Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Ambacht (handwerk): verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting |
(Bokrijk) |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Afbeelding:Houtsnijder.jpg|350px|thumb|right|<center> Een [[houtsnijder]], bezig met zijn [[ambacht (handwerk)|ambacht]]. </center>]] | [[Afbeelding:Houtsnijder.jpg|350px|thumb|right|<center> Een [[houtsnijder]], bezig met zijn [[ambacht (handwerk)|ambacht]]. </center>]] | ||
Een '''ambacht''' is handwerk dat wordt aangeleerd om een [[beroep]] mee uit te oefenen. | Een '''ambacht''' is handwerk dat wordt aangeleerd om een [[beroep]] mee uit te oefenen. Het woord is uit het Keltisch overgenomen in de Germaanse talen.<ref name=Hettink>Gerben Hettink, ''Biografie van de dominee'', Ten Have, Baarn. ISBN 90 259 5269 0 p. 23.</ref>Vanaf de 14e eeuw duikt het op in de betekenis van 'bedrijf'.<ref name=Hettink/> Het woord ''[[ambt]]'' is er later van afgeleid door samentrekking en onderging een verandering van betekenis.<ref name=Hettink/> | ||
De ambachten kunnen worden onderverdeeld in : | De ambachten kunnen worden onderverdeeld in: | ||
* ''Traditionele ambachten'' | * ''Traditionele ambachten'' – Bijvoorbeeld: [[klomp]]enmaker, [[touwslager]], [[mandenvlechter]], [[bezembinder]] of [[Ganzenvangen|ganzenvanger]]. Sinds de [[industrialisatie]] zijn deze ambachten vrijwel uitgestorven. Vaak worden ze nog slechts beoefend als demonstratie voor een museumpubliek, bijvoorbeeld in het [[Nederlands Openluchtmuseum]] te Arnhem of het [[Openluchtmuseum Bokrijk]]. | ||
* ''Hedendaagse ambachten'' | * ''Hedendaagse ambachten'' – Bijvoorbeeld: [[timmerman]], [[metselaar]], [[smid]], [[bakker (beroep)|bakker]], [[slager]]. | ||
In de tijd van de [[Gilde (beroepsgroep)|gilden]] werd een ambacht in de praktijk geleerd. De leerling die de basisvaardigheden beheerste, werd [[gezel]] genoemd; na het afleggen van de [[meesterproef]] was de ambachtsman meester. In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste [[ambachtsschool|ambachtsscholen]] gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het [[Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs|vmbo]]. | In de tijd van de [[Gilde (beroepsgroep)|gilden]] werd een ambacht in de praktijk geleerd. De leerling die de basisvaardigheden beheerste, werd [[gezel]] genoemd; na het afleggen van de [[meesterproef]] was de ambachtsman meester. In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste [[ambachtsschool|ambachtsscholen]] gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het [[Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs|vmbo]]. | ||
==HBA== | ==HBA== | ||
In Nederland is er het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). Deze heeft als opdracht de sociaal-economische ontwikkeling in de aangesloten branches te bevorderen, zodat deze een positieve bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van de samenleving als geheel. | In Nederland is er het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). Deze heeft als opdracht de sociaal-economische ontwikkeling in de aangesloten branches te bevorderen, zodat deze een positieve bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van de samenleving als geheel. | ||
=== Ambachtsbranches | ==Verwijzingen== | ||
{{reflist}} | |||
== Ambachtsbranches == | |||
* '''[[Voedingsambacht]]''' | * '''[[Voedingsambacht]]''' | ||
** [[Banketbakker]]sbedrijf | ** [[Banketbakker]]sbedrijf | ||
** [[Consumptie-ijsbereidingsbedrijf]] | ** [[Consumptie-ijsbereidingsbedrijf]] | ||
** [[Slager]]sbedrijf | ** [[Slager]]sbedrijf | ||
* '''[[Productieambacht]]''' | * '''[[Productieambacht]]''' | ||
** [[Keramiek|Fijnkeramischbedrijf]] | ** [[Keramiek|Fijnkeramischbedrijf]] | ||
** [[Maatoverhemden]]bedrijf | ** [[Maatoverhemden]]bedrijf | ||
** Maat[[Schoenmaker (beroep)|schoenmaker]]sbedrijf | ** Maat[[Schoenmaker (beroep)|schoenmaker]]sbedrijf | ||
** [[Modisterijbedrijf]] | ** [[Modisterijbedrijf]] | ||
** [[Muziekinstrument]]makersbedrijf | ** [[Muziekinstrument]]makersbedrijf | ||
** [[Natuursteen]]bedrijf | ** [[Natuursteen]]bedrijf | ||
* '''[[Uiterlijke verzorging]]sambacht''' | * '''[[Uiterlijke verzorging]]sambacht''' | ||
| Regel 33: | Regel 36: | ||
* '''[[Gebouwverzorgend ambacht]]''' | * '''[[Gebouwverzorgend ambacht]]''' | ||
** [[Glazenwasser]]sbedrijf | ** [[Glazenwasser]]sbedrijf | ||
** [[Schoorsteenveger]]sbedrijf | ** [[Schoorsteenveger]]sbedrijf | ||
* '''[[Medische hulpmiddelentechniek]]''' | * '''[[Medische hulpmiddelentechniek]]''' | ||
| Regel 45: | Regel 48: | ||
** [[Goud- en zilversmid]]sbedrijf | ** [[Goud- en zilversmid]]sbedrijf | ||
** [[Kledingreparatie]]bedrijf | ** [[Kledingreparatie]]bedrijf | ||
** [[Lederwaren]]ambacht | ** [[Lederwaren]]ambacht | ||
** [[Naaimachine]]bedrijf | ** [[Naaimachine]]bedrijf | ||
** [[Schoenmaker (beroep)|Schoenherstellersbedrijf]] | ** [[Schoenmaker (beroep)|Schoenherstellersbedrijf]] | ||
** [[Textielreiniging]]sbedrijf | ** [[Textielreiniging]]sbedrijf | ||
** [[Uurwerk]]makersbedrijf | ** [[Uurwerk]]makersbedrijf | ||
** [[Zadelmaker]]sbedrijf | ** [[Zadelmaker]]sbedrijf | ||
* '''[[Bouwambacht]]''' | * '''[[Bouwambacht]]''' | ||
** [[Stratenmaker|Bestratingsbedrijf]] | ** [[Stratenmaker|Bestratingsbedrijf]] | ||
** [[Dakdekker]]sbedrijf | ** [[Dakdekker]]sbedrijf | ||
** [[Glasbewerking]]sbedrijf | ** [[Glasbewerking]]sbedrijf | ||
** [[Glazenier]]sbedrijf | ** [[Glazenier]]sbedrijf | ||
** [[Natuursteen]]bedrijf | ** [[Natuursteen]]bedrijf | ||
** [[Parketvloeren]]leggersbedrijf | ** [[Parketvloeren]]leggersbedrijf | ||
** [[Rietdekker]]sbedrijf | ** [[Rietdekker]]sbedrijf | ||
** [[Schildersbedrijf]] | ** [[Schildersbedrijf]] | ||
** [[Voegbedrijf]] | ** [[Voegbedrijf]] | ||
** [[Zonwering]]sbedrijf | ** [[Zonwering]]sbedrijf | ||
Huidige versie van 21 okt 2015 om 05:57
Een ambacht is handwerk dat wordt aangeleerd om een beroep mee uit te oefenen. Het woord is uit het Keltisch overgenomen in de Germaanse talen.[1]Vanaf de 14e eeuw duikt het op in de betekenis van 'bedrijf'.[1] Het woord ambt is er later van afgeleid door samentrekking en onderging een verandering van betekenis.[1]
De ambachten kunnen worden onderverdeeld in:
- Traditionele ambachten – Bijvoorbeeld: klompenmaker, touwslager, mandenvlechter, bezembinder of ganzenvanger. Sinds de industrialisatie zijn deze ambachten vrijwel uitgestorven. Vaak worden ze nog slechts beoefend als demonstratie voor een museumpubliek, bijvoorbeeld in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem of het Openluchtmuseum Bokrijk.
- Hedendaagse ambachten – Bijvoorbeeld: timmerman, metselaar, smid, bakker, slager.
In de tijd van de gilden werd een ambacht in de praktijk geleerd. De leerling die de basisvaardigheden beheerste, werd gezel genoemd; na het afleggen van de meesterproef was de ambachtsman meester. In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste ambachtsscholen gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het vmbo.
HBA
In Nederland is er het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). Deze heeft als opdracht de sociaal-economische ontwikkeling in de aangesloten branches te bevorderen, zodat deze een positieve bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van de samenleving als geheel.
Verwijzingen
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Gerben Hettink, Biografie van de dominee, Ten Have, Baarn. ISBN 90 259 5269 0 p. 23.
Ambachtsbranches
- Uiterlijke verzorgingsambacht
- Kappersbedrijf
- Grimeurs- en toneelkappersbedrijf
- Schoonheidsverzorgingsbedrijf
- Voetverzorgingsbedrijf
Zie ook
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Crafts op Wikimedia Commons.