Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Trypanosomiase

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Trypanosomiase of Afrikaanse slaapziekte[1] is een parasitaire ziekte bij mensen en andere dieren. De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet van de soort Trypanosoma brucei.[2] Er zijn twee typen die de mens infecteren: Trypanosoma brucei gambiense (T.b.g) en Trypanosoma brucei rhodesiense (T.b.r.).[1] T.b.g veroorzaakt meer dan 98% van de gerapporteerde ziektegevallen.[1] Beide parasieten worden doorgaans overgedragen door de steek van een geïnfecteerde tseetseevlieg en komen het meest voor op het platteland.[1]

Aanvankelijk, in het eerste stadium van de ziekte, is er sprake van koorts, hoofdpijn, jeuk en pijnlijke gewrichten.[1] Dit begint één tot drie weken na de steek.[3] Weken tot maanden later begint het tweede stadium met verwarring, verminderde coördinatie, gevoelloosheid en slaapproblemen.[1][3] De diagnose wordt gesteld als de parasiet wordt gevonden in een bloeduitstrijkje of in de vloeistof van een lymfeknoop.[3] Vaak is een ruggenprik nodig om het verschil tussen het eerste en tweede stadium van de ziekte vast te stellen.[3]

Voor preventie van ernstige ziekte moet een screening van de risicogroep op T.b.g. met bloedtests worden uitgevoerd.[1] De behandeling is gemakkelijker als de ziekte vroegtijdig wordt ontdekt en voordat er neurologische symptomen optreden.[1] In het eerste stadium wordt de ziekte bestreden met het medicijn pentamidine of suramine.[1] De behandeling in het tweede stadium omvat eflornithine of een combinatie van nifurtimox en eflornithine in geval van T.b.g.[3] Hoewel melarsoprol in beide gevallen werkt, wordt het meestal alleen bij T.b.r. toegepast vanwege de ernstige bijwerkingen.[1]

De ziekte komt regelmatig voor in sommige delen van Afrika ten zuiden van de Sahara, waar ongeveer 70 miljoen mensen in 36 landen in risicogebieden wonen.[4] In 2010 overleden er ongeveer 9.000 mensen aan de ziekte, een afname ten opzichte van 34.000 in 1990.[5] Naar schatting zijn er momenteel 30.000 mensen geïnfecteerd, met 7.000 nieuwe infecties in 2012.[1] Meer dan 80% van deze gevallen deed zich voor in de Democratische Republiek Congo.[1] In de recente geschiedenis zijn er drie grote uitbraken geweest: een van 1896 tot 1906, voornamelijk in Oeganda en het Congobekken, en twee in 1920 en 1970 in verschillende Afrikaanse landen.[1] Andere dieren, zoals koeien, kunnen de ziekte met zich meedragen en geïnfecteerd raken.[1]

Zie ook

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 WHO Media centre (June 2013). Fact sheet N°259: Trypanosomiasis, Human African (sleeping sickness).
  2. º Sjabloon:MedlinePlusEncyclopedia
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kennedy, PG (2013 Feb). Clinical features, diagnosis, and treatment of human African trypanosomiasis (sleeping sickness).. Lancet neurology 12 (2): 186-94.
  4. º Simarro PP, Cecchi G, Franco JR, Paone M, Diarra A, Ruiz-Postigo JA, Fèvre EM, Mattioli RC, Jannin JG (2012). Estimating and Mapping the Population at Risk of Sleeping Sickness. PLoS Negl Trop Dis 6 (10): e1859. DOI:10.1371/journal.pntd.0001859.
  5. º Lozano, R (Dec 15, 2012). Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010.. Lancet 380 (9859): 2095–128. DOI:10.1016/S0140-6736(12)61728-0.
rel=nofollow
Q203133 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
rel=nofollow
rel=nofollow