Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Slag bij Mainz: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Slag_bij_Mainz&oldid=39379687 7 nov 2013 Geoffrey F 29 dec 2006) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Slag_bij_Mainz&oldid=56111776 21 apr 2020 Karmakolle 21 aug 2017) |
||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox veldslag | {{Infobox veldslag | ||
| naam = Slag bij Mainz | | naam = Slag bij Mainz | ||
| Regel 19: | Regel 18: | ||
| verliezen2 = | | verliezen2 = | ||
}} | }} | ||
De ''' | De '''Slag bij Mainz''' vond plaats op 31 december [[406]] tussen de [[Ripuarische Franken]] en een alliantie gevormd door de [[Germanen|Germaanse]] volken van de [[Vandalen]], [[Sueben|Sueven]] en [[Alanen]]. De Franken leden een nederlaag en de overwinnaars konden zonder verdere tegenstand het [[Romeinse Rijk]] binnentrekken. | ||
==Achtergrond== | ==Achtergrond== | ||
Als gevolg van de komst van de [[Hunnen]] hadden Vandalen, Sueven en Alanen hun woongebieden verlaten en trokken rond door Germanië, het gebied ten noorden van de [[Donau]] en ten oosten van de [[Rijn]]. In Zuid-Duitsland ontmoetten zij elkaar en sloten zich aaneen. Ze besloten het Romeinse Rijk binnen te trekken, waar het [[Limitanei|Romeinse grensleger]] al vijf jaar afwezig was. | Als gevolg van de komst van de [[Hunnen]] hadden Vandalen, Sueven en Alanen hun woongebieden verlaten en trokken rond door Germanië, het gebied ten noorden van de [[Donau]] en ten oosten van de [[Rijn]]. In Zuid-Duitsland ontmoetten zij elkaar en sloten zich aaneen. Ze besloten het Romeinse Rijk binnen te trekken, waar het [[Limitanei|Romeinse grensleger]] al vijf jaar afwezig was. | ||
In december 406 verscheen deze alliantie van | In december 406<ref group="Noot">Het jaar 406 wordt door sommige geleerden (met name Michael Kulikowski ) in twijfel getrokken</ref> verscheen deze alliantie van Germaanse volken op de rechteroever van de [[Rijn]], ongeveer tegenover [[Mainz]]. Hier bevonden zich geen [[limitanei]], maar waren slechts Frankische ''[[foederati]]'' aanwezig, die niettemin vastbesloten waren om de nieuwkomers de doortocht te verhinderden. Een groot deel van het Romeinse grensleger was op dat moment in Italië een andere groep invallers aan het bevechten.<ref>[https://web.archive.org/web/20170821125448/http://www.livius.nl/spijkers-op-laag-water/de-barbaren-staken-in-406-een-bevroren-rijn-over/ De barbaren staken in 406 een bevroren Rijn over] (livius.nl)</ref> Dit gaf de Germanen de mogelijkheid de [[Limes (Romeinse Rijk)|limes]] over te steken. | ||
Vaak wordt hieraan toegevoegd dat de oversteek van hele volksstammen mogelijk was doordat de Rijn op verschillende plaatsen was dichtgevroren. Dit feit is niet vermeld in de historische bronnen over de oversteek. Waarschijnlijk gaat het terug op [[Edward Gibbon]],<ref>''[[The History of the Decline and Fall of the Roman Empire]]'', hoofdstuk 30</ref> die zich zelf gebaseerd kan hebben op een algemene opmerking van [[Herodianus|Herodianos]].<ref>''Geschiedenis van het keizerrijk sinds Marcus'', 6.7.6-7</ref> | |||
== Verloop == | |||
De slag die losbarstte leek in eerste instantie in het voordeel van de Franken uit te vallen, toen de Alanen het onderling oneens werden over de te volgen koers en een deel van de Alanen, geleid door hun aanvoerder [[Goar (Alaans leider)|Goar]] overliepen naar de andere kant. Ook sneuvelde de Vandaalse koning [[Godigisel]] als gevolg van een Frankische aanval. Doch de hulp van het andere deel van de Alanen, geleid door [[Respendial]] zorgde ervoor dat de slag kantelde in het voordeel van de Germaanse alliantie. | |||
==Gevolgen== | ==Gevolgen== | ||
Als gevolg van | Na de veldslag konden de overwinnaars op Oudejaarsdag 406 de waarschijnlijk bevroren Rijn oversteken en [[Gallië]] binnentrekken. | ||
