Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Koningin Elisabeth Wedstrijd: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koningin_Elisabethwedstrijd&oldid=13823454 zie aldaar voor eerdere bewerkers)
 
 
(11 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
De '''Koningin Elisabethwedstrijd''' is een internationale muziekwedstrijd in [[België]], opgericht in 1937 door de Belgische [[violist|vioolvirtuoos]] [[Eugène Ysaÿe]] die ze vernoemde naar [[Elisabeth in Beieren]], Koningin der Belgen.  
De '''Koningin Elisabeth Wedstrijd''' (Officiële naam: ''Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België'') is een internationale muziekwedstrijd in [[België]], opgericht in [[1937]] door de Belgische [[violist|vioolvirtuoos]] [[Eugène Ysaÿe]] die ze vernoemde naar [[Elisabeth in Beieren]], Koningin der Belgen.  




== Organisatie ==
== Organisatie ==
De wedstrijd vindt plaats in [[Brussel (stad)|Brussel]] en staat open voor jonge (d.i. tot 30 jaar) musici. Er is afwisselend een wedstrijd voor [[Piano (instrument)|pianisten]], [[viool|violisten]] en [[zangkunst|zangers]], die om de vier jaar worden gehouden, met één jaar zonder wedstrijd. Er is ook een wedstrijd voor [[compositie (muziek)|componisten]], die om de twee jaar wordt georganiseerd, samen met de wedstrijd voor piano of viool. Het winnende werk fungeert dan als verplicht finalewerk voor de pianisten of violisten.  
De wedstrijd vindt plaats in [[Brussel (stad)|Brussel]] en staat open voor jonge (d.i. tot 30 jaar) musici. Er is afwisselend een wedstrijd voor [[pianist]]en, [[violist]]en en [[zangkunst|zangers]], die om de vier jaar worden gehouden, met één jaar zonder wedstrijd. Er is ook een wedstrijd voor [[compositie (muziek)|componisten]], die om de twee jaar wordt georganiseerd, samen met de wedstrijd voor [[Piano (instrument)|piano]] of [[viool]]. Het winnende werk fungeert dan als verplicht finalewerk voor de pianisten of violisten.  


Deze wedstrijd geldt als een van de meest veeleisende muziekwedstrijden ter wereld. Ze bestaat uit voorronden, halve finales (voor de 24 besten) en een finale (voor de twaalf finalisten, de beste 6 worden "laureaat"). Na de halve finales worden de finalisten gedurende een week afgezonderd in de [[Muziekkapel Koningin Elisabeth]] te [[Argenteuil]], waar ze geen bezoek mogen ontvangen en niet mogen uitgaan. Tijdens deze afzondering moeten zij het speciaal voor deze wedstrijd gecomponeerd werk instuderen.
Deze wedstrijd geldt als een van de meest veeleisende muziekwedstrijden ter wereld. Ze bestaat uit voorronden, halve finales (voor de 24 besten) en een finale (voor de twaalf finalisten, de beste 6 worden "laureaat"). Na de halve finales worden de finalisten gedurende een week afgezonderd in de [[Muziekkapel Koningin Elisabeth]] te [[Argenteuil]], waar ze geen bezoek mogen ontvangen en niet mogen uitgaan. Tijdens deze afzondering moeten zij het speciaal voor deze wedstrijd gecomponeerd werk instuderen.


De finale-concerten vinden plaats in de grote concertzaal van het [[Paleis voor Schone Kunsten]] in Brussel, en worden rechtstreeks uitgezonden door radio en televisie; zij worden ook op [[Compact disc|CD]] uitgebracht. De voorronden vinden plaats in het Koninklijk [[Conservatorium]] van Brussel. De deelnemers worden beoordeeld door een internationale [[jury (wedstrijd)|jury]] van gerenommeerde muzikale personaliteiten.
De finale-concerten vinden plaats in de grote concertzaal van het [[Paleis voor Schone Kunsten]] in Brussel, en worden rechtstreeks uitgezonden door radio en televisie; zij worden ook op [[Compact disc|CD]] uitgebracht. De voorronden vonden tot in [[2011]] plaats in het [[Koninklijk conservatorium van Brussel]], vanaf [[2012]] in het [[Flageygebouw]] te Brussel-[[Elsene]]. De deelnemers worden beoordeeld door een internationale [[jury (wedstrijd)|jury]] van gerenommeerde muzikale personaliteiten.


[[Koningin Fabiola]] is beschermvrouw van de wedstrijd. Jaarlijks wordt dan ook de koningin Fabiola-prijs uitgereikt voor de laureaat. De wedstrijd en de laureaten genieten veel belangstelling van het Belgische hof. De juryleden worden elk jaar ontvangen op het Koninklijk Paleis voor een diner. Koningin Elisabeth onderhield persoonlijke contacten met de jury en de laureaten.
[[Koningin Fabiola]] was beschermvrouw van de wedstrijd. Jaarlijks werd dan ook de koningin Fabiola-prijs uitgereikt voor de laureaat. De wedstrijd en de laureaten genieten veel belangstelling van het Belgische hof. De juryleden worden elk jaar ontvangen op het Koninklijk Paleis voor een diner. Koningin Elisabeth onderhield persoonlijke contacten met de jury en de laureaten.


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
De Koningin Elisabethwedstrijd is de opvolger van de internationale muziekwedstrijd die in 1937 voor het eerst plaatsvond en genoemd was naar [[Eugène Ysaÿe]], die in 1931 was overleden en kapelmeester aan het hof van België was geweest. De eerste wedstrijd, voor viool, had meteen grote internationale weerklank: de winnaar was de Sovjet-Russische violist [[David Oistrach]].
De Koningin Elisabethwedstrijd is de opvolger van de internationale muziekwedstrijd die in [[1937]] voor het eerst plaatsvond en genoemd was naar [[Eugène Ysaÿe]], die in [[1931]] was overleden en kapelmeester aan het hof van België was geweest. De eerste wedstrijd, voor viool, had meteen grote internationale weerklank: de winnaar was de Sovjet-Russische violist [[David Oistrach]].


In 1938 was de wedstrijd voorbehouden voor pianisten; winnaar was de Russische pianist [[Emil Gilels]]. In 1939 was er wedstrijd voor dirigenten gepland, maar die ging niet door vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.
In [[1938]] was de wedstrijd voorbehouden voor pianisten; winnaar was de Russische pianist [[Emil Gilels]]. In [[1939]] was er wedstrijd voor dirigenten gepland, maar die ging niet door vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.


Na de Tweede Wereldoorlog werd, in 1950, de VZW "Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België" opgericht, en de naam van de wedstrijd veranderde vanaf 1951 in ''Koningin Elisabethwedstrijd''.
Na de Tweede Wereldoorlog werd, in [[1950]], de VZW "Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België" opgericht, en de naam van de wedstrijd veranderde vanaf [[1951]] in ''Koningin Elisabeth Wedstrijd''.


Eerst werd er achtereenvolgens een wedstrijd gehouden voor viool, voor piano, en voor compositie, gevolgd door een jaar zonder wedstrijd. In 1975 werd de volgorde veranderd, om de volgende vioolwedstrijd te laten samenvallen met de honderdste verjaardag van de geboorte van Koningin Elisabeth, die zelf een violiste was.
Eerst werd er achtereenvolgens een wedstrijd gehouden voor viool, voor piano, en voor compositie, gevolgd door een jaar zonder wedstrijd. In [[1975]] werd de volgorde veranderd, om de volgende vioolwedstrijd te laten samenvallen met de honderdste verjaardag van de geboorte van Koningin Elisabeth, die zelf een violiste was.


De afzonderlijke wedstrijd voor componisten was niet erg succesvol; na de eerste wedstrijd, gewonnen door [[Michael Spisak]], werd er herhaaldelijk aan de formule gesleuteld, maar ze verdween tenslotte tot 1991. Van dan af is er een tweejaarlijkse compositiewedstrijd voor een piano- of vioolconcerto; de winnende inzending vormt een verplicht onderdeel van het finaleprogramma voor de finalisten, die dit werk pas in de week voorafgaand aan de finale mogen instuderen.
De afzonderlijke wedstrijd voor componisten was niet erg succesvol; na de eerste wedstrijd, gewonnen door [[Michael Spisak]], werd er herhaaldelijk aan de formule gesleuteld, maar ze verdween tenslotte tot [[1991]]. Van dan af is er een tweejaarlijkse compositiewedstrijd voor een piano- of vioolconcerto; de winnende inzending vormt een verplicht onderdeel van het finaleprogramma voor de finalisten, die dit werk pas in de week voorafgaand aan de finale mogen instuderen.


De wedstrijd voor zang werd — op initiatief van [[Gerard Mortier]]—voor het eerst op het programma gezet in 1988. Zodoende kwamen de wedstrijden voor viool en piano wat verder uit elkaar te liggen om het niveau hoog te houden. De editie zang was meteen een groot populair succes, hoewel de formule ook aan kritiek onderhevig is: de deelnemers moeten zowel [[opera (muziek)|opera]]-aria's, [[lied|liederen]] als [[Barokmuziek]] zingen, wat als onrealistisch ervaren wordt omdat geen enkele individuele stem geschikt zou zijn voor al deze genres.
De wedstrijd voor zang werd — op initiatief van [[Gerard Mortier]]—voor het eerst op het programma gezet in [[1988]]. Zodoende kwamen de wedstrijden voor viool en piano wat verder uit elkaar te liggen om het niveau hoog te houden. De editie zang was meteen een groot populair succes, hoewel de formule ook aan kritiek onderhevig is: de deelnemers moeten zowel [[opera (muziek)|opera]]-aria's, [[lied|liederen]] als [[Barokmuziek]] zingen, wat als onrealistisch ervaren wordt omdat geen enkele individuele stem geschikt zou zijn voor al deze genres.
 
===Koningin Elisabethwedstrijd 2005 (voor viool)===
{{hoofdartikel|Koningin Elisabethwedstrijd 2005 (voor viool)}}
 
===Koningin Elisabethwedstrijd 2007 (voor piano)===
{{hoofdartikel|Koningin Elisabethwedstrijd 2007 (voor piano)}}


==Winnaars==
==Winnaars==
 
De eerstgerangschikte laureaten ontvangen de [[Grote Prijs Koningin Elisabeth van België]].
Eerste-prijswinnaars van de Koningin Elisabethwedstrijd (voorheen Eugène Ysaÿe-wedstrijd):
Eerste-prijswinnaars van de Koningin Elisabethwedstrijd (voorheen Eugène Ysaÿe-wedstrijd) waren:


{|border=1  {{prettytable}} align=center
{|border=1  {{prettytable}} align=center
!Jaar!!Categorie!!Winnaar/winnares
!Jaar!!Categorie!!Winnaar/winnares
|---
|---
|[[Koningin Elisabethwedstrijd 2008|2008]]||Zang||[[Szabolcs Brickner]]
|[[2017]]||Cello||{{FR-VLAG}} [[Victor Julien-Laferrière]]
|---
|[[2016]]||Piano||{{CZ-VLAG}} [[Lukáš Vondrácek]]
|---
|[[2015]]||Viool||{{KR-VLAG}} [[Lim Ji-young]]
|---
|[[2014]]||Zang||{{KR-VLAG}} [[Sumi Hwang]]
|---
|[[2013]]||Piano||{{IL-VLAG}} [[Boris Giltburg]]
|---
|[[2012]]||Viool||{{RU-VLAG}} [[Andrej Baranov]]
|---
|[[2012]]||Compositie||{{FR-VLAG}} [[Michel Petrossian]]
|---
|[[2011]]||Zang||{{KR-VLAG}} [[Hong Haeran]]
|---
|[[2010]]||Piano||{{RU-VLAG}} [[Denis Kozjoechin]]
|---
|[[2010]]||Compositie||{{KR-VLAG}} [[Jeon Minje]]
|---
|[[2009]]||Viool||{{AU-VLAG}} [[Ray Chen]]
|---
|[[2009]]||Compositie||{{ES-VLAG}} [[Miguel Gálvez-Taroncher]]
|---
|[[2008]]||Zang||{{HU-VLAG}} [[Szabolcs Brickner]]
|---
|---
|[[Koningin Elisabethwedstrijd 2007 (voor piano)|2007]]||Piano||[[Anna Vinnitskaya]]
|[[2007]]||Piano||{{RU-VLAG}} [[Anna Vinnitskaya]]
|---
|---
|[[Koningin Elisabethwedstrijd 2007|2007]]||Compositie||[[Miguel Galvez-Taroncher]]
|[[2007]]||Compositie||{{ES-VLAG}} [[Miguel Galvez-Taroncher]]
|---
|---
|[[Koningin Elisabethwedstrijd 2005|2005]]||Viool||[[Sergej Chatsjatrian]]
|[[2005]]||Viool||{{AM-VLAG}} [[Sergej Chatsjatrian]]
|---
|---
|[[Koningin Elisabethwedstrijd 2005|2005]]||Compositie||[[Javier Torres Maldonado]]
|[[2005]]||Compositie||{{MX-VLAG}} [[Javier Torres Maldonado]]
|---
|---
|2004||Zang||[[Iwona Sobotka]]
|[[2004]]||Zang||{{PL-VLAG}} [[Iwona Sobotka]]
|---
|---
|2003||Piano||[[Severin von Eckardstein]]
|[[2003]]||Piano||{{DE-VLAG}} [[Severin von Eckardstein]]
|---
|---
|2003||Compositie||[[Ian Munro]]
|[[2003]]||Compositie||{{AU-VLAG}} [[Ian Munro]]
|---
|---
|2001||Viool||[[Baiba Skride]]
|[[2001]]||Viool||{{LV-VLAG}}[[Baiba Skride]]
|---
|---
|2001||Compositie||[[Søren Nils Eichberg]]
|[[2001]]||Compositie||{{DK-VLAG}} [[Søren Nils Eichberg]]
|---
|---
|2000||Zang||[[Marie-Nicole Lemieux]]
|[[2000]]||Zang||{{CA-VLAG}} [[Marie-Nicole Lemieux]]
|---
|---
|1999||Piano||[[Vitaly Samoshko]]
|[[1999]]||Piano||{{UA-VLAG}} [[Vitaly Samoshko]]
|---
|---
|1999||Compositie||[[Uljas Pulkkis]]
|[[1999]]||Compositie||{{FI-VLAG}} [[Uljas Pulkkis]]
|---
|---
|1997||Viool||[[Nikolaj Znaider]]
|[[1997]]||Viool||{{IL-VLAG}} [[Nikolaj Znaider]]
|---
|---
|1997||Compositie||[[Hendrik Hofmeyr]]
|[[1997]]||Compositie||{{ZA-VLAG}} [[Hendrik Hofmeyr]]
|---
|---
|1996||Zang||[[Stephen Salters]]
|[[1996]]||Zang||{{US-VLAG}} [[Stephen Salters]]
|---
|---
|1995||Piano||[[Markus Groh]]
|[[1995]]||Piano||{{DE-VLAG}} [[Markus Groh]]
|---
|---
|1995||Compositie||[[John Weeks]]
|[[1995]]||Compositie||{{UK-VLAG}} [[John Weeks]]
|---
|---
|1993||Viool||[[Yayoi Toda]]
|[[1993]]||Viool||{{JP-VLAG}} [[Yayoi Toda]]
|---
|---
|1993||Compositie||[[Piet Swerts]]
|[[1993]]||Compositie||{{BE-VLAG}} [[Piet Swerts]]
|---
|---
|1992||Zang||[[Thierry Félix]]
|[[1992]]||Zang||{{FR-VLAG}} [[Thierry Félix]]
|---
|---
|1991||Piano||[[Frank Braley]]
|[[1991]]||Piano||{{FR-VLAG}} [[Frank Braley]]
|---
|---
|1991||Compositie||[[Patrice Challulau]]
|[[1991]]||Compositie||{{FR-VLAG}} [[Patrice Challulau]]
|---
|---
|1989||Viool||[[Vadim Repin]]
|[[1989]]||Viool||{{SU}} [[Vadim Repin]]
|---
|---
|1988||Zang||[[Aga Winska]]
|[[1988]]||Zang||{{PL-VLAG}} [[Aga Winska]]
|---
|---
|1987||Piano||[[Andrei Nikolsky]]
|[[1987]]||Piano||{{SU}} [[Andrei Nikolsky]]
|---
|---
|1985||Viool||[[Nai Yuan Hu]]
|[[1985]]||Viool||{{TW}} [[Nai Yuan Hu]]
|---
|---
|1983||Piano||[[Pierre-Alain Volondat]]
|[[1983]]||Piano||{{FR-VLAG}} [[Pierre-Alain Volondat]]
|---
|---
|1980||Viool||[[Yuzuko Horigome]]
|[[1980]]||Viool||{{JP-VLAG}} [[Yuzuko Horigome]]
|---
|---
|1978||Piano||[[Abdel-Rahman El-Bacha]]
|[[1978]]||Piano||{{LB-VLAG}} [[Abdel-Rahman El-Bacha]]
|---
|---
|1976||Viool||[[Mikhaïl Bezverkhny]]
|[[1976]]||Viool||{{SU}} [[Mikhaïl Bezverkhny]]
|---
|---
|1975||Piano||[[Mikhaïl Faerman]]
|[[1975]]||Piano||{{SU}} [[Mikhaïl Faerman]]
|---
|---
|1972||Piano||[[Valery Afanassiev]]
|[[1972]]||Piano||{{SU}} [[Valery Afanassiev]]
|---
|---
|1971||Viool||[[Miriam Fried]]
|[[1971]]||Viool||{{IL-VLAG}} [[Miriam Fried]]
|---
|---
|1968||Piano||[[Eketarina Novitzkaya]]
|[[1968]]||Piano||{{SU}} [[Eketarina Novitzkaya]]
|---
|---
|1967||Viool||[[Philippe Hirshhorn]]
|[[1967]]||Viool||{{SU}} [[Philippe Hirshhorn]]
|---
|---
|1964||Piano||[[Eugene Moguilevsky]]
|[[1964]]||Piano||{{SU}} [[Eugene Moguilevsky]]
|---
|---
|1963||Viool||[[Alexei Micklin]]
|[[1963]]||Viool||{{SU}} [[Alexei Micklin]]
|---
|---
|1960||Piano||[[Malcolm Frager]]
|[[1960]]||Piano||{{US-VLAG}} [[Malcolm Frager]]
|---
|---
|1959||Viool||[[Jaime Laredo]]
|[[1959]]||Viool||{{BO-VLAG}} [[Jaime Laredo]]
|---
|---
|1956||Piano||[[Vladimir Ashkenazy]]
|[[1956]]||Piano||{{SU}} [[Vladimir Ashkenazy]]
|---
|---
|1955||Viool||[[Berl Senofsky]]
|[[1955]]||Viool||{{US-VLAG}} [[Berl Senofsky]]
|---
|---
|1953||Compositie||[[Michal Spisak]]
|[[1953]]||Compositie||{{PL-VLAG}} [[Michal Spisak]]
|---
|---
|1952||Piano||[[Leon Fleisher]]
|[[1952]]||Piano||{{US-VLAG}} [[Leon Fleisher]]
|---
|---
|1951||Viool||[[Leonid Kogan]]
|[[1951]]||Viool||{{SU}} [[Leonid Kogan]]
|---
|---
|1938||Piano||[[Emil Gilels]]
|[[1938]]||Piano||{{SU}} [[Emil Gilels]]
|---
|---
|1937||Viool||[[David Oistrach]]
|[[1937]]||Viool||{{SU}} [[David Oistrach]]
|---
|---
|}
|}


