Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Von Graben von Stein

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow
Bestand:Het wapen van Andreas von Graben.jpg
Het wapen van Andries von Graben, ridder en burggraaf van Ortenburg, Sommeregg en Sternberg (St.-Michaels-Kirche, Lienz, Oost-Tirol)

Von Graben von Stein, ook Von (dem) Graben of Vom Graben genoemd, was een oud Oostenrijks adellijk geslacht uit Neder-Krain, Tirol, Karinthië en Stiermarken. Het geslacht was afkomstig van de graven van Görz, Tirol en hertogen van Karinthië uit het Huis der Meinhardijnen.[1][2] Ook de koning van Bohemen, Hendrik van Karinthië, behoorde tot dit geslacht.[3]

Geschiedenis

De eerste familieleden van het "edelfreie"[4] geslacht Von Graben kwamen uit de regio van Neder-Krain. Deze geslacht werd in 1170 voor het eerst vermeld met de gebroeders Konrad en Grimoald von Graben. Deze waren in bezit van het naamgevende kasteel Graben in Rudolfswerth (Novo mesto) in Neder-Krain.[5] Van een tak op het Grazer Schloss Alt-Grabenhofen, tussen Reinerkogel en de naamgevende Rosenberg, stamde ook het hooghadelijk geslacht Orsini-Rosenberg af.[6]

De oorspronkelijke bezittingen van het geslacht Von Graben omvatten de deels vrije heerlijkheden en kastelen van Graben (12e eeuw-1510/20), Alt-Grabenhofen (13e eeuw-1556), Kornberg (1331-1556), Hohenwang (14e eeuw), Straß (15/16e eeuw), Heinfels (tussen 1442 en 1534), Sommeregg (15e eeuw-1534), Herbstenburg (16e eeuw) en het naamgevende kasteel Stein bij Dellach im Drautal (vannaf 1500). Later regeerde Virgil von Graben ook over de burggraafschap van Lienz. Na de dood van de laatste graaf van Görz - Leonard van Gorizia (1440-1500) - traden diverse leden uit het geslacht Von Graben op als stadhouder van Lienz en de ommelanden.[3] Dit geslacht bracht omstreeks twintig verschillende burggraven, diverse bestuurders, keizerlijke raadsheren en militairs voor, en stierf in 1776 uit toen Felix Jakob von Graben overleed.

Het Amsterdamse patriciërsgeslacht De Graeff stelde in de zeventiende eeuw dat zij van ene Wolfgang von Graben, die in 1483 naar Holland zou zijn gekomen, zouden afstammen en dat zij dus ook van adel waren. Twee leden, Andries de Graeff en zijn zoon Cornelis werden hierop in de rijksridderstand van het Heilige Roomse Rijk opgenomen. Aan de juistheid van deze afstamming wordt echter zeer getwijfeld.[7]

Diverse leden

Stamtak in Krain en Stiermarken (Konradinische tak op kasteel Graben en kasteel Alt-Grabenhofen)

  • Konrad vom Graben (genoemd tussen 1170 en 1208), ridder, erste bekend stamheer van het geslacht Von Graben, hij was een kleinzoon van paltsgraaf Engelbert I van Gorizia of zijn broer paltsgraaf Meinhard I van Gorizia[5]
  • Reinprecht III vom Graben († voor 1413),ridder, heer van Graben en Alt-Grabenhofen, burggraaf van Spital am Pyhrn en kapitein van Steyr, neef van Cholman von Windischgraetz[8]
  • Reinprecht IV vom Graben (1396-1468), heer van Graben en Alt-Grabenhofen, burggraaf van Spital am Pyhrn, hij was de laatste telg van de Stamtak in Krain[9]

