The Prelude

The Prelude; or, Growth of a Poet's Mind (De prelude; of Groei des Dichters Geest) is een autobiografisch, filosofisch gedicht in blank vers van de Engelse dichter William Wordsworth (1770-1850). Wordsworth schreef de eerste versie toen hij 28 jaar was, en bleef er de rest van zijn leven aan verder werken zonder het te publiceren. Hij gaf het ook nooit een titel; hij noemde het "Gedicht (titel nog niet vastgelegd) opgedragen aan Coleridge en verwees er in zijn brieven aan zijn zuster Dorothy naar als "het gedicht over mijn geestelijke groei." Pas 3 maanden na zijn dood, in 1850, werd het bij het grote publiek bekend als The Prelude, een titel die zijn vrouw Mary het had gegeven.

Structuur

Oorspronkelijk was The Prelude bedoeld als proloog van een lang, driedelig filosofisch gedicht dat Wordsworth The Recluse, wilde noemen. Niettegenstaande hij met dit plan al zo vroeg begonnen was en er nog mee bezig was tot kort voor zijn dood, slaagde hij er alleen in om The Prelude en het tweede deel van The Excursion af te krijgen. Van de rest van de geplande delen resten slechts fragmenten.

fragment uit The Prelude over de rivier Derwent ... Was it for this That one, the fairest of all rivers, loved To blend his murmurs with my nurse's song, And, from his alder shades and rocky falls, And from his fords and shallows, sent a voice That flowed along my dreams? For this, didst thou, O Derwent! winding among grassy holms Where I was looking on, a babe in arms, Make ceaseless music that composed my thoughts To more than infant softness, giving me Amid the fretful dwellings of mankind A foretaste, a dim earnest, of the calm That Nature breathes among the hills and groves. ... vertaling Was het daarvoor Dat een van de mooiste rivieren placht haar gemurmel te vermengen met 't wiegelied van mijn verzorgster en, vanuit het lommer van elzen en rotsige schietstroom en haar ondiepten, een stem zond die stroomde langs mijn dromen? Want dit deed jij, O Derwent! vloeiend tussen grasrijke eilandjes waar ik als zuigeling naar keek, je gestage muziek aanhorend die mijn gedachten vormde tot kindse zachtheid, als voorproef voor mij en de gejaagde mens, een vermoeden van de rust die Natuur ademt tussen de heuvels en de boomgaarden. (vertaling: Jules Grandgagnage)

Inhoud

Het werk is een poëtische reflectie op Wordsworths eigen gevoel van zijn poëtische roeping zoals die zich ontwikkelde in de loop van zijn leven. Maar de focus en de stemming van het gedicht verschillen sterk van de neoklassieke periode en plaatsen het duidelijk in de romantiek. Terwijl John Milton (die hij met naam noemt in versregel 169 van Book One) in Paradise Lost Gods schepping en de zondeval van de mens herschrijft om "de wegen van God ten opzichte van de mens te rechtvaardigen", kiest Wordsworth zijn eigen geest en verbeelding als een waardig onderwerp voor een episch gedicht.

Deze spirituele autobiografie wortelt in Wordsworths metafoor dat het leven een reis is waarbij het einde samenvalt met het begin. Het gedicht begint met de beschrijving van een letterlijke reis met als doel het dal van Grasmere. De Prelude vertelt ook een aantal latere reizen, met name de oversteek van de Alpen in Book VI en, in het begin van het laatste boek als climax, de beklimming van de Snowdon. In de loop van het gedicht worden dergelijke letterlijke reizen het metaforische vehikel voor een spirituele reis - de zoektocht in het geheugen van de dichter.

Versies

Er zijn drie versies van het gedicht bekend:

• De 1799-versie. Dit is een veel kortere versie bestaande uit twee delen, samengesteld in 1798-99.
• De 1805 versie, die werd gevonden en gedrukt door Ernest de Sélincourt in 1926, in 13 boekdelen.
• De 1850-versie, verschenen kort na de dood van Wordsworth, in 14 boekdelen

Tussen de versies van 1805 en 1850 zijn geen belangrijke verschillen in inhoud of structuur. Wordsworth bracht 45 jaar door met polijsten van de stijl.

Om een idee te geven van Wordsworths stijl en thematiek, volgen hierna de beginregels van deze laatste versie. Merk op dat elke versregel, ook in vertaling, vijf heffingen telt (jambische pentameter) en dat de regels niet rijmen (blank vers).

De dichter komt terug naar het platteland na een lang verblijf in een grote stad en geniet van zijn verbondenheid met de natuur:

"O there is blessing in this gentle breeze,

A visitant that while it fans my cheek

Doth seem half-conscious of the joy he brings

From the green fields, and from yon azure sky.

Whate'er its mission, the soft breeze can come

To none more grateful than to me; escaped

From the vast city, where I long had pined

A discontented sojourner: now free,

Free as a bird to settle where I will."

(William Wordsworth, The Prelude van 1850)

"O, er is zegen in die zachte bries,

als een bezoeker die mijn wangen streelt,

alsof hij weet dat hij mij vreugde brengt

van groene velden en gindse azuren lucht.

Wat ook zijn missie is, die zachte bries

vindt niemand dankbaarder dan ik, vluchteling

uit de grote stad, waar ik zo lang

gekweld en ontevreden verbleef, nu vrij,

vrij als een vogel te huizen waar ik wil."

(vertaling: Jules Grandgagnage, 2023)

The Prelude is een lang autobiografisch gedicht van de Engelse dichter William Wordsworth. Het wordt beschouwd als zijn meesterwerk en een hoogtepunt uit de Engelse romantische literatuur. Het gedicht van ca. 8000 versregels is geschreven in blank vers (zonder rijm) en volgt de ontwikkeling van Wordsworths geest en zijn ervaringen van kindertijd tot volwassenheid, Wordsworth onderzoekt doorheen het gedicht zijn persoonlijke groei als mens en dichter en besteedt veel filosofische overpeinzingen aan zijn relatie met de natuur.

Wordsworth bedoelde The Prelude als inleiding op een groter werk, een filosofisch en autobiografisch epos getiteld "The Recluse", dat hij echter nooit voltooide. The Prelude werd voor het eerst postuum gepubliceerd in 1850 door zijn weduwe Mary. Die laatste versie van het gedicht werd uitgegeven in veertien 'books' (delen). De thema's van het gedicht zijn onder meer de relatie tussen de natuur en de menselijke geest, de kracht van het geheugen en de spirituele verbinding tussen individuen en de natuurlijke wereld.

Bron

• Nederlandse vertaling van The Prelude of Groei des Dichters Geest Editie 1850

Externe link

• (en) Volledige Engelse tekst van The Prelude op Bartleby.com

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: