Herman Van Goethem

Herman Van Goethem (Mortsel, 1958) is een vooraanstaand Belgisch historicus, jurist en hoogleraar. Hij heeft een aanzienlijke reputatie verworven met zijn boeken die onderwerpen uit de recente Belgische geschiedenis behandelen.

Wetenschappelijk curriculum

Van Goethem promoveerde tot doctor in de rechten en tot licentiaat in de geschiedenis.

Hij is gewoon hoogleraar politieke en institutionele geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen. Hij was of is:

• Vice-decaan Faculteit Rechten, Universiteit Antwerpen (1997–2000)
• Voorzitter van het Departement Geschiedenis, Universiteit Antwerpen (2000-2009)
• Lid van de Raad van Bestuur van het Instituut voor Joodse Studies, Universiteit Antwerpen (2001–)
• Lid van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis – Commission Royale d’Histoire (2003–)
• Lid van het Wetenschappelijk Comité van het Soma-Ceges, Brussel (2005–)
• Voorzitter van de Archiefraad van het Stadsarchief Antwerpen (2007–)
• Lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, Klasse Menswetenschappen (2009–)
• Curator van de permanente tentoonstelling in voorbereiding in de "Kazerne Dossin: memoriaal, museum en documentatiecentrum voor Holocaust en Mensenrechten" in Mechelen (2012–)
• Lid van de redactie van het Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis.

Onderwerpen van onderzoek

Van Goethem heeft zijn onderzoek hoofdzakelijk gericht op onderwerpen die betrekking hebben met de politieke geschiedenis van België in de 19de en 20ste eeuw, zoals onder meer:

• de taaltoestanden in het Vlaams-Belgisch gerecht, 1795–1935 (onderwerp van zijn doctoraal proefschrift)
• koning Leopold III en de koningskwestie
• August De Schryver, zijn oorlogs­dagboeken 1940–1942 en de Belgische minis­ters in Frank­rijk en in Londen
• De jezuïeten in Antwerpen
• Collaboratie binnen de lokale besturen in Europa tijdens de Duitse bezetting 1939-1945
• De monarchie en het eventuele 'einde van België'

Herman Van Goethem werkt aan een studie over de bestuurlijke Collaboratie in België in 1940-1944, meer bepaald ook door de lokale overheden. Naast een synthese van het bestaande onderzoek bereidt hij een diepgaande analyse voor van de bestuurlijke collaboratie met de Duitse bezetter door de Belgische administratie en het Belgische gerecht. Deze analyse vertrekt vanuit de aanwezigheidspolitiek, zoals die werd vastgelegd in de Conventie van Den Haag in 1907 en zoals ze nadien werd verfijnd in bezet België in 1914–1918 en door de Belgische regeringen in de jaren 1930. Wat de bezetting zelf betreft wordt de onderzoeksfocus gericht op de twee meest problematische domeinen, de Jodenvervolging en de bestrijding van het verzet.

Publicaties

• (samen met Jan Velaers), Leopold III: de koning, het land, de oorlog, ISBN 90-209-2387-0 – Tielt: Lannoo, 1994
• (als editor), Libertés, pluralisme et droit: une approche historique, Société d'histoire du droit, actes du colloque d'Anvers (27-30 mai 1993), ISBN 2-8027-0726-4 – Bruxelles: Bruylant, 1995
• (als editor), August de Schryver, Oorlogsdagboeken, 1940-1942, met een inleiding en commentaar over de Belgische ministers in Frankrijk en London, ISBN 90-209-2971-2 – Tielt: Lannoo, 1998
• Fotografie en realisme in de 19de eeuw, Antwerpen: de oudste foto’s, 1847-1880, ISBN 90-5325-176-6 – Antwerpen: Pandora, 1999.
• Photography and realism in the 19th century: Antwerp, the oldest photographs, 1847-1880, ISBN 90-5325-226-6 – Antwerp: Petraco-Pandora, 1999
• (samen met Jan Velaers), Leopold III, de koning, het land, de oorlog, ISBN 90-209-4643-9 – Tielt, Lannoo, 2001
• (als editor), Antwerpen en de jezuïeten, 1562-2002, ISBN 90-9016122-8 – Antwerpen, UFSIA, 2002
• (als editor), Gewoonte en recht, ISBN 90-6569-917-1 – Brussel: Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2002
• (samen met Bruno De Wever en Nico Wouters), Local government in occupied Europe (1939-1945), ISBN 90-382-0892-8 – Gent: Academia Press, 2006
• De monarchie en het 'einde van België': een communautaire geschiedenis van Leopold I tot Albert II, ISBN 978-90-209-7826-1 – Tielt, Lannoo, 2008
• Belgium and the monarchy : from national independence to national disintegration, ISBN 978-90-5487-698-4 – Brussel, 2010

Daarnaast verschenen talrijke artikels, congresreferaten en boekbesprekingen van zijn hand.

Erkenning

• Van Goethem ontving de Provinciale Prijs voor Geschiedenis van de pro­vincie Antwerpen (1994) voor zijn boek over de taaltoestanden.
• Het boek over Leopold III werd in 1994 genomineerd voor de Gouden Uil (categorie non-fic­tie) en nadien ook bekroond met de Driejaarlijkse prijs Hubert Pierlot voor Geschiedenis.
• De monarchie en het 'einde van België' werd in 2009 genomineerd voor de Prijs ABN-Amrobank voor non fictie.

Privé

Herman Van Goethem is getrouwd met een dochter van Louis Meerts (1920-2007), buitengewoon hoogleraar communicatiewetenschappen en van 1949 tot 1985 hoofdredacteur van de Gazet van Antwerpen.

Externe link

• Volledige publicatielijst van Herman Van Goetrhem