Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Schuimcel: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schuimcel&oldid=49127297 17 mei 2017 T.vanschaik 17 mei 2017 vet WwEn)
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Gallbladder cholesterolosis intermed mag cropped.jpg|right|thumb|250px]]
[[Bestand:Atherosclerosis, HE 5.JPG|miniatuur|Schuimcellen in een atherosclerotische plaque. [[Hematoxyline-eosinekleuring|H&E-kleuring]].]]
'''Schuimcellen''' zijn vetrijke [[Macrofaag|macrofagen]] die aangetroffen worden bij [[Atheromatose|atherosclerose]].<ref name="pmid20376052">{{cite journal | author=Hotamisligil GS | title=Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis | journal= [[Nature Medicine]] | volume=16 | issue=4 | year=2010 | pages=396–399 | doi=10.1038/nm0410-396 | pmc=2897068 | pmid=20376052}}</ref><ref name="pmid22356914">{{cite journal |vauthors=Oh J, Riek AE, Weng S, Petty M, Kim D, Colonna M, Cella M, Bernal-Mizrachi C | title=Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation | journal= [[Journal of Biological Chemistry]] | volume=287 | issue=15 | year=2012 | pages=11629–41 | doi=10.1074/jbc.M111.338673 | url=http://www.jbc.org/content/287/15/11629.long | pmc=3320912 | pmid=22356914}}</ref> Zij vormen een aanwijzing voor de opbouw van plaque, of atherosclerose, dat gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op [[Hartinfarct|hartaanvl]]len en [[beroerte]].
'''Schuimcellen''' of '''xanthomacellen''' zijn vetrijke [[Macrofaag|macrofagen]] die onder andere aangetroffen worden bij [[Atheromatose|atherosclerose]]<ref name="pmid20376052">{{en}}{{cite journal | author=Hotamisligil GS | title=Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis | journal= [[Nature Medicine]] | volume=16 | issue=4 | year=2010 | pages=396–399 | doi=10.1038/nm0410-396 | pmc=2897068 | pmid=20376052}}</ref><ref name="pmid22356914">{{en}}{{cite journal |vauthors=Oh J, Riek AE, Weng S, Petty M, Kim D, Colonna M, Cella M, Bernal-Mizrachi C | title=Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation | journal= [[Journal of Biological Chemistry]] | volume=287 | issue=15 | year=2012 | pages=11629–41 | doi=10.1074/jbc.M111.338673 | url=http://www.jbc.org/content/287/15/11629.long | pmc=3320912 | pmid=22356914}}</ref>, bij chronische infecties en bij [[xanthelasma]]<ref>[https://www.ntvg.nl/artikelen/xanthelasma-palpebrarum/volledig NTVG 12 mei 1996: M.A. Kemler, W. Deenstra en M. Kon: Xanthelasma palpebrarum]</ref>.


<!-- rest vertaling volgt
Schuimcellen ontstaan als macrofagen zich concentreren rond plaatsen met vettige neerslagen.<ref>{{en}}{{cite web|last=Manning|first=Robert|title=Livestrong.com|url=http://www.livestrong.com/article/37332-foam-cell/|work=What Is A Foam Cell?|publisher=Demand Media Inc|accessdate=5 March 2013}}</ref> Ze [[Fagocytose|fagocyteren]] (omsluiten) het vettige materiaal in een poging het te verwijderen. Het gevolg is dat de cel zich vult met vetten, in de vorm van vet[[vacuole]]n. Deze geven de macrofagen een schuimachtig uiterlijk.