De toenmalige Romeinse [[magister militum]] [[Stilicho]] probeerde met het verschuiven van troepen en het sluiten van akkoorden het tij te doen keren, tevergeefs. Het kostte in 408 uiteindelijk zijn hoofd. | |||
Als gevolg van de Germaanse invasie kwam het Romeinse leger in [[Britannia (Romeinse provincie)|Britannia]] onder aanvoering van [[Constantijn III van Rome|Constantijn III]] in opstand en stak over naar Gallië. Deze komst zou ertoe leiden dat de Germaanse alliantie uitweek naar het zuiden en in [[409]] Spanje binnentrok. Het Romeinse leger evenwel was onmachtig hen tegen te houden. | |||
De aan het Romeinse Rijk verbonden ''foederati'' zoals de [[Salische Franken]], [[Bourgondiërs|Bourgonden]] en [[Alemannen|Allemannen]] die de binnengedrongen volken geen hulp hadden verleend, maar ook niet hadden weerstaan, zouden zich in het gebied achter hen vestigen en daarmee hun aanwezigheid in Gallië uitbreiden. | De aan het Romeinse Rijk verbonden ''foederati'' zoals de [[Salische Franken]], [[Bourgondiërs|Bourgonden]] en [[Alemannen|Allemannen]] die de binnengedrongen volken geen hulp hadden verleend, maar ook niet hadden weerstaan, zouden zich in het gebied achter hen vestigen en daarmee hun aanwezigheid in Gallië uitbreiden. | ||
<!-- == Trivia== nominatie rede, Er is geen enkel bewijs dat dit gevecht zoals beschreven ooit heeft plaatsgevonden op deze plaats op deze datum. Dit is een onwetenschappelijke synthese door Prospers omstreden Rijnoversteekdatum, een arbitraire stad uit Hiëronymus' geplunderdestedenlijst en de Vandaals-Alaans-Frankische oorlog beschreven door Gregorius met elkaar te combineren. Al die auteurs hebben het over wat anders. Nederlandse Leeuw--> | |||
==Literatuur== | ==Literatuur== | ||
*[[Ferdinand Lot]], ''De Germaansche invasies. De versmelting van de Barbaarsche en Romeinsche wereld'', Den Haag, 1939, pp. 82-83. | * [[Ferdinand Lot]], ''De Germaansche invasies. De versmelting van de Barbaarsche en Romeinsche wereld'', Den Haag, 1939, pp. 82-83. | ||
{{Appendix||2= | |||
'''Bronnen''' | |||
* [[Gregorius van Tours]], ''Decem Libri Historiae'' | |||
* Drinkwater, John F., "The usurpers Constantine III (407-411) and Jovinus (411-413)", ''Britannia'' 29 (1998), 269-98. | |||
* {{Citeer boek |last=Heather |first=Peter |authorlink=Peter Heather |title=The Fall of the Roman Empire: A New History of Rome and the Barbarians |edition=2nd |year=2006 |publisher=Oxford University Press |location=New York |isbn=0-19-515954-3}} | |||
* [[Michael Kulikowski|Kulikowski, Michael]], "Barbarians in Gaul, Usurpers in Britain", ''Britannia'' 31 (2000), 325-345. | |||
'''Noten''' | |||
<references group="Noot" /> | |||
'''Referenties''' | |||
{{References}} | |||
}} | |||
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q2733426 }} | |||
{{DEFAULTSORT:Slag Mainz}} | {{DEFAULTSORT:Slag Mainz}} | ||
[[ | [[Categorie:Germaanse veldslag|Mainz]] | ||
[[Categorie:Frankische veldslag|Mainz]] | [[Categorie:Frankische veldslag|Mainz]] | ||
[[Categorie:Veldslag in Duitsland|Mainz]] | [[Categorie:Veldslag in Duitsland|Mainz]] | ||
[[Categorie:Veldslag in de 5e eeuw|Mainz]] | [[Categorie:Veldslag in de 5e eeuw|Mainz]] | ||
[[Categorie:Geschiedenis van Rijnland-Palts]] | [[Categorie:Geschiedenis van Rijnland-Palts]] | ||
[[Categorie:Geschiedenis van Mainz]] | [[Categorie:Geschiedenis van Mainz]] | ||
Huidige versie van 21 sep 2020 om 10:07
| Slag bij Mainz | ||||
| Datum | 31 december 406 | |||
| Plaats | Mainz | |||
| Resultaat | Overwinning voor de alliantie | |||
| Strijdende partijen | ||||
| ||||
| Leiders | ||||
| ||||
De Slag bij Mainz vond plaats op 31 december 406 tussen de Ripuarische Franken en een alliantie gevormd door de Germaanse volken van de Vandalen, Sueven en Alanen. De Franken leden een nederlaag en de overwinnaars konden zonder verdere tegenstand het Romeinse Rijk binnentrekken.