Zoals voor alle klassieke-muziekwedstrijden, geldt ook voor de Koningin Elisabethwedstrijd dat winnen geen garantie is voor een grote muzikale carrière, en omgekeerd, dat men geen grote wedstrijden moet gewonnen hebben om een internationale carrière uit te bouwen. Enkele andere prijswinnaars die dit hebben bewezen zijn onder meer:
Zoals voor alle klassieke-muziekwedstrijden, geldt ook voor de Koningin Elisabethwedstrijd dat winnen geen garantie is voor een grote muzikale carrière, en omgekeerd, dat men geen grote wedstrijden moet gewonnen hebben om een internationale carrière uit te bouwen. Enkele andere prijswinnaars die dit hebben bewezen zijn onder meer:
* [[Arturo Benedetti Michelangeli]] (7de prijs piano, 1938)
* [[Arturo Benedetti Michelangeli]] (7de prijs piano, [[1938]])
* [[Lazar Berman]] (5de prijs piano, 1956)
* [[Lazar Berman]] (5de prijs piano, [[1956]])
* [[Gidon Kremer]] (3de prijs viool, 1967)
* [[Gidon Kremer]] (3de prijs viool, [[1967]])
* [[Mitsuko Uchida]] (10e prijs piano, 1968)
* [[Mitsuko Uchida]] (10e prijs piano, [[1968]])
* [[Rudolf Werthen]] (7de prijs viool, 1971)
* [[Rudolf Werthen]] (7de prijs viool, [[1971]])
* [[Robert Groslot]] (6de prijs piano, 1978)
* [[Robert Groslot]] (6de prijs piano, [[1978]])
* [[Eliane Rodrigues]] (5de prijs piano, 1983)
* [[Eliane Rodrigues]] (5de prijs piano, 1983)
* [[Rian de Waal]] (7de prijs piano, 1983)
* [[Rian de Waal]] (7de prijs piano, [[1983]])


