Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Catalaanse Republiek: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Catalaanse_Republiek&oldid=50208082 19 okt 2017 Dr.emmettbrown 19 apr 2009) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 5: | Regel 5: | ||
| Voor3 = Koninkrijk Spanje (1874-1931) | | Voor3 = Koninkrijk Spanje (1874-1931) | ||
| Voor4 = Tweede Spaanse Republiek | | Voor4 = Tweede Spaanse Republiek | ||
| Voor5 = Spanje | |||
| Vlag_Voor1 = Flag of Catalonia.svg | | Vlag_Voor1 = Flag of Catalonia.svg | ||
| Vlag_Voor2 = Flag_of_the_First_Spanish_Republic.svg | | Vlag_Voor2 = Flag_of_the_First_Spanish_Republic.svg | ||
| Vlag_Voor3 = Flag_of_Spain_(1785-1873_and_1875-1931).svg | | Vlag_Voor3 = Flag_of_Spain_(1785-1873_and_1875-1931).svg | ||
| Vlag_Voor4 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | | Vlag_Voor4 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | ||
| Vlag_Voor5 = Flag of Spain.svg | |||
| Na1 = Vorstendom Catalonië | | Na1 = Vorstendom Catalonië | ||
| Na2 = Eerste Spaanse Republiek | | Na2 = Eerste Spaanse Republiek | ||
| Regel 17: | Regel 19: | ||
| Vlag_Na3 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | | Vlag_Na3 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | ||
| Vlag_Na4 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | | Vlag_Na4 = Flag of the Second Spanish Republic.svg | ||
| Jaar van ontstaan = 1641<br />1873<br />1931<br />1934 | | Jaar van ontstaan = 1641<br />1873<br />1931<br />1934<br />2017 | ||
| Jaar van afloop = | | Jaar van afloop = heden | ||
| Vlag = [[Bestand:Flag of Catalonia.svg|125px]] | | Vlag = [[Bestand:Flag of Catalonia.svg|125px]] | ||
| Vlagartikel = Senyera (vlag) | | Vlagartikel = Senyera (vlag) | ||
| Volkslied = [[Els Segadors]]<br /> <br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:Els Segadors.ogg|center]]</div> | |||
| Wapen = [[Bestand:Royal arms of Aragon.svg|90px]] | | Wapen = [[Bestand:Royal arms of Aragon.svg|90px]] | ||
| Wapenartikel = | | Wapenartikel = | ||
| Kaart = | | regering = [[Generalitat de Catalunya]] | ||
| president = ''Ambt opgeschort'' (taken waargenomen door [[Soraya Sáenz de Santamaría]]) | |||
| Kaart = Catalonia location map.png | |||
| Hoofdstad = [[Barcelona (Spanje)|Barcelona]] | | Hoofdstad = [[Barcelona (Spanje)|Barcelona]] | ||
| Talen = [[Catalaans (taal)|Catalaans]] | | Talen = [[Catalaans (taal)|Catalaans]] | ||
| Regeringsvorm = [[Republiek]] | | Regeringsvorm = [[Republiek]] | ||
| Staatshoofd = Pau Claris<br />Baldomer Lostau<br />Francesc Macià<br />Lluís Companys | | Staatshoofd = Pau Claris<br />Baldomer Lostau<br />Francesc Macià<br />Lluís Companys | ||
}} | }} | ||
De '''Catalaanse Republiek''' ([[Catalaans (taal)|Catalaans]]: ''República Catalana''), ook bekend als de '''Catalaanse Staat''' (Catalaans: ''Estat Català''), is een | De '''Catalaanse Republiek''' ([[Catalaans (taal)|Catalaans]]: ''República Catalana''), ook bekend als de '''Catalaanse Staat''' (Catalaans: ''Estat Català''), is een [[Lijst van niet-erkende staten|niet-erkende staat]], die zichzelf diverse keren in de geschiedenis heeft uitgeroepen als onafhankelijk. | ||
De regio ligt in het noordoosten van het [[Iberisch Schiereiland]], met als hoofdstad [[Barcelona (Spanje)|Barcelona]], en komt territoriaal overeen met [[Catalonië]]. | |||
De onafhankelijke Catalaanse staat werd minstens vijf keer uitgeroepen: | |||
* In 1641 door [[Pau Claris i Casademunt]] | |||
* In 1873 door [[Baldomer Lostau i Prats]] als 'Catalaanse Staat' | |||
* In 1931 door [[Francesc Macià i Llussà]] als 'Catalaanse Republiek binnen de Iberische Federatie' | |||
* In 1934 door [[Lluís Companys i Jover]] als 'Catalaanse Staat binnen de Spaanse Federale republiek' | |||
* In 2017 door het [[Catalaans Parlement]] als een onafhankelijke, democratische en soevereine Catalaanse Republiek<ref>{{Citeer web|url=http://www.standaard.be/cnt/dmf20171027_03156150|titel=Catalaans Parlement stemt voor onafhankelijkheid, Spanje wil controle terug|bezochtdatum=2017-10-27|auteur=Marie Garré|werk=De Standaard|taal=nl-BE}}</ref> | |||
<!-- | |||
<gallery> | <gallery> | ||
File:Pau Claris i Casademunt.jpg|Pau Claris | File:Pau Claris i Casademunt.jpg|Pau Claris | ||
File:Macia 2a tongada scans 003 editora 8 44 1.jpg|Francesc Macià | File:Macia 2a tongada scans 003 editora 8 44 1.jpg|Francesc Macià | ||
Bestand:Catalonia-bank note-observe.jpg|Bankbiljet van de [[Generalitat de Catalunya]] uit 1936 | Bestand:Catalonia-bank note-observe.jpg|Bankbiljet van de [[Generalitat de Catalunya]] uit 1936 | ||
</gallery> | </gallery>--> | ||
== De Catalaanse Republiek (1641-1652) == | |||
De Catalaanse Republiek werd op 17 januari 1641 door [[Pau Claris]] uitgeroepen met als doel de volledige onafhankelijkheid van Catalonië te vestigen. De Braços Generals geleid door Pau Claris de president van de afvaardiging van de [[Generalitat de Catalunya|Generalitat van de Catalunya]] stelde [[Lodewijk XIII van Frankrijk|Louie XIII van Frankrijk]] aan als graaf van Barcelona, waardoor het Prinsdom Catalonië onder de Franse soevereiniteit werd gebracht.Toen Lodewijk XIII overleed in 1643, volgde [[Lodewijk XIV van Frankrijk]] (de kroonprins) hem op in 1652, hij lijfde Catalonië in bij het Spaanse koninkrijk<ref>Florensa i Soler, Núria. La declinación de la monarquía hispánica en el siglo XVII. Univ. de Castilla La Mancha, 2004 ISBN 8484272966</ref>. | |||
== De Catalaanse Staat (1873) == | |||
De Catalaanse Staat werd op 9 maart 1873 opnieuw uitgeroepen in Barcelona Provinciale Deputatie van Barcelona als onderdeel van de Spaanse Federale Republiek.<ref>Duràn i Solà, Lluís (2009). Breu història del catalanisme. vol.1. L'Abadia de Montserrat. p. 19. ISBN 8498831741.</ref> | |||
== De Catalaanse Staat (1934) == | |||
<!-- [[Bestand:Lluis Companys.jpg|miniatuur|Lluis Companys]]--> | |||
Op 6 oktober 1934 riep de president van de Generalitat Catalonië, [[Lluís Companys]], de Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek uit. De gebeurtenis was onderdeel van een semi-opstandelijke beweging van linkse groepen tegen de nieuwe Spaanse rechtse republikeinse regering onder leiding van [[Alejandro Lerroux]]. Destijds werd de [[CEDA]], Spaanse Confederatie van Autonome Rechtse Partijen als [[fascistisch]] beschouwd. Alejandro Lerroux en anderen waren bang voor een tweede [[Nazi-Duitsland|nazi Duitsland]]. De Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek werd snel opgeheven door de Spaanse regering onder generaal [https://en.wikipedia.org/wiki/Dom%C3%A8nec_Batet Domènec Batet], hoofd van de IV Organische Divisie in Catalonië<ref>Finestres & López 2014, pagina. 31-32.</ref>. | |||
== De Catalaanse Republiek (2017) == | |||
Op 1 oktober 2017 werd door de regionale overheid van [[Catalonië]] een [[Catalaans onafhankelijkheidsreferendum 2017|referendum]] over de [[onafhankelijkheid (staatkunde)|onafhankelijkheid]] van Catalonië gehouden. Uiteindelijk kwam 42% van de stemgerechtigden opdagen, 90% van hen stemde voor afscheiding.<ref>{{Citeer web |url= https://nos.nl/artikel/2195814-catalonie-zet-stappen-naar-onafhankelijkheid-na-massaal-ja.html|titel= Catalonië zet stappen naar onafhankelijkheid na massaal ja|auteur= |uitgever= NOS Nieuws|datum= 2 oktober 2017|bezochtdatum=2 oktober 2017}}</ref> De eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring vond plaats op 27 oktober 2017; sindsdien is de status van de regio onderwerp van geschil tussen de Generalitat de Catalunya, die Catalonië als een onafhankelijke republiek beschouwt en het koninkrijk Spanje dat Catalonië als een autonome regio van Spanje ziet. Als reactie op de onafhankelijkheidsverklaring stelde de Spaanse wetgever artikel 155 van de grondwet in werking, ter terugname van de Catalaanse autonomie.<ref>[https://nos.nl/artikel/2200029-spanje-neemt-catalaans-bestuur-over-verkiezingen-op-21-december.html Spanje neemt Catalaans bestuur over, verkiezingen op 21 december], NOS.nl, 27 oktober 2017</ref> | |||
De Catalaanse Republiek is vooralsnog enkel een niet-erkende staat, waarvan de [[Soevereiniteit|soevereiniteit]] valt te betwijfelen. | |||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
* [[ | * [[Pact van Tortosa]] | ||
* [[ | * [[Geschiedenis van Catalonië]] | ||
== Externe links == | == Externe links == | ||
| Regel 51: | Regel 74: | ||