Foam cells are formed when the body sends macrophages to the location of a fatty deposit on the blood vessel walls.<ref>{{cite web|last=Manning|first=Robert|title=Livestrong.com|url=http://www.livestrong.com/article/37332-foam-cell/|work=What Is A Foam Cell?|publisher=Demand Media Inc|accessdate=5 March 2013}}</ref> The macrophage surrounds the fatty material in an attempt to destroy it.  The cell becomes filled with lipids (fats). The lipids surrounded by the macrophage give it a "foamy" appearance.
== Schuimcellen in bloedvaten ==
Als schuimcellen in bloedvaten voorkomen, vormen ze een aanwijzing voor de opbouw van atherosclerotische [[Plaque (vaatvernauwing)|plaques]], hetgeen gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op [[Hartinfarct|hartaanval]]len en [[beroerte]]s. Bij chronische [[hyperlipidemie]] zullen [[lipoproteïne]]s clusters vormen tegen de binnenwand van [[bloedvat]]en. De vettige aggregaten worden geoxideerd door zuurstof dat afkomstig is uit de macrofagen of uit de endotheelcellen. De macrofagen fagocyteren de geoxideerde [[Lagedichtheidlipoproteïne|lipoproteïnen]] (LDLs).<ref name="Robbins and Cotran">{{en}}{{cite book|title=Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease|year=2010|publisher=Saunders Elsevier|location=Philadelphia|isbn=978-1-4160-3121-5|pages=500–501|author1=Kumar, Abbas |author2=Fausto, Aster |edition=Eighth Edition International|chapter=11}}</ref>


In chronic [[hyperlipidemia]], [[lipoprotein]]s aggregate within the [[Tunica intima|intima]] of [[blood vessel]]s and become oxidized by the action of oxygen [[free radical]]s generated either by [[macrophage]]s or endothelial cells. The macrophages engulf oxidized [[low-density lipoprotein]]s (LDLs) by [[endocytosis]] via scavenger receptors, which are distinct from LDL receptors. The oxidized LDL accumulates in the macrophages and other [[phagocytes]], which are then known as foam cells.<ref name="Robbins and Cotran">{{cite book|title=Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease|year=2010|publisher=Saunders Elsevier|location=Philadelphia|isbn=978-1-4160-3121-5|pages=500–501|author1=Kumar, Abbas |author2=Fausto, Aster |edition=Eighth Edition International|chapter=11}}</ref> Foam cells form the fatty streaks of the plaques of atheroma in the [[tunica intima]] of arteries.
Schuimcellen in bloedvaten geven op zich zelf geen aanleiding tot symptomen, maar vormen wel een onderdeel van het geheel van atherosclerose. Het bestaan van schuimcellen kan alleen vastgesteld worden bij microscopisch onderzoek van de vettige plaques nadat ze (chirurgisch) uit het lichaam zijn verwijderd.<ref>{{en}}{{cite web|last=Maddox|first=Thomas|title=WebMD|url=http://www.webmd.com/cholesteral-management/hdl-cholesterol-the-good-cholesterol|work=Cholesterol & Triglycerides Health Center|publisher=WebMD LLC|accessdate=19 March 2013}}</ref>


Low-density lipoprotein (LDL) cholesterol is contained by a foam cell. LDL is also known as "bad" cholesterol.  It becomes a marker for atherosclerosis. Foam cells are the body's way of trying to get rid of bad cholesterol from the blood vessels. Foam cells do not give off any explicit signs or symptoms, but they are part of the origin of atherosclerosis. Foam cells are very small in size and can only be truly detected by examining a fatty plaque under a microscope after it is removed from the body. HDL cholesterol is good cholesterol and it removes harmful bad cholesterol from where it does not belong.<ref>{{cite web|last=Maddox|first=Thomas|title=WebMD|url=http://www.webmd.com/cholesteral-management/hdl-cholesterol-the-good-cholesterol|work=Cholesterol & Triglycerides Health Center|publisher=WebMD LLC|accessdate=19 March 2013}}</ref>
Schuimcellen vormen een afscherming tussen de vettige neerslag en het bloed in de bloedvaten. Als deze afscherming het begeeft kan een [[trombus]] ontstaan, die vervolgens tot een [[embolie]] kan leiden.


Foam cells are not dangerous as such, but can become a problem when they accumulate at particular foci thus creating a [[necrotic]] centre of [[atherosclerosis]]. If the fibrous cap that prevents the necrotic centre from spilling into the [[lumen (anatomy)|lumen]] of a vessel ruptures, a [[thrombus]] can form which can lead to [[embolus|emboli]] occluding smaller vessels.  The occlusion of small vessels results in [[ischemia]], and contributes to [[stroke]] and [[myocardial infarction]], two of the leading causes of cardiovascular-related death.
== Schuimcellen bij infecties ==
 
Schuimachtige macrofagen kunnen ook ontstaan bij sommige infecties. Het pathogeen kan daardoor dan in het lichaam achterblijven. Bekende voorbeelden zijn ''[[Chlamydia (geslacht)|Chlamydia]]'', ''[[Toxoplasma]]'' en ''[[Mycobacterium tuberculosis]]''. In het geval van [[tuberculose]] blokkeren bacteriële lipiden de mogelijkheid van de macrofaag om LDL op de normale manier uit de cel te verwijderen, wat tot schuimcelvorming leidt rond de [[Granuloom|granulomen]] in de long.<ref>{{en}}{{Cite journal
Atherosclerosis is the hardening and narrowing of the arteries, due to the formation of plaques in the blood vessel. Atherosclerosis is the usual cause of heart attacks, strokes, and peripheral vascular disease. Together, these diseases are called "cardiovascular disease."
<ref>{{cite web|last=Berkerman|first=James|title=WebMD|url=http://www.webmd.com/heart-disease/what-is-atherosclerosis|work=Heart Disease Health Center|publisher=WebMD LLC|accessdate=18 March 2013}}</ref>
 
Autoimmunity occurs when the body starts attacking itself. The link between atherosclerosis and autoimmunity is [[plasmacytoid dendritic cells]] (pDCs). PDCs contribute to the early stages of the formation of atherosclerotic lesions in the blood vessels. Stimulation of pDCs leads to an increase of macrophages present in plaques.
 
==Infectious diseases==
Foamy macrophages are also found in diseases caused by pathogens that persist in the body, such as ''[[Chlamydia]]'', ''[[Toxoplasma]]'', or ''[[Mycobacterium tuberculosis]]''. In [[tuberculosis]] (TB), bacterial lipids disable macrophages from pumping out excess LDL, causing them to turn into foam cells around the TB [[granuloma]]s in the lung. The cholesterol forms a rich food source for the bacteria. As the macrophages die, the mass of cholesterol in the center of the granuloma becomes a cheesy substance called caseum.<ref>{{Cite journal
  | last1 = Russell
  | last1 = Russell
  | first1 = David G.
  | first1 = David G.
Regel 37: Regel 31:
  | pmid = 19692995}}</ref>
  | pmid = 19692995}}</ref>


==Other conditions==
== Andere oorzaken ==
Foam cells may form around leaked silicone from breast implants,<ref>{{cite journal | last=van Diest | first=P J | last2=Beekman | first2=W H | last3=Hage | first3=J J | title=Pathology of silicone leakage from breast implants | journal= [[Journal of Clinical Pathology]] | volume=51 | issue=7 | year=1998 | pages=493–497 | pmc=500799 | doi=10.1136/jcp.51.7.493 | pmid=9797723}}</ref> inhaled organic antigens and some drugs.
Schuimcellen kunnen ook ontstaan rond lekkende siliconen uit [[Borstimplantaat|borstimplantaten]]<ref>{{en}}{{cite journal | last=van Diest | first=P J | last2=Beekman | first2=W H | last3=Hage | first3=J J | title=Pathology of silicone leakage from breast implants | journal= [[Journal of Clinical Pathology]] | volume=51 | issue=7 | year=1998 | pages=493–497 | pmc=500799 | doi=10.1136/jcp.51.7.493 | pmid=9797723}}</ref>, bij het inhaleren van organische antigenen en het gebruik van sommige drugs.


-->
{{Appendix|2=
{{Appendix | 2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Foam cell|oldid=775321720|datum=20170517}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Foam cell|oldid=775321720|datum=20170517}}
------
------
{{References}}
{{References}}
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q1425962 }}
 
 
[[Categorie:Cel]]
[[Categorie:Cel]]
[[Categorie:Hematologie]]
[[Categorie:Hematologie]]

Huidige versie van 12 jun 2017 om 22:42

Bestand:Atherosclerosis, HE 5.JPG
Schuimcellen in een atherosclerotische plaque. H&E-kleuring.

Schuimcellen of xanthomacellen zijn vetrijke macrofagen die onder andere aangetroffen worden bij atherosclerose[1][2], bij chronische infecties en bij xanthelasma[3].

Schuimcellen ontstaan als macrofagen zich concentreren rond plaatsen met vettige neerslagen.[4] Ze fagocyteren (omsluiten) het vettige materiaal in een poging het te verwijderen. Het gevolg is dat de cel zich vult met vetten, in de vorm van vetvacuolen. Deze geven de macrofagen een schuimachtig uiterlijk.

Schuimcellen in bloedvaten

Als schuimcellen in bloedvaten voorkomen, vormen ze een aanwijzing voor de opbouw van atherosclerotische plaques, hetgeen gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes. Bij chronische hyperlipidemie zullen lipoproteïnes clusters vormen tegen de binnenwand van bloedvaten. De vettige aggregaten worden geoxideerd door zuurstof dat afkomstig is uit de macrofagen of uit de endotheelcellen. De macrofagen fagocyteren de geoxideerde lipoproteïnen (LDLs).[5]

Schuimcellen in bloedvaten geven op zich zelf geen aanleiding tot symptomen, maar vormen wel een onderdeel van het geheel van atherosclerose. Het bestaan van schuimcellen kan alleen vastgesteld worden bij microscopisch onderzoek van de vettige plaques nadat ze (chirurgisch) uit het lichaam zijn verwijderd.[6]

Schuimcellen vormen een afscherming tussen de vettige neerslag en het bloed in de bloedvaten. Als deze afscherming het begeeft kan een trombus ontstaan, die vervolgens tot een embolie kan leiden.

Schuimcellen bij infecties

Schuimachtige macrofagen kunnen ook ontstaan bij sommige infecties. Het pathogeen kan daardoor dan in het lichaam achterblijven. Bekende voorbeelden zijn Chlamydia, Toxoplasma en Mycobacterium tuberculosis. In het geval van tuberculose blokkeren bacteriële lipiden de mogelijkheid van de macrofaag om LDL op de normale manier uit de cel te verwijderen, wat tot schuimcelvorming leidt rond de granulomen in de long.[7]

Andere oorzaken

Schuimcellen kunnen ook ontstaan rond lekkende siliconen uit borstimplantaten[8], bij het inhaleren van organische antigenen en het gebruik van sommige drugs.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

  1. º (en) Hotamisligil GS (2010). Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis. Nature Medicine 16 (4): 396–399. DOI:10.1038/nm0410-396.
  2. º (en) (2012). Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation. Journal of Biological Chemistry 287 (15): 11629–41. DOI:10.1074/jbc.M111.338673.
  3. º NTVG 12 mei 1996: M.A. Kemler, W. Deenstra en M. Kon: Xanthelasma palpebrarum
  4. º (en) Manning, Robert. Livestrong.com. What Is A Foam Cell?. Demand Media Inc. Geraadpleegd op 5 March 2013.
  5. º (en) “11”, Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease, Eighth Edition International, Saunders Elsevier, Philadelphia, 2010, p. 500–501
  6. º (en) Maddox, Thomas. WebMD. Cholesterol & Triglycerides Health Center. WebMD LLC. Geraadpleegd op 19 March 2013.
  7. º (en) (19 August 2009)Foamy macrophages and the progression of the human tuberculosis granuloma. Nature Immunology 10 (9): 943–8. DOI:10.1038/ni.1781.
  8. º (en) van Diest, P J (1998). Pathology of silicone leakage from breast implants. Journal of Clinical Pathology 51 (7): 493–497. DOI:10.1136/jcp.51.7.493.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow