Gebedswimpel

Gebedswimpeltjes (lungta) aan een Tibetaans tempelcomplex

Gebedswimpels of gebedsvlaggetjes zijn kleurrijke vlaggetjes, die gebruikt worden in het Tibetaans boeddhisme en de bön-religie. De rechthoekige vlagjes worden bedrukt of beschreven met symbolen of teksten, waarvan verwacht wordt dat hun gunstige invloed met de wind verspreiden. De oorsprong van de vlaggetjes ligt volgens de meeste onderzoekers in de oude Tibetaanse bön-religie.

Types

Er zijn twee types Tibetaanse gebedswimpels.

1. lung ta, རླུང་རྟ་, (Wylie: rlung rta), uitspraak: Lungta; letterlijk windpaard. Ongeveer vierkantige vlagjes in vijf kleuren, die gewoonlijk ongeveer horizontaal tussen twee objecten aan een draad hangen (bijvoorbeeld tussen een rotsblok en een stoepa of een vlaggenmast.
2. darchor, དར་ལྕོག་, (Wylie: dar lcog): betekenis: vlaggenmast; een grote, lange vlag die verticaal aan een paal naar beneden hangt.

Vijf kleuren

De gebedswimpels in vijf kleuren worden van links naar rechts opgehangen in een specifieke volgorde: blauw, wit, rood, groen en geel. Het getal vijf staat voor de vier windrichtingen en het centrum. Elke kleur symboliseert een van de vijf elementen: blauw staat voor hemel, wit voor wind, rood voor vuur, groen voor water en geel voor aarde. De kleuren staan tevens voor een van de vijf dhyani-Boeddha’s: blauw voor Akshobhya Boeddha, wit voor Ratnasambhava Boeddha, rood voor Amitabha Boeddha, groen voor Amoghasiddhi Boeddha en geel voor Vairocana Boeddha.

In de bön-religie gebruikten de sjamanen de vlaggetjes bij rituele ceremonieën. Gezondheid is volgens de Tibetaanse geneeskunde afhankelijk van de harmonie en het evenwicht tussen de vijf elementen.

Diersymbolen

Vaak zijn de gebedswimpels door middel van traditionele houtdruk bedrukt met symbolen, gebeden en mantra’s.

In het midden van een bedrukt vlaggetje staat vaak een afbeelding van een Tibetaans windpaard (རླུང་རྟ་, rlung-rta), als ondersteuning om de gebeden en mantra’s door de wind te verspreiden. In de vier hoeken van een vlaggetje staan vaak afbeeldingen of de namen van vier dieren: de draak, de garoeda, de tijger en de sneeuwleeuw.

Een veelvoorkomende mantra is net zoals op de manistenen „Om mani padme hum”.

Tijd om de vlagjes te hangen

Sommigen zijn ongerust dat de wimpels geen geluk brengen wanneer ze op het verkeerde astrologische moment worden gehangen. Men gelooft dat het het gunstigste is om ze ’s morgens op een zonnige windige dag te hangen. De oude vlagjes worden jaarlijks vervangen op Losar, de dag van het Tibetaanse nieuwjaar.

Omdat de symbolen en mantra’s op de gebedswimpels als heilig worden beschouwd, wordt men geacht deze met respect te behandelen. De vlagjes mogen niet op de grond worden gelegd of op kleding worden genaaid. Oude wimpels worden verbrand.

Vlaggenmasten

Het plaatsen van vlaggenmasten wordt gezien als een hulp voor de overledenen om de juiste weg te vinden in hun volgende leven. Men gelooft dat per overledene 108 vlaggenmasten nodig zijn en dat nieuwe masten beter zijn dan hergebruikte.

Milieu

De regering van Bhoetan maakt zich zorgen om de ontbossing die dreigt omdat elk jaar duizenden jonge bomen worden omgehakt om als vlaggenmast te worden gebruikt. Tussen juni 2007 en juni 2008 werden wel 60178 bomen omgehakt, 165 per dag, om te voldoen aan de vraag naar masten.

Verwijzingen

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)