Achtergrond
Als gevolg van de komst van de Hunnen hadden Vandalen, Sueven en Alanen hun woongebieden verlaten en trokken rond door Germanië, het gebied ten noorden van de Donau en ten oosten van de Rijn. In Zuid-Duitsland ontmoetten zij elkaar en sloten zich aaneen. Ze besloten het Romeinse Rijk binnen te trekken, waar het Romeinse grensleger al vijf jaar afwezig was.
In december 406[Noot 1] verscheen deze alliantie van Germaanse volken op de rechteroever van de Rijn, ongeveer tegenover Mainz. Hier bevonden zich geen limitanei, maar waren slechts Frankische foederati aanwezig, die niettemin vastbesloten waren om de nieuwkomers de doortocht te verhinderden. Een groot deel van het Romeinse grensleger was op dat moment in Italië een andere groep invallers aan het bevechten.[1] Dit gaf de Germanen de mogelijkheid de limes over te steken.
Vaak wordt hieraan toegevoegd dat de oversteek van hele volksstammen mogelijk was doordat de Rijn op verschillende plaatsen was dichtgevroren. Dit feit is niet vermeld in de historische bronnen over de oversteek. Waarschijnlijk gaat het terug op Edward Gibbon,[2] die zich zelf gebaseerd kan hebben op een algemene opmerking van Herodianos.[3]
Verloop
De slag die losbarstte leek in eerste instantie in het voordeel van de Franken uit te vallen, toen de Alanen het onderling oneens werden over de te volgen koers en een deel van de Alanen, geleid door hun aanvoerder Goar overliepen naar de andere kant. Ook sneuvelde de Vandaalse koning Godigisel als gevolg van een Frankische aanval. Doch de hulp van het andere deel van de Alanen, geleid door Respendial zorgde ervoor dat de slag kantelde in het voordeel van de Germaanse alliantie.
Gevolgen
Na de veldslag konden de overwinnaars op Oudejaarsdag 406 de waarschijnlijk bevroren Rijn oversteken en Gallië binnentrekken.
De toenmalige Romeinse magister militum Stilicho probeerde met het verschuiven van troepen en het sluiten van akkoorden het tij te doen keren, tevergeefs. Het kostte in 408 uiteindelijk zijn hoofd.
Als gevolg van de Germaanse invasie kwam het Romeinse leger in Britannia onder aanvoering van Constantijn III in opstand en stak over naar Gallië. Deze komst zou ertoe leiden dat de Germaanse alliantie uitweek naar het zuiden en in 409 Spanje binnentrok. Het Romeinse leger evenwel was onmachtig hen tegen te houden.
De aan het Romeinse Rijk verbonden foederati zoals de Salische Franken, Bourgonden en Allemannen die de binnengedrongen volken geen hulp hadden verleend, maar ook niet hadden weerstaan, zouden zich in het gebied achter hen vestigen en daarmee hun aanwezigheid in Gallië uitbreiden.
Literatuur
- Ferdinand Lot, De Germaansche invasies. De versmelting van de Barbaarsche en Romeinsche wereld, Den Haag, 1939, pp. 82-83.
|
Bronnen
Noten
Referenties
|