==Externe links==
==Externe links==
Regel 147: Regel 165:
* [http://statbel.fgov.be/studies/thesis_nl.asp?n=535 Online studie over de invloed van volgorde-effecten op de resultaten van de Koningin Elisabethwedstrijd] (Digitale bibliotheek NIS)
* [http://statbel.fgov.be/studies/thesis_nl.asp?n=535 Online studie over de invloed van volgorde-effecten op de resultaten van de Koningin Elisabethwedstrijd] (Digitale bibliotheek NIS)
* [http://www.cmre.be/nl/page.asp?ID=conseil de Raad van Beheer]
* [http://www.cmre.be/nl/page.asp?ID=conseil de Raad van Beheer]
* [http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl Officiële website]
* [http://perso.fundp.ac.be/~jmlamber/re/re.html Palmares van het concours vanaf 1951 (Franstalig)]
{{Wikidata|Q1124312}}
<!--{{Navigatie Koningin Elisabethwedstrijd}}-->


[[Categorie:Koningin Elisabethwedstrijd| ]]
[[Categorie:Belgische muziekprijs]]
[[Categorie:Muziekconcours gestart in 1937]]
[[Categorie:1937]]
[[Categorie:Klassieke muziekwedstrijd]]
[[Categorie:Klassieke muziekwedstrijd]]
[[Categorie:Compositiewedstrijd]]
[[Categorie:Muziekconcours]]
[[Categorie:Muziek in België]]
[[Categorie:Cultuur in Brussel]]

Huidige versie van 27 jun 2017 om 10:25

De Koningin Elisabeth Wedstrijd (Officiële naam: Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België) is een internationale muziekwedstrijd in België, opgericht in 1937 door de Belgische vioolvirtuoos Eugène Ysaÿe die ze vernoemde naar Elisabeth in Beieren, Koningin der Belgen.