Tak op kasteel Kornberg

Bestand:GuentherZ 2005-08-08 0228 Schloss Kornberg.jpg
Het kasteel Kornberg was tussen 1328 en 1556 bezit van de Heeren Von Graben.
  • Ulrich I von Graben († 1325), hij was tussen 1302 en 1324 de eerste burggraaf van Bad Gleichenberg[10][11]
  • Otto I von Graben († voor 1360), heer van Kornberg en burggraaf van Bad Gleichenberg[12]
  • Ulrich II von Graben (voor 100-1361), heer van Graben, Kornberg en Wetzelsdorf, burggraaf en voogd van Hohenwang (1354),[13] heer en later burggraaf van Gleichenberg (genoemd in 1345); hij was gehuwd met Barbara von Auersperg[12]
  • Friedrich I von Graben, (ook Friedrich de oudere, overl. 1422), heer van Graben en Kornberg, burggraaf van Gleichenberg, leenheer van goederen in het Hertogdom Stiermarken (Vatersdorf, Fischau, Obergnaß, Glatzental, Graschdorf, Jestmanndorf en Mermannsdorf, Hohenbruck, Gnieden, Radolsdorf en Raning); gehuwd med Katharina von Summeregk, erfdochter van het Sommeregger burggraven Nikolai von Summeregk
  • Friedrich II von Graben, (ook Friedrich de jongere), heer van Graben en Kornberg, burggraaf van Riegersburg, heer van Neudorf en Pölan; hij was samen met zijn broer Ulrich von Graben in bezit van de heerlijkheid Obermarburg (Maribor), keizerlijk raadsheer en commissaris, lid van het Rijkskamergerecht;[14] hij steunde in 1461 de verheffing van Laibach (Ljubljana) tot een bisdom[15]
  • Ulrich III von Graben (overl. 1486), heer van Graben en Kornberg, keizerlijk burggraaf van Maribor (Duits: Marburg) en Graz, landdrost van Slovenj Gradec (Duits: Windischgrätz), Landeshauptmann van het Hertogdom Stiermarken (1462-1469)[16] en burggraaf-kapitein van het kasteel (residence) van Graz[17]
  • Wolfgang von Graben (1465-1521), heer van Graben en Kornberg, burggaaf van Saldenhofen, keizerlijk capitein te Wenen,[18] keizerlijk landdrost van Bad Radkersburg, Tabor en Slovenj Gradec (Duits: Windischgrätz); zou een Hollandse tak van dit geslacht gesticht hebben[19]
  • Andrä (Andreas) van Graben (overl. 1556), heer van Kornberg, Obermarburg, Rohrbach an der Lafnitz, Grabenhofen, Liechtenberg en Krottenhofen, drost en ridder van Riegersburg,[20] landdrost van Slovenj Gradec (1510-1513),[21] samen met Georg von Graben heer van Neudorf (genoemd in 1542
  • Reinprecht V von Graben zu Kornberg (genoemd tussen 1456 en 1493), (deel)heer van Kornberg, hertoglich burggraaf van het Strudengau,[22][23] burggraaf van Ehrenberg en Kirchberg in Tirol, een van de keizerlijken hoofdleden in twisten tegen Kroatië[24]
  • Andreas von Graben (ook Andrä von Graben of Andreas von Graben zu Sommeregg, overl. 1463), stadhouder van het rijksgraafschap Ortenburg, burggraaf en voogd van Ortenburg, burgraaf en heer van Sommeregg (tussen 1442 en 1463) en Sternberg (1450), leenheer van het Vellacher rechtbank en stond in bezit van de kasteelen Sommeregg en Unterfalkenstein

Tak op kasteel Sommeregg

Bestand:Seeboden Sommeregg 90 Valvasor 1681.jpg
Kasteel Sommeregg omstreeks 1680, afbeelding uit Valvasors Archiducatus Carinthiae
Bestand:Kasteel Heinfels.jpg
Het kasteel Heinfels was tussen 1442 (?) en 1507 in leenbezit van de Heeren Von Graben.
  • Christof von Graben, hij was tussen 1543 en 1578 voogd/burggraaf van Kals am Großglockner,
  • Andreas II von Graben, burggraaf van Kals am Großglockner, landrechter van Lienz; hij liet in het Lienzer bergen naar gold zoeken[25]
  • Ernst von Graben (overl. 1513), heer en burggraaf van Sommeregg[26]
  • Virgil von Graben (overl. 1507), heer, burggraaf en voogd van Lienz, Sommeregg, Lengberg en Heinfels, raadsheer van graaf Leonard van Gorizia en keizer Maximiliaan I, kapitein van het graafschap Görz, keizerlijk stadhouder en kapitein van Lienz, Oost-Tirol en Görz,[27][28] kasteelheer van Graben in Rudolfswerth (Novo mesto) (1499), Virgils nageslachtbezat nog eeuwenlang het kasteel Stein en noemden zich daarna Von Graben von (zum) Stein
  • Rosina von Graben von Rain zu Sommeregg (overl. 1534), vrouwe van Doberdò del Lago, vrouwe en burggravin van Sommeregg
  • Luc(k)as von Graben zum Stein, burggraaf en voogd van Heinfels (1505), Lucas werd in 1500 door keizer Maximilian I tot heer van Stein bij Dellach im Drautal benoemd; hij was onder keizer Maximilian een hoge officier
  • Cosmas von Graben (overl. 1479), burggraaf van Sannegg (1460-1479), keizerlijk officier
  • Wolf Andree (of Wolfgang Andreas) von Graben, de zoon van Andreas was keizerlijk officier te Wenen, hij wordt in 1486 door keizer Maximilian van met de zwaard van keizer Karel de Grote tot ridder geslaagen

