Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gebedswimpel: verschil tussen versies
(diverse uitbreiding) |
(+) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Gebedswimpels''' of '''gebedsvlaggetjes''' zijn kleurrijke vlaggetjes, die gebruikt worden in het [[Tibetaans boeddhisme]] en de [[bön]]-religie. De rechthoekige vlagjes worden bedrukt of beschreven met symbolen of teksten, waarvan verwacht wordt dat ze bij het wapperen een gunstige invloed verspreiden. De oorsprong van de vlaggetjes ligt volgens de meeste onderzoekers in de oude Tibetaanse bön-religie. | '''Gebedswimpels''' of '''gebedsvlaggetjes''' zijn kleurrijke vlaggetjes, die gebruikt worden in het [[Tibetaans boeddhisme]] en de [[bön]]-religie. De rechthoekige vlagjes worden bedrukt of beschreven met symbolen of teksten, waarvan verwacht wordt dat ze bij het wapperen een gunstige invloed verspreiden. De oorsprong van de vlaggetjes ligt volgens de meeste onderzoekers in de oude Tibetaanse bön-religie. | ||
==Types== | |||
Er zijn twee types Tibetaanse gebedswimpels. | |||
# ''lung ta'', རླུང་རྟ་, (Wylie: ''rlung-rta''), letterlijk windpaard. Ongeveer vierkantige vlagjes in vijf kleuren, die gewoonlijk ongeveer horizontaal tussen twee objecten aan een draad hangen (bijvoorbeeld tussen een rotsblok en een [[stoepa]] of een vlaggenmast. | |||
# ''darchor'', དར་ལྕོག་, (Wylie: ''dar lcog''): betekenis: vlaggenmast; een grote, lange vlag die vertikaal aan een paal naar beneden hangt. | |||
==Vijf kleuren== | ==Vijf kleuren== | ||
| Regel 9: | Regel 14: | ||
Vaak zijn de gebedswimpels door middel van traditionele houtdruk bedrukt met symbolen, gebeden en [[mantra]]’s. | Vaak zijn de gebedswimpels door middel van traditionele houtdruk bedrukt met symbolen, gebeden en [[mantra]]’s. | ||
In het midden van een bedrukt vlaggetje staat vaak een afbeelding van een Tibetaans windpaard (རླུང་རྟ་, rlung-rta), als ondersteuning om de gebeden en mantra’s door de wind te verspreiden. In de vier hoeken van een vlaggetje staan vaak afbeeldingen of de namen van vier dieren: de [[draak]], de [[garoeda]], de [[tijger]] en de [[sneeuwleeuw]]. | In het midden van een bedrukt vlaggetje staat vaak een afbeelding van een Tibetaans [[windpaard]] (རླུང་རྟ་, rlung-rta), als ondersteuning om de gebeden en mantra’s door de wind te verspreiden. In de vier hoeken van een vlaggetje staan vaak afbeeldingen of de namen van vier dieren: de [[draak]], de [[garoeda]], de [[tijger]] en de [[sneeuwleeuw]]. | ||
Een veelvoorkomende mantra is net zoals op de manistenen „''Om mani padme hum''”. | Een veelvoorkomende mantra is net zoals op de [[manisteen|manistenen]] „''[[Om mani padme hum]]''”. | ||
==Tijd van het hangen== | ==Tijd van het hangen== | ||
Versie van 21 dec 2014 21:08
Gebedswimpels of gebedsvlaggetjes zijn kleurrijke vlaggetjes, die gebruikt worden in het Tibetaans boeddhisme en de bön-religie. De rechthoekige vlagjes worden bedrukt of beschreven met symbolen of teksten, waarvan verwacht wordt dat ze bij het wapperen een gunstige invloed verspreiden. De oorsprong van de vlaggetjes ligt volgens de meeste onderzoekers in de oude Tibetaanse bön-religie.
Types
Er zijn twee types Tibetaanse gebedswimpels.
- lung ta, རླུང་རྟ་, (Wylie: rlung-rta), letterlijk windpaard. Ongeveer vierkantige vlagjes in vijf kleuren, die gewoonlijk ongeveer horizontaal tussen twee objecten aan een draad hangen (bijvoorbeeld tussen een rotsblok en een stoepa of een vlaggenmast.
- darchor, དར་ལྕོག་, (Wylie: dar lcog): betekenis: vlaggenmast; een grote, lange vlag die vertikaal aan een paal naar beneden hangt.
Vijf kleuren
De gebedswimpels in vijf kleuren worden van links naar rechts opgehangen in een specifieke volgorde: blauw, wit, rood, groen en geel. in het blauw, wit, rood, groen en geel. Het getal vijf staat voor de vier windrichtingen en het centrum. Elke kleur symboliseert een van de vijf elementen: blauw staat voor hemel, wit voor wind, rood voor vuur, groen voor water en geel voor aarde. De kleuren staan tevens voor een van de vijf dhyani-Boeddha’s: blauw voor Akshobhya Boeddha, wit voor Ratnasambhava Boeddha, rood voor Amitabha Boeddha, groen voor Amoghasiddhi Boeddha en geel voor Vairocana Boeddha.
In de bön-religie gebruikten de sjamanen de vlaggetjes bij rituele ceremonieën. Gezondheid is volgens de Tibetaanse geneeskunde afhankelijk van de harmonie en het evenwicht tussen de vijf elementen.
Diersymbolen
Vaak zijn de gebedswimpels door middel van traditionele houtdruk bedrukt met symbolen, gebeden en mantra’s.
In het midden van een bedrukt vlaggetje staat vaak een afbeelding van een Tibetaans windpaard (རླུང་རྟ་, rlung-rta), als ondersteuning om de gebeden en mantra’s door de wind te verspreiden. In de vier hoeken van een vlaggetje staan vaak afbeeldingen of de namen van vier dieren: de draak, de garoeda, de tijger en de sneeuwleeuw.
Een veelvoorkomende mantra is net zoals op de manistenen „Om mani padme hum”.
Tijd van het hangen
Sommigen zijn ongerust dat de wimpels geen geluk brengen wanneer ze op het verkeerde astrologische moment worden gehangen. Men gelooft dat het het gunstigste is om ze ’s morgens op een zonnige winderige dag te hangen. De oude vlagjes worden jaarlijks vervangen op Losar, de dag van het Tibetaanse nieuwjaar.
Omdat de symbolen en mantra's op de gebedswimpels als heilig worden beschouwd, met men er met respect behandelen. De vlagjes mogen niet op de grond worden gelegd of op kleding worden genaaid. Oude wimpels worden verbrand.