* [https://web.archive.org/web/20061011133838/http://www.racocatala.cat/imat_temes/republica_cat_20.jpeg De derde Catalaanse republiek in de ''The New York Times''] | * [https://web.archive.org/web/20061011133838/http://www.racocatala.cat/imat_temes/republica_cat_20.jpeg De derde Catalaanse republiek in de ''The New York Times''] | ||
{{Appendix}} | |||
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q42345769 }} | |||
[[Categorie:Historisch land in Spanje]] | [[Categorie:Historisch land in Spanje]] | ||
[[Categorie:Historische republiek]] | [[Categorie:Historische republiek]] | ||
[[Categorie:Geschiedenis van Catalonië]] | [[Categorie:Geschiedenis van Catalonië]] | ||
Huidige versie van 10 nov 2017 om 00:55
| República Catalana Estat Català | |||||
| |||||
| |||||
| Kaart | |||||
| Bestand:Catalonia location map.png | |||||
| Algemene gegevens | |||||
| Hoofdstad | Barcelona | ||||
| Talen | Catalaans | ||||
| Volkslied | Els Segadors | ||||
| Regering | |||||
| Regeringsvorm | Republiek | ||||
| Staatshoofd | Pau Claris Baldomer Lostau Francesc Macià Lluís Companys | ||||
.svg){kind=small}
De Catalaanse Republiek (Catalaans: República Catalana), ook bekend als de Catalaanse Staat (Catalaans: Estat Català), is een niet-erkende staat, die zichzelf diverse keren in de geschiedenis heeft uitgeroepen als onafhankelijk.
De regio ligt in het noordoosten van het Iberisch Schiereiland, met als hoofdstad Barcelona, en komt territoriaal overeen met Catalonië.
De onafhankelijke Catalaanse staat werd minstens vijf keer uitgeroepen:
- In 1641 door Pau Claris i Casademunt
- In 1873 door Baldomer Lostau i Prats als 'Catalaanse Staat'
- In 1931 door Francesc Macià i Llussà als 'Catalaanse Republiek binnen de Iberische Federatie'
- In 1934 door Lluís Companys i Jover als 'Catalaanse Staat binnen de Spaanse Federale republiek'
- In 2017 door het Catalaans Parlement als een onafhankelijke, democratische en soevereine Catalaanse Republiek[1]
De Catalaanse Republiek (1641-1652)
De Catalaanse Republiek werd op 17 januari 1641 door Pau Claris uitgeroepen met als doel de volledige onafhankelijkheid van Catalonië te vestigen. De Braços Generals geleid door Pau Claris de president van de afvaardiging van de Generalitat van de Catalunya stelde Louie XIII van Frankrijk aan als graaf van Barcelona, waardoor het Prinsdom Catalonië onder de Franse soevereiniteit werd gebracht.Toen Lodewijk XIII overleed in 1643, volgde Lodewijk XIV van Frankrijk (de kroonprins) hem op in 1652, hij lijfde Catalonië in bij het Spaanse koninkrijk[2].
De Catalaanse Staat (1873)
De Catalaanse Staat werd op 9 maart 1873 opnieuw uitgeroepen in Barcelona Provinciale Deputatie van Barcelona als onderdeel van de Spaanse Federale Republiek.[3]
De Catalaanse Staat (1934)
Op 6 oktober 1934 riep de president van de Generalitat Catalonië, Lluís Companys, de Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek uit. De gebeurtenis was onderdeel van een semi-opstandelijke beweging van linkse groepen tegen de nieuwe Spaanse rechtse republikeinse regering onder leiding van Alejandro Lerroux. Destijds werd de CEDA, Spaanse Confederatie van Autonome Rechtse Partijen als fascistisch beschouwd. Alejandro Lerroux en anderen waren bang voor een tweede nazi Duitsland. De Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek werd snel opgeheven door de Spaanse regering onder generaal Domènec Batet, hoofd van de IV Organische Divisie in Catalonië[4].
De Catalaanse Republiek (2017)
Op 1 oktober 2017 werd door de regionale overheid van Catalonië een referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië gehouden. Uiteindelijk kwam 42% van de stemgerechtigden opdagen, 90% van hen stemde voor afscheiding.[5] De eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring vond plaats op 27 oktober 2017; sindsdien is de status van de regio onderwerp van geschil tussen de Generalitat de Catalunya, die Catalonië als een onafhankelijke republiek beschouwt en het koninkrijk Spanje dat Catalonië als een autonome regio van Spanje ziet. Als reactie op de onafhankelijkheidsverklaring stelde de Spaanse wetgever artikel 155 van de grondwet in werking, ter terugname van de Catalaanse autonomie.[6]
De Catalaanse Republiek is vooralsnog enkel een niet-erkende staat, waarvan de soevereiniteit valt te betwijfelen.
Zie ook
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
