Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Annie Rutzky: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(4 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Annie Rutzky''' ([[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] [[12 januari]] [[1920]] - [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]], na 20 september 1943) was een [[Joden|Joods]]-[[België|Belgische]] pianiste en componiste.
'''Anna Rutzki''', ook wel '''Annie Rutzky''', ([[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], 12 januari [[1920]] [[vernietigingskamp]] [[Auschwitz-Birkenau]], 1943-1945) was een Belgisch [[pianist]].
Ze trad als pianiste op als wonderkind, onder meer in de [[Koninklijke Vlaamse Opera|Opera]] van Antwerpen. Ook speelde ze voor het [[Nationaal Instituut voor de Radio-omroep]]. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] bleef ze muziek maken tot ze in [[1942]] door een ordonnantie van de [[nazisme|nazi's]] het conservatorium moest verlaten.  


Rutzky trouwde in maart 1943 met [[Nico David Workum]], een van de vooraanstaande leden van de [[Vereeniging van Joden in België]].<ref>De curatoren van het getto : de vereniging van de joden in België tijdens de nazi-bezetting, [[Rudi van Doorslaer]] en [[Jean-Philippe Schreiber]], Lannoo, 2004</ref>
==Levensloop==
Ze was dochter van diamantbewerker Elia Chaim Rutzki en Soura Zipaira Mermelstein.


In augustus 1943 werd Rutzky gearresteerd en op 29 september [[1943]] werd ze samen met haar man gedeporteerd naar het [[concentratiekamp]] van [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]] waar ze overleed.
Ze gold volgens de ''Algemene Muziek Encyclopedie'' als bijzonder getalenteerd. Ze kreeg haar opleiding van Frans Lenaerts, [[Arthur De Greef]] en [[Marinus De Jong]]. Een van haar eerste concerten vond plaats in de Kursaal van [[Middelkerke]], ze was toen acht jaar oud (11 augustus 1928). Al op tienjarige leeftijd begon ze haar opleiding aan het [[Koninklijk Vlaams Conservatorium]], waar ze een rist eerste prijzen haalde: notenleer (1931), piano (1935), [[harmonieleer]] (1936 bij [[Jef van Hoof (componist)|Jef van Hoof]]), kamermuziek (1937, bij Albert Van de Vijver), [[muziekgeschiedenis]] (1937 bij Walter Weyler), hoger diploma voor piano (1973), [[contrapunt]] (1939) en [[fuga]] (1941 bij [[Karel Candael]]). Ondertussen was ze aan haar solistenloopbaan begonnen, waarbij ze bekende zalen in Antwerpen, [[Knokke]] en [[Brussel (stad)|Brussel]] aandeed. Ook speelde ze in en voor het [[Nationaal Instituut voor de Radio-omroep]] (NIR). Haar opnamen waren ook in Nederland op de radio te horen. Ook componeerde ze ''Andalusische tango'' en enkele liederen en pianowerken.
 
Tijdens [[België in de Tweede Wereldoorlog|Tweede Wereldoorlog]] werd haar situatie als Jodin steeds nijpender onder het juk van [[Nazi-Duitsland]]. Een voor haar georganiseerd concert in 1942 zou plaatsvinden in [[Lissabon]], waar haar zus zich inmiddels bevond, maar ze mocht vermoedelijk het land al niet meer verlaten. Ze trouwde in voorjaar 1943 met [[Nico David Workum]], vooraanstaand lid van [[Vereniging van Joden in België]]. Het echtpaar werd op 3 september 1943 tijdens Aktion Iltis op hun woonadres Lange Leemstraat 144 te [[Berchem (Antwerpen)|Berchem]] opgepakt en gevangen gezet in [[Kazerne Dossin]] en 20 september 1943 gedeporteerd naar [[Auschwitz-Birkenau]] waar ze beiden de dood vonden voordat het kamp bevrijd werd op 27 januari 1945.
 
Haar zuster Berthe Nunez-Vaz-Rutzki nam in 1965 het initiatief een Prijs Annie Rutzky in het leven te roepen voor verdienstelijke studenten aan het Vlaams Conservatorium. De winnares musicologe Marie-Therese Buyssens van 1969 zou in 1973 een publicatie vrijgeven onder de titel La biographie d’Annie Rutzky. De prijs zou tot 1991 uitgereikt worden.
 
Evelyne Fine, Kleindochter van Rutzki's stiefmoeder Leja Riwka Lipszyc, hield in 2015 een Kaddisj voor Anna Rutzki en Nico Workum, toen er een initiatief was om [[Stolpersteine|Struikelstenen]] voor hen te plaatsen, maar burgemeester  [[Bart De Wever]] gaf geen toestemming. De stenen zijn in 2019 alsnog geplaatst in het bijzijn van Fine en Rutzki's nicht en achternicht.


==Prijs Annie Rutzky==
==Prijs Annie Rutzky==
Regel 46: Regel 51:
[[Categorie:Geboren in 1920]]
[[Categorie:Geboren in 1920]]
[[Categorie:Belgisch pianist]]
[[Categorie:Belgisch pianist]]
[[Categorie:Belgisch componist]]
[[Categorie:Kampgevangene in Auschwitz]]
[[Categorie:Kampgevangene in Auschwitz]]
[[Categorie:Belgisch slachtoffer van het naziregime]]
[[Categorie:Belgisch slachtoffer van het naziregime]]
[[Categorie:Belgische stolpersteine]]

Huidige versie van 25 nov 2022 om 01:54

Anna Rutzki, ook wel Annie Rutzky, (Antwerpen, 12 januari 1920vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau, 1943-1945) was een Belgisch pianist.

Levensloop

Ze was dochter van diamantbewerker Elia Chaim Rutzki en Soura Zipaira Mermelstein.

Ze gold volgens de Algemene Muziek Encyclopedie als bijzonder getalenteerd. Ze kreeg haar opleiding van Frans Lenaerts, Arthur De Greef en Marinus De Jong. Een van haar eerste concerten vond plaats in de Kursaal van Middelkerke, ze was toen acht jaar oud (11 augustus 1928). Al op tienjarige leeftijd begon ze haar opleiding aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium, waar ze een rist eerste prijzen haalde: notenleer (1931), piano (1935), harmonieleer (1936 bij Jef van Hoof), kamermuziek (1937, bij Albert Van de Vijver), muziekgeschiedenis (1937 bij Walter Weyler), hoger diploma voor piano (1973), contrapunt (1939) en fuga (1941 bij Karel Candael). Ondertussen was ze aan haar solistenloopbaan begonnen, waarbij ze bekende zalen in Antwerpen, Knokke en Brussel aandeed. Ook speelde ze in en voor het Nationaal Instituut voor de Radio-omroep (NIR). Haar opnamen waren ook in Nederland op de radio te horen. Ook componeerde ze Andalusische tango en enkele liederen en pianowerken.

Tijdens Tweede Wereldoorlog werd haar situatie als Jodin steeds nijpender onder het juk van Nazi-Duitsland. Een voor haar georganiseerd concert in 1942 zou plaatsvinden in Lissabon, waar haar zus zich inmiddels bevond, maar ze mocht vermoedelijk het land al niet meer verlaten. Ze trouwde in voorjaar 1943 met Nico David Workum, vooraanstaand lid van Vereniging van Joden in België. Het echtpaar werd op 3 september 1943 tijdens Aktion Iltis op hun woonadres Lange Leemstraat 144 te Berchem opgepakt en gevangen gezet in Kazerne Dossin en 20 september 1943 gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau waar ze beiden de dood vonden voordat het kamp bevrijd werd op 27 januari 1945.

Haar zuster Berthe Nunez-Vaz-Rutzki nam in 1965 het initiatief een Prijs Annie Rutzky in het leven te roepen voor verdienstelijke studenten aan het Vlaams Conservatorium. De winnares musicologe Marie-Therese Buyssens van 1969 zou in 1973 een publicatie vrijgeven onder de titel La biographie d’Annie Rutzky. De prijs zou tot 1991 uitgereikt worden.

Evelyne Fine, Kleindochter van Rutzki's stiefmoeder Leja Riwka Lipszyc, hield in 2015 een Kaddisj voor Anna Rutzki en Nico Workum, toen er een initiatief was om Struikelstenen voor hen te plaatsen, maar burgemeester Bart De Wever gaf geen toestemming. De stenen zijn in 2019 alsnog geplaatst in het bijzijn van Fine en Rutzki's nicht en achternicht.

Prijs Annie Rutzky

Na de oorlog werd te harer ere een muziekprijs ingericht, die voor het laatst werd uitgereikt in 1991.

De prijs kende volgende laureaten:

Externe bronnen

  • La biographie d'Annie Rutzky, Marie-Therese Buyssens, 1973, De Beurs, Borgerhout-Antwerpen

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow