Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gebroken schrift: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<div style="line-height:2em">'''Gebroken schrift''' is een categorie van letters die vanaf de twaalfde eeuw ontwikkeld werd. Men noemt dit in het Nederlands ook wel '''gotisch schrift'''; | <div style="line-height:2em">'''Gebroken schrift''' is een categorie van letters die vanaf de twaalfde eeuw ontwikkeld werd. Men noemt dit in het Nederlands ook wel '''gotisch schrift'''; in het Engels spreekt men van '''blackletter'''. De meest gebruikte variant van gebroken schrift was de '''Fraktur''', wat ook vaak als benaming voor de hele categorie wordt gebruikt. Omdat het in Duitsland lang in gebruik bleef, kent men het ook als '''Duitse letter'''. | ||
==Ontstaan== | ==Ontstaan== | ||
Vanaf de twaalfde eeuw werd in de Noord-Europese scriptoria een nieuw schrijfgereedschap gebruikt: de gesneden ganzenveer in de plaats van de rietpen. Omdat de schrijfpunt van de ganzenveer veel platter was dan de punt van de rieten pen, kon men plaatssparende letters gebruiken | Vanaf de twaalfde eeuw werd in de Noord-Europese scriptoria een nieuw schrijfgereedschap gebruikt: de gesneden ganzenveer in de plaats van de rietpen. Omdat de schrijfpunt van de ganzenveer veel platter was dan de punt van de rieten pen, kon men plaatssparende letters gebruiken. | ||
In de | In het midden van de 12e eeuw kwam ook de gotische bouwstijl in Europa op. Een opvallende verandering was het gebruik van de spitsboog in de plaats van de Romaanse ronde boog. Dit werd vervolgens ook toegepast op de onderkastletters. | ||
Er ontstonden verschillende types gebroken schrift. Ten eerste was er de '''Textura'''. De letter was vrijwel volledig samengesteld uit rechte streken. | Tijdens het schrijven nam men na elke streek de pen eventjes van het papier om spatten te vermijden. Hierdoor ontstond een gebroken lijn. Vandaar ook de naam ''Fraktur'', wat ''breuk'' betekent (fractuur). | ||
Uit de Karolingische Minuskel ontwikkelde men zo de Gotische Minuskel. | |||
Er ontstonden verschillende types gebroken schrift. Ten eerste was er de '''Textura'''. De letter was vrijwel volledig samengesteld uit rechte streken. In de eerste gedrukte boeken van Gutenberg, spaarde men geen moeite om de ''Textura''-schrijfletters te imiteren. | |||
Later werd de '''Bastarda''' ontwikkeld. Deze werd een ''bastaard'' genoemd, omdat deze een vermenging was van de uit rechte streken bestaande Textura en ronde streken. | Later werd de '''Bastarda''' ontwikkeld. Deze werd een ''bastaard'' genoemd, omdat deze een vermenging was van de uit rechte streken bestaande Textura en ronde streken. | ||
De '''Fraktur''' bevat zowel rechte als gebogen delen. | De '''[[Fraktur]]''' bevat zowel rechte als gebogen delen. | ||
</div> | |||
[[Categorie: Kalligrafie]] | [[Categorie: Kalligrafie]] | ||
[[Categorie: Lettertype]] | [[Categorie: Lettertype]] | ||
[[Categorie: Paleografie]] | [[Categorie: Paleografie]] | ||
[[Categorie: | [[Categorie: Gebroken schrift]] | ||
Huidige versie van 29 apr 2017 om 15:19
Ontstaan
Vanaf de twaalfde eeuw werd in de Noord-Europese scriptoria een nieuw schrijfgereedschap gebruikt: de gesneden ganzenveer in de plaats van de rietpen. Omdat de schrijfpunt van de ganzenveer veel platter was dan de punt van de rieten pen, kon men plaatssparende letters gebruiken.
In het midden van de 12e eeuw kwam ook de gotische bouwstijl in Europa op. Een opvallende verandering was het gebruik van de spitsboog in de plaats van de Romaanse ronde boog. Dit werd vervolgens ook toegepast op de onderkastletters.
Tijdens het schrijven nam men na elke streek de pen eventjes van het papier om spatten te vermijden. Hierdoor ontstond een gebroken lijn. Vandaar ook de naam Fraktur, wat breuk betekent (fractuur).
Uit de Karolingische Minuskel ontwikkelde men zo de Gotische Minuskel.
Er ontstonden verschillende types gebroken schrift. Ten eerste was er de Textura. De letter was vrijwel volledig samengesteld uit rechte streken. In de eerste gedrukte boeken van Gutenberg, spaarde men geen moeite om de Textura-schrijfletters te imiteren.
Later werd de Bastarda ontwikkeld. Deze werd een bastaard genoemd, omdat deze een vermenging was van de uit rechte streken bestaande Textura en ronde streken.
De Fraktur bevat zowel rechte als gebogen delen.