Organisatie

De wedstrijd vindt plaats in Brussel en staat open voor jonge (d.i. tot 30 jaar) musici. Er is afwisselend een wedstrijd voor pianisten, violisten en zangers, die om de vier jaar worden gehouden, met één jaar zonder wedstrijd. Er is ook een wedstrijd voor componisten, die om de twee jaar wordt georganiseerd, samen met de wedstrijd voor piano of viool. Het winnende werk fungeert dan als verplicht finalewerk voor de pianisten of violisten.

Deze wedstrijd geldt als een van de meest veeleisende muziekwedstrijden ter wereld. Ze bestaat uit voorronden, halve finales (voor de 24 besten) en een finale (voor de twaalf finalisten, de beste 6 worden "laureaat"). Na de halve finales worden de finalisten gedurende een week afgezonderd in de Muziekkapel Koningin Elisabeth te Argenteuil, waar ze geen bezoek mogen ontvangen en niet mogen uitgaan. Tijdens deze afzondering moeten zij het speciaal voor deze wedstrijd gecomponeerd werk instuderen.

De finale-concerten vinden plaats in de grote concertzaal van het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, en worden rechtstreeks uitgezonden door radio en televisie; zij worden ook op CD uitgebracht. De voorronden vonden tot in 2011 plaats in het Koninklijk conservatorium van Brussel, vanaf 2012 in het Flageygebouw te Brussel-Elsene. De deelnemers worden beoordeeld door een internationale jury van gerenommeerde muzikale personaliteiten.

Koningin Fabiola was beschermvrouw van de wedstrijd. Jaarlijks werd dan ook de koningin Fabiola-prijs uitgereikt voor de laureaat. De wedstrijd en de laureaten genieten veel belangstelling van het Belgische hof. De juryleden worden elk jaar ontvangen op het Koninklijk Paleis voor een diner. Koningin Elisabeth onderhield persoonlijke contacten met de jury en de laureaten.

Geschiedenis

De Koningin Elisabethwedstrijd is de opvolger van de internationale muziekwedstrijd die in 1937 voor het eerst plaatsvond en genoemd was naar Eugène Ysaÿe, die in 1931 was overleden en kapelmeester aan het hof van België was geweest. De eerste wedstrijd, voor viool, had meteen grote internationale weerklank: de winnaar was de Sovjet-Russische violist David Oistrach.

In 1938 was de wedstrijd voorbehouden voor pianisten; winnaar was de Russische pianist Emil Gilels. In 1939 was er wedstrijd voor dirigenten gepland, maar die ging niet door vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Na de Tweede Wereldoorlog werd, in 1950, de VZW "Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België" opgericht, en de naam van de wedstrijd veranderde vanaf 1951 in Koningin Elisabeth Wedstrijd.

Eerst werd er achtereenvolgens een wedstrijd gehouden voor viool, voor piano, en voor compositie, gevolgd door een jaar zonder wedstrijd. In 1975 werd de volgorde veranderd, om de volgende vioolwedstrijd te laten samenvallen met de honderdste verjaardag van de geboorte van Koningin Elisabeth, die zelf een violiste was.

De afzonderlijke wedstrijd voor componisten was niet erg succesvol; na de eerste wedstrijd, gewonnen door Michael Spisak, werd er herhaaldelijk aan de formule gesleuteld, maar ze verdween tenslotte tot 1991. Van dan af is er een tweejaarlijkse compositiewedstrijd voor een piano- of vioolconcerto; de winnende inzending vormt een verplicht onderdeel van het finaleprogramma voor de finalisten, die dit werk pas in de week voorafgaand aan de finale mogen instuderen.

De wedstrijd voor zang werd — op initiatief van Gerard Mortier—voor het eerst op het programma gezet in 1988. Zodoende kwamen de wedstrijden voor viool en piano wat verder uit elkaar te liggen om het niveau hoog te houden. De editie zang was meteen een groot populair succes, hoewel de formule ook aan kritiek onderhevig is: de deelnemers moeten zowel opera-aria's, liederen als Barokmuziek zingen, wat als onrealistisch ervaren wordt omdat geen enkele individuele stem geschikt zou zijn voor al deze genres.

Winnaars

De eerstgerangschikte laureaten ontvangen de Grote Prijs Koningin Elisabeth van België. Eerste-prijswinnaars van de Koningin Elisabethwedstrijd (voorheen Eugène Ysaÿe-wedstrijd) waren:

Jaar Categorie Winnaar/winnares
2017 Cello Frankrijk Victor Julien-Laferrière
2016 Piano Tsjechië Lukáš Vondrácek
2015 Viool Zuid-Korea Lim Ji-young
2014 Zang Zuid-Korea Sumi Hwang
2013 Piano Israël (land) Boris Giltburg
2012 Viool Rusland Andrej Baranov
2012 Compositie Frankrijk Michel Petrossian
2011 Zang Zuid-Korea Hong Haeran
2010 Piano Rusland Denis Kozjoechin
2010 Compositie Zuid-Korea Jeon Minje
2009 Viool Australië Ray Chen
2009 Compositie Spanje Miguel Gálvez-Taroncher
2008 Zang Hongarije Szabolcs Brickner
2007 Piano Rusland Anna Vinnitskaya
2007 Compositie Spanje Miguel Galvez-Taroncher
2005 Viool Armenië Sergej Chatsjatrian
2005 Compositie Mexico Javier Torres Maldonado
2004 Zang Polen Iwona Sobotka
2003 Piano Duitsland Severin von Eckardstein
2003 Compositie Australië Ian Munro
2001 Viool LetlandBaiba Skride
2001 Compositie Denemarken Søren Nils Eichberg
2000 Zang Canada Marie-Nicole Lemieux
1999 Piano Oekraïne Vitaly Samoshko
1999 Compositie Finland Uljas Pulkkis
1997 Viool Israël (land) Nikolaj Znaider
1997 Compositie Zuid-Afrika Hendrik Hofmeyr
1996 Zang Verenigde Staten Stephen Salters
1995 Piano Duitsland Markus Groh
1995 Compositie Verenigd Koninkrijk John Weeks
1993 Viool Japan Yayoi Toda
1993 Compositie België Piet Swerts
1992 Zang Frankrijk Thierry Félix
1991 Piano Frankrijk Frank Braley
1991 Compositie Frankrijk Patrice Challulau
1989 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Vadim Repin
1988 Zang Polen Aga Winska
1987 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Andrei Nikolsky
1985 Viool Vlag van Taiwan Taiwan Nai Yuan Hu
1983 Piano Frankrijk Pierre-Alain Volondat
1980 Viool Japan Yuzuko Horigome
1978 Piano Libanon Abdel-Rahman El-Bacha
1976 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Mikhaïl Bezverkhny
1975 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Mikhaïl Faerman
1972 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Valery Afanassiev
1971 Viool Israël (land) Miriam Fried
1968 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Eketarina Novitzkaya
1967 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Philippe Hirshhorn
1964 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Eugene Moguilevsky
1963 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Alexei Micklin
1960 Piano Verenigde Staten Malcolm Frager
1959 Viool Bolivia Jaime Laredo
1956 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Vladimir Ashkenazy
1955 Viool Verenigde Staten Berl Senofsky
1953 Compositie Polen Michal Spisak
1952 Piano Verenigde Staten Leon Fleisher
1951 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Leonid Kogan
1938 Piano Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie Emil Gilels
1937 Viool Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie David Oistrach

Zoals voor alle klassieke-muziekwedstrijden, geldt ook voor de Koningin Elisabethwedstrijd dat winnen geen garantie is voor een grote muzikale carrière, en omgekeerd, dat men geen grote wedstrijden moet gewonnen hebben om een internationale carrière uit te bouwen. Enkele andere prijswinnaars die dit hebben bewezen zijn onder meer:

Externe links

Q1124312 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Koningin_Elisabeth_Wedstrijd&oldid=217066"