een oom is een nauwe familierelatie, hij is de broer van iemands vader of moeder. De echtgenoot van een tante is een aangetrouwde oom, evenals die van een bloedeigen homoseksuele oom.
De etymologie van het woord is die van het Middelnederlandse oem in het derde kwart van de 13e eeuw en oom aan het eind van die eeuw. Het is verwant met het Oudfriese em, het Oudengelse eam en Oudhoogduitse oheim, en betekent van oorsprong "moeders broeder". Ook het Gotische awo, dat "grootmoeder" betekent, is te herleiden tot het Latijnse avunculus, "moedersbroeder".
In Belgisch-Nederlandse spreektaal wordt ook het woord nonkel gebruikt. Dat is etymologisch een assimilatie van het Nederlandse lidwoord "den" met het Franse "oncle".
Het woord nonkel wordt ook meer algemeen gebruikt voor "vriendelijke (oude) man" en heeft dan ongeveer de waardering die door sommigen wordt gegeven aan "ome" in het noorden van het Nederlandse taalgebied. Een "hoge ome" is daarentegen een hoge pief, een man in een duur pak die zich boven anderen verheven acht, voor wie men echter niet veel respect opbrengt. De uitdrukking wordt ook wel eens aangetroffen in de politiek, met name op provinciaal en gemeentelijk niveau, maar weinig in de academische wereld.
Een oom die in het klooster getreden is of priester geworden is, noemt men in katholieke kringen heeroom, naar de oude aanspreektitel voor priesters heer.
In de cultuur
Nederland
- Ome Joop was een koosnaam voor Joop den Uyl, al voor hij premier werd in 1973.
- De Film van ome Willem was van 1974 tot 1990 een populair kinderprogramma van de VARA met Edwin Rutten als ome Willem.
- Ome Joop ("Nee nou wordt ie mooi!") was een personage uit de Dik Voormekaar Show, gespeeld door André van Duin vanaf circa 1974.
- Ome Joop is de titel van een lied van de Nederlandse zanger Alexander Curly uit 1975.
- Oom Dagobert is de gierige, steenrijke oom van Kwik, Kwek en Kwak uit de Donald Duck-verhalen van Walt Disney
- Heeroom in Picardië is een roman van Martin Sommer uit 2004.
België
- Nonkel Henri is in België de licht ironische bijnaam van Henri d'Udekem d'Acoz, broer van de vader van Prinses Mathilde.
- Nonkel Bob en Tante Terry (Bob Davidse en Terry Van Ginderen) presenteerden in de jaren 1950 en 1960 een door de jeugd zeer gewaardeerd jeugdprogramma op de Vlaamse televisie.
- Nonkel Jef is een bekende televisieserie, uitgezonden op de Vlaamse zender VTM vanaf 1995. De rol van de Kempense keuterboer Jef Melkenbeek werd zeven jaar lang gespeeld door Ivo Pauwels.
In andere talen
- Een Dutch uncle is in het Engels iemand die onverbiddelijke en ferme kritieken levert, maar met welwillende en educatieve bedoelingen, als ware hij een oom. De zegswijze is mogelijk ontstaan in de 17e eeuw toen de betrekkingen met Engeland wat minder waren en had oorspronkelijk waarschijnlijk een meer beledigende betekenis.
- Uncle Sam is sinds de Oorlog van 1812 in Amerika de personificatie van de (overheid van de) Verenigde Staten.