Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

McCarthyisme: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'Het '''McCarthyisme''' (woordenlijst.org: '''mccarthyisme'''), ook bekend als de Second Red Scare] (’tweede rode angst’), was een periode in de geschiedenis van...')
(geen verschil)

Versie van 20 dec 2022 13:38

Het McCarthyisme (woordenlijst.org: mccarthyisme), ook bekend als de Second Red Scare] (’tweede rode angst’), was een periode in de geschiedenis van de Verenigde Staten in de beginfase van de Koude Oorlog, waarin men personen met medewerking van het Federal Bureau of Investigation (FBI) openlijk beschuldigde van samenzwering en ondermijning wegens vermeende communistische connecties, vaak zonder voldoende bewijs. Het McCarthyisme groeide uit tot een grootschalige campagne om Sovjetspionnen, communisten of hun sympathisanten en andere politieke elementen te ontmaskeren. Hoewel senator Joseph McCarthy, naar wie deze periode is vernoemd, alleen van 1950 tot 1955 openlijk optrad, wordt de hele periode van 1947 tot ca. 156, waarin echte en vermeende communisten en hun sympathisanten vervolgd werden, nu het McCarthytijdperk of McCarthy-Era genoemd.

Tijdens het McCarthyisme werden duizenden Amerikanen ervan beschuldigd communisten of communistische sympathisanten te zijn, waardoor ze het onderwerp werden van agressieve onderzoeken en ondervragingen door de overheid of particuliere instanties, commissies en agentschappen. De belangrijkste doelwitten waren overheidsfunctionarissen, mensen uit de amusementswereld, vakbondsmensen en onderwijzers. Vaak werden de vermoedens, ondanks onduidelijk of dubieus bewijs, serieus genomen en werd het dreigingsniveau dat uitgaat van iemands echte of vermeende linkse voorkeuren of overtuigingen vaak schromelijk overdreven. Veel mensen verloren hun baan en/of hun carrière werd geruïneerd, en sommigen zaten in de gevangenis. De meeste straffen vloeiden voort uit gerechtelijke veroordelingen die later werden teruggedraaid of uit wetten die later ongrondwettelijk werden verklaard; of uit buitengerechtelijke procedures, die na 1950 over het algemeen in diskrediet werden gebracht, en de redenen voor het ontslag werden vervolgens ongegrond bevonden.

De term ’McCarthyism’ is bedacht door de satirische cartoonist Herbert Lock (’Herblock’) en is afgeleid van de naam van de republikeinse senator Joseph McCarthy uit Wisconsin. De term heeft connotaties gekregen van een heksenjacht met valse beschuldigingen, massahysterie en aanvallen van de regering op politieke minderheden.

Voorgeschiedenis

Factoren die bijdroegen tot de ontwikkeling van het McCarthyisme, ontstonden in de jaren 1917-1920, toen de communistische macht zich na de Oktoberrevolutie in de Sovjet-Unie vestigde. Die periode heet in het Engels de First Red Scare. In de jaren dertig groeide het lidmaatschap van de Communistische Partij van de Verenigde Staten en bereikte een hoogtepunt van ongeveer 75.000 in 1940-1941, toen communisten betrokken waren bij het organiseren van de vakbeweging en de oppositie tegen het fascisme. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de VS een bondgenootschap met de Sovjet-Unie en bleef het anticommunisme op de achtergrond, maar vrijwel onmiddellijk na het einde van de oorlog, dat leidde tot de vestiging van marionettenregimes van de Sovjet-Unie in Midden- en Oost-Europa, begon de Koude Oorlog. Spionagezaken zoals die van Igor Guzenko (een Sovjetspion voor de Verenigde Staten) en Elizabeth Bentley (een Amerikaanse spion voor de Sovjet-Unie) waren er al in 1945, maar het gevoel van een communistische dreiging in de Verenigde Staten groeide eind jaren 40 sterk. In 1949, eerder dan verwacht, voerde de Sovjet-Unie atoombomproeven uit. Ondertussen vestigde het communistische leger van Mao Zedong de controle over het grootste deel van China, ondanks aanzienlijke Amerikaanse financiële steun aan de oppositiepartij Kuomintang. In 1950 begon de Koreaanse oorlog, waarin de strijdkrachten van de Verenigde Staten, de Verenigde Naties en Zuid-Korea het opnemen tegen de communisten van Noord-Korea en China. Datzelfde jaar leidde de getuigenis van Klaus Fuchs voor de Britse en Amerikaanse inlichtingendienst tot de processen tegen David Greenglass en Julius en Ethel Rosenberg in verband met het lekken van geheimen van het Manhattan Project naar de Russen.

Daarnaast zijn er nog andere factoren die bijdroegen aan de opkomst van het McCarthyisme. Sinds de jaren 1920 bestempelden conservatieve politici liberale hervormingen, zoals wetten op kinderarbeid of vrouwenkiesrecht, als ’communistisch’ of ’rode samenzwering’. Deze trend nam in de jaren dertig toe als reactie op de New Deal van Roosevelt. Veel conservatieven stelden de New Deal gelijk aan socialisme en zagen dit beleid als bewijs dat de regering-Roosevelt sterk werd beïnvloed door communisten in de regering. De vaag gedefinieerde dreiging van het communisme was vaker een thema in de anticommunistische retoriek dan de communistische spionage.

Joseph McCarthy’s betrokkenheid bij de campagne die later zijn naam zou dragen, begon met een toespraak op Lincoln Day, 9 februari 1950, voor de Republikeinse Vrouwenclub van West Virginia. Hij liet een vel papier zien waarop functionarissen van het ministerie van Buitenlandse Zaken stonden vermeld, over wie hij beweerde dat ze communisten waren: „Ik heb hier in mijn hand een lijst met 205 namen die door de staatssecretaris zijn meegedeeld lid te zijn van de Communistische Partij en die ondanks alles doorgaan om te werken en het beleid van het ministerie van Buitenlandse Zaken vorm te geven.”

 
rel=nofollow