Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Goed en kwaad: verschil tussen versies
(Bron; http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Goed_en_kwaad&oldid=13078584 welke onder de GFDL valt. Zie voor eerdere bewerkers in de bewerkingsgeschiedenis via weblink aldaar.) |
(Al wat breder beschreven,. wat logischer gestructureer, gedeelten verplaatst - nog niet klaar, is nog steeds rommelig) |
||
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Goed en kwaad''' verwijst in [[religie]] en [[ethiek]] naar een tegenstelling tussen wat als verkeerd, inacceptabel of moreel fout wordt gezien en dat wat een juiste en dus goede handeling is. Daarnaast is het in [[animisme]] en andere [[religie]]s ook een attribuut dat geacht deel uit te maken van dingen en entiteiten. | |||
"Goed" is een breed concept, maar meestal gaat over een associatie met het leven, naastenliefde, continuïteit, geluk, liefde en welvaart. Het kwaad wordt dan eenvoudig gedefinieerd als het tegenovergestelde van het goede. Het gaat hier om een persoonlijk oordeel of een maatschappelijke norm, en het goede kan in religieuze context ook betrekking hebben op een absolute waarde die de mens als na te streven transcendente norm wordt voorgehouden. | |||
==Religies en mythen== | |||
Het thema goed en kwaad komt in vele religies terug. In het geval van een oude godsvererende [[religie]] wordt de oude [[god]]svorm vaak gebruikt voor de vorm van het kwaad door de nieuwe. Zo wordt de oude religie gedemoniseerd. | |||
==Filosofie== | |||
Binnen sommige (filosofische) stromingen, zie bijvoorbeeld [[Arthur Schopenhauer]] en [[Immanuel Kant]], wordt gesteld dat het 'absolute' goede en kwade niet kan worden vastgesteld, omdat het subjectief zou zijn; het wordt steeds beïnvloed door het beoogde doel en de achterliggende overtuigingen. Net als alle andere duale termen, is het denken in 'goed en kwaad' een onderdeel van het [[oorzakelijkheid|causale denken]] - zo wordt gesteld. | Binnen sommige (filosofische) stromingen, zie bijvoorbeeld [[Arthur Schopenhauer]] en [[Immanuel Kant]], wordt gesteld dat het 'absolute' goede en kwade niet kan worden vastgesteld, omdat het subjectief zou zijn; het wordt steeds beïnvloed door het beoogde doel en de achterliggende overtuigingen. Net als alle andere duale termen, is het denken in 'goed en kwaad' een onderdeel van het [[oorzakelijkheid|causale denken]] - zo wordt gesteld. | ||
Naast dit 'causale denken' is er een andere wijze van denken (misschien ook wel niet-denken), zie ook [[mystiek]], waarbij het relativeren, het loslaten van het doel alsook de benoeming van wat goed en kwaad is, een mogelijkheid is. In veel religies en ideologieën zijn hier elementen van terug te vinden, bijvoorbeeld in termen van acceptatie, genade, vergeving en begrip. Omdat deze wijze van denken vervolgens binnengehaald wordt in het systeem van het causale denken - immers, het causale denken heeft een grote betekenis, doordat bijvoorbeeld ook de wetenschap voor een groot deel gedragen wordt door het causale - heeft het goede en kwade nog steeds - ook binnen religies en ideologieën - betekenis. | Naast dit 'causale denken' is er een andere wijze van denken (misschien ook wel niet-denken), zie ook [[mystiek]], waarbij het relativeren, het loslaten van het doel alsook de benoeming van wat goed en kwaad is, een mogelijkheid is. In veel religies en ideologieën zijn hier elementen van terug te vinden, bijvoorbeeld in termen van acceptatie, genade, vergeving en begrip. Omdat deze wijze van denken vervolgens binnengehaald wordt in het systeem van het causale denken - immers, het causale denken heeft een grote betekenis, doordat bijvoorbeeld ook de wetenschap voor een groot deel gedragen wordt door het causale - heeft het goede en kwade nog steeds - ook binnen religies en ideologieën - betekenis. | ||
==Andere== | |||
Ook in politieke [[propaganda (communicatie)|propaganda]] wordt vaak de eigen groep als 'goed' geprofileerd, en andere groepen als 'slecht'. Het thema ''goed en kwaad'' is van alle tijden en blijft mensen aanspreken. Zo speelt de strijd tussen goed en kwaad vaak een rol in literatuur en film, volks[[legende]]n, [[mythe]]n en [[sprookje]]s. Uiteindelijk wordt daarin vaak 'het kwaad' vernietigd. De boze [[stiefmoeder]] sterft, de held of heldin overwint. | |||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
| Regel 18: | Regel 19: | ||
==Externe Links== | ==Externe Links== | ||
* [http://www.suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/09-papavagga.php Het Kwaad]: een hoofdstuk over goed en kwaad - [[Dhammapada]] (Boeddhisme). | * [http://www.suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/09-papavagga.php Het Kwaad]: een hoofdstuk over goed en kwaad - [[Dhammapada]] (Boeddhisme). | ||
* {{en}} WP [http://en.wikipedia.org/wiki/Good_and_evil Good and evil] | |||
==Literatuur== | ==Literatuur== | ||
Huidige versie van 30 jul 2011 om 21:37
Goed en kwaad verwijst in religie en ethiek naar een tegenstelling tussen wat als verkeerd, inacceptabel of moreel fout wordt gezien en dat wat een juiste en dus goede handeling is. Daarnaast is het in animisme en andere religies ook een attribuut dat geacht deel uit te maken van dingen en entiteiten.
"Goed" is een breed concept, maar meestal gaat over een associatie met het leven, naastenliefde, continuïteit, geluk, liefde en welvaart. Het kwaad wordt dan eenvoudig gedefinieerd als het tegenovergestelde van het goede. Het gaat hier om een persoonlijk oordeel of een maatschappelijke norm, en het goede kan in religieuze context ook betrekking hebben op een absolute waarde die de mens als na te streven transcendente norm wordt voorgehouden.
Religies en mythen
Het thema goed en kwaad komt in vele religies terug. In het geval van een oude godsvererende religie wordt de oude godsvorm vaak gebruikt voor de vorm van het kwaad door de nieuwe. Zo wordt de oude religie gedemoniseerd.
Filosofie
Binnen sommige (filosofische) stromingen, zie bijvoorbeeld Arthur Schopenhauer en Immanuel Kant, wordt gesteld dat het 'absolute' goede en kwade niet kan worden vastgesteld, omdat het subjectief zou zijn; het wordt steeds beïnvloed door het beoogde doel en de achterliggende overtuigingen. Net als alle andere duale termen, is het denken in 'goed en kwaad' een onderdeel van het causale denken - zo wordt gesteld.
Naast dit 'causale denken' is er een andere wijze van denken (misschien ook wel niet-denken), zie ook mystiek, waarbij het relativeren, het loslaten van het doel alsook de benoeming van wat goed en kwaad is, een mogelijkheid is. In veel religies en ideologieën zijn hier elementen van terug te vinden, bijvoorbeeld in termen van acceptatie, genade, vergeving en begrip. Omdat deze wijze van denken vervolgens binnengehaald wordt in het systeem van het causale denken - immers, het causale denken heeft een grote betekenis, doordat bijvoorbeeld ook de wetenschap voor een groot deel gedragen wordt door het causale - heeft het goede en kwade nog steeds - ook binnen religies en ideologieën - betekenis.
Andere
Ook in politieke propaganda wordt vaak de eigen groep als 'goed' geprofileerd, en andere groepen als 'slecht'. Het thema goed en kwaad is van alle tijden en blijft mensen aanspreken. Zo speelt de strijd tussen goed en kwaad vaak een rol in literatuur en film, volkslegenden, mythen en sprookjes. Uiteindelijk wordt daarin vaak 'het kwaad' vernietigd. De boze stiefmoeder sterft, de held of heldin overwint.
Zie ook
Externe Links
- Het Kwaad: een hoofdstuk over goed en kwaad - Dhammapada (Boeddhisme).
- (en) WP Good and evil
Literatuur
- Faber, Paul, Frans Fontaine, Annemiek Spronk (red.), Het Kwaad; All about Evil. Amsterdam: KIT Publishers, 2004.
- Safranski, Rüdiger, Het kwaad. Amsterdam: Olympus, 2003 (2e dr.)