|
Label: Nieuwe doorverwijzing |
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| :''{{Zie ook|Zie ook : [[noodlot]] (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "noodlot".}}''
| | #redirect [[Noodlot]] |
| -----
| |
| '''Lot''' of '''noodlot''' is een term die gebruikt wordt om de [[gedachte]] uit te drukken dat er een [[noodzakelijk]] en onvermijdelijk verloop in het [[mensenleven|leven]] van een [[mens]] plaatsvindt, waarbij de [[persoon]] in [[kwestie]] niet bij [[macht]]e is zelf [[invloed]] op deze gang van zaken uit te oefenen. In een verwante betekenis denoteert de term een [[specifiek]]e stand van zaken die in de reeks der gebeurtenissen (noodzakelijkerwijs) geactualiseerd wordt.
| |
| Als zodanig past de term binnen een [[Determinisme (filosofie)|deterministische]] [[wereldbeschouwing]].
| |
| | |
| In verscheidene [[groot verhaal|grote verhalen]] is het lot [[antropomorfie|gepersonifieerd]]. Zo zijn bijvoorbeeld in de [[Griekenland|Griekse]] [[mythologie]] de [[Moirae]] verantwoordelijk voor de levensbestemming van een persoon en is inzake het [[geloven]] in het [[christendom]], [[God (christendom)|God]] de [[bovennatuurlijk]]e kracht die het wordingsdoel van de mens bepaalt. In het bijzonder de [[protestantisme|protestantse]] [[uitverkiezing|predestinatieleer]] is hier een voorbeeld van.
| |
| | |
| In de [[filosofie]] vervult het noodlot onder meer een belangrijke rol in het systeem van de [[Stoa]], van [[Benedictus de Spinoza]], van [[Arthur Schopenhauer]] en van [[Friedrich Nietzsche]]. De [[Natuur (filosofie)|Natuur]] wordt door hen beschouwd als een volledig gedetermineerd zijnde, waarin alles zich volgens noodzakelijke wetten voltrekt.
| |
| | |
| Extreem determinisme, ofwel het geloof dat het noodlot allesbepalend is, leidt tot de ontkenning van het bestaan van een [[vrije wil]]. Een filosoof die het mechanistische determinisme, dat noodzakelijk is voor de verklaring van natuurlijke fenomenen en voor de beoefening van wetenschap überhaupt, probeerde te verzoenen met de morele noodzaak van de ''vrije wil'', was [[Immanuel Kant]]. Volgens hem bestonden er ''twee'' [[rede|ratio's]]: de ''zuivere'' (theoretische) rede en de ''praktische'' rede. De vervreemding die aan deze denkwijze inherent is, poogde [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel]] op te heffen. Kant zelf meende deze vervreemding geëlimineerd te hebben door beiden te herleiden tot het [[oordeelsvermogen]].
| |
| | |
| ==Zie ook==
| |
| * [[Amor fati]]
| |
| * [[Fatum]]
| |
| * [[Fatalisme]]
| |
| * [[Teleologie]]
| |
| * [[De Klokkenluider van de Notre Dame (boek)]]
| |
| | |
| [[Categorie:Filosofische terminologie]]
| |