Tak op kasteel Stein

  • Hans von Graben von Stein (16e eeuw), heer van Stein, bestuurder van Lienz
  • Oswald von Graben zum Stein († 1609), heer van Stein, bergrechter van Lienz
  • Christof David von Graben zum Stein (ook Christof David Graben von Grabenstein en Hans Christof von Graben zum Stein genoemd, † 1664), laatste heer van Stein, bestuurder van Innsbruck

(Tweede) Tiroler tak

  • Andreas von Graben, ridder, bestuurder van Lienz (1528)
  • Johann Karl von Graben (16/17e eeuw), kapitein van de Tiroler land-militie
  • Carl von Graben zum Stein (17e eeuw), luitenant-kolonel in Spanje
  • Otto von Graben zum Stein (Innsbruck, 1690 - Potsdam, 1756), ook "Graf zum Stein" genoemd, lid van het orde der Servieten van Maria, auteur en dichter van "donkere, mysterieuze en bovennatuurlijke" texten, vicepresident van de Pruisische Academie van Wetenschappen te Berlijn
  • Felix Jakob von Graben († 1776), bestuurder; hij was de laatste telg van het geslacht Von Graben

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Von Graben von Stein op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Voetnoten:

  1. º Rudolf Granichstaedten-Czerva (1948): "Brixen - Reichsfürstentum und Hofstaat".
  2. º Google: Das Land Tirol: mit einem Anhange: Vorarlberg: ein Handbuch für Reisende. Von Beda Weber
  3. 3,0 3,1 Graben von Stein in het Austro Archiv (de)
  4. º Edelfrei op de Duitse Wikipedia
  5. 5,0 5,1 Johann Weichard Freiherr von Valvasor: Die Ehre dess Hertzogthums Crain: das ist, Wahre, gründliche, und recht eigendliche Belegen- und Beschaffenheit dieses Römisch-Keyserlichen herrlichen Erblandes; Laybach (Ljubljana) 1689
  6. º Collegium Res Nobilis Austriae: Orsini und Rosenberg
  7. º Het Nieuw Nederlandsch Biographisch Woordenboek bijvoorbeeld twijfelt aan deze theorie, blijkens de voorzichtige vermelding: Zekere Wolfgang von Graben zou, naar Holland omstreeks 1483 gekomen, daar gehuwd zijn en een zoon Pieter hebben gehad, die de stamvader van het hollandsch geslacht zou zijn, welks verschillende leden hier volgen.Geslacht de Graeff in DBNL
  8. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 49-53 en 90
  9. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 52-55 en 90
  10. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960, p 58
  11. º Neu-Gleichenberg - Burgen-Austria.com
  12. 12,0 12,1 Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 57-62 en 92
  13. º Burg Hohenwang (de)
  14. º Friedrich von Graben in Register Kaiser Friedrichs III.
  15. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 66-70 en 92
  16. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 70-72 en 92
  17. º Googel: Chronologische Geschichte des Herzugthums Steyermark. Von Johann Baptist von Winklern. p 115
  18. º Googel: Geschichte des Entstehens: des Wachsthums und der Grösse der Österreichischen Monarchie. Von Johann Sporschil. Deel 3, p 285
  19. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 73-75 en 92
  20. º Adalbert Sikora: Die Herren vom Graben in Zeitschrift des historischen Vereines für Steiermark. 51. Jahrgang, Graz 1960. p 83/84 en 92/93
  21. º [Joseph] Hammer-Purgstall: Die Gallerinn auf der Rieggersburg: historischer Roman mit Urkunden. Band 1 (digitalisiert)
  22. º Friedrich III. (1440-1493) - Kumuliertes Register.
  23. º Google: Sigmund der Münzreiche. p 242
  24. º Google: Urkunden zur Geschichte des Schwäbischen Bundes (1488-1533), p 159. Van Karl Klüpfel
  25. º [Rudolf Granichstaedten-Czerva (1948): "Brixen - Reichsfürstentum und Hofstaat". digitalisiert in: Collegium Res Nobilis Austriae: Graben von Stein
  26. º Geschichte der Burg und Herrschaft Sommeregg, von Wilhelm Wadl; in Carinthia I, 179. Jahrgang (1989), p 156
  27. º Osttiroler Heimatblätter (de)
  28. º Austrian Lands before 1918 (en)
rel=nofollow

Literatuur

  • Johann Weichard Freiherr von Valvasor: Die Ehre dess Hertzogthums Crain: das ist, Wahre, gründliche, und recht eigendliche Belegen- und Beschaffenheit dieses Römisch-Keyserlichen herrlichen Erblandes; Laybach (Ljubljana) 1689
  • Rudolf Granichstaedten-Czerva (1948): "Brixen - Reichsfürstentum und Hofstaat".

q546806 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow