Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Pouwel Slurink

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Pouwel Slurink (Heerlen, 1958) is een Nederlandse filosoof, publicist en docent die zich vooral richt op evolutie en diergedrag. Reeds tijdens zijn jeugd legde hij zich toe op het bestuderen en fotograferen van insecten en vogels. Zijn oeuvre kenmerkt zich door door een sterk naturalistische inslag, grote maar kritische belangstelling voor de traditionele filosofie, met name de ethiek en de metafysica, en diepgaande reflectie op diergedrag.

Levensloop

Tijdens zijn studie filosofie aan de de Radboud Universiteit (Nijmegen; MA 1988) ontwikkelde Slurink zich tot een pleitbezorger van een evolutionaire benadering in de filosofie. Zijn MA thesis ("Natuurlijke selectie en de tragiek van de menselijke idealen", 1989) betrof de mogelijkheid van een naturalistische, evolutionaire ethiek. In 1992-1993 verbleef hij als gastonderzoeker een half jaar in Canada en Amerika bij de hoogleraren Michael Ruse (toen U. of Guelph) en Prof. Seymour Itzkoff (Smith college). Een vijfjarige aanstelling als onderzoeker in de wetenschapsfilosofie aan de Radboud Universiteit resulteerde in het proefschrift Why some apes became humans; competition, consciousness, and culture (2002). Sindsdien is Slurink - naast zijn activiteiten als publicist en natuurfotograaf - actief als docent filosofie aan diverse universiteiten en instellingen voor hoger onderwijs. In 2014 verscheen zijn studie Aap zoekt zin; waarom we bewustzijn, vrije wil, bewustzijn en religie hebben (ISVW, Leusden).

Evolutionair naturalisme

Slurinks denken draait om de evolutionaire wortels en functies van kennis, bewustzijn, vrijheid, cultuur en religie, in voortdurende dialoog met grote denkers uit de traditionele filosofie. Daarbij ontleent hij inspiratie aan onder meer het niet-reductionistisch naturalisme van de Amerikaanse filosoof Roy Wood Sellars, de gedragsbiologie van de minder bekende, maar invloedrijke Amerikaanse bioloog Richard Alexander, en recente ontwikkelingen in de cognitiewetenschappen. Slurink pleit voor een functionele benadering van bewustzijn. Deze verheldert onder meer waarom we ons slechts bewust zijn van een beperkt aantal factoren die voor beslissingen relevant zijn. Het bewustzijn lijkt volgens hem daarom op een dashboard, ook al gaat deze vergelijking in meerdere opzichten mank. Cruciaal daarbij is in zijn ogen niet zozeer informatieverwerking als zodanig maar vooral de noodzaak informatie verschillend te waarderen door middel van emoties (Slurink 2016).

Evolutionaire ethiek

Een evolutionaire benadering in de ethiek impliceeert voor Slurink niet dat moraal afleidbaar zou zijn uit de natuur maar is primair een analyse van de evolutie, functie en reikwijdte van de moraal. In zijn visie komt moraal komt voort uit de noodzaak samen te werken, waarbij talige afstemming cruciaal is. Het "goede" betreft in de grond van de zaak de gemeenschappelijke belangen van meerdere betrokken partijen. Slurinks reflecties langs deze lijnen monden onder meer uit in een ecologische ethiek (Slurink, 2014).

Publicaties

  • 2016. Consciousness as an adaptation. What animals feel and why. In: Animals, New Essays, Andreas Blank (herausg.), Basic Philosophical Concepts, Philosophia, München, pp. 303-332. ISBN 978-3-88405-116-0.
  • 2014. Aap zoekt zin. Waarom wij bewustzijn, vrije wil, moraal en religie hebben. ISVW-uitgevers, 2014. ISBN 978-94-91693-41-0.
  • 2006. Wat is menselijk? Wat is wenselijk? Evolutionaire ethiek en het ecologisch humanisme. Krisis, Tijdschrift voor actuele filosofie, 7, 1: 26-41.1991.
  • 2002. Why some apes became humans; competition, consciousness & culture. Nijmegen: Dissertatie, digitaal bereikbaar UBN (promotie: 18 dec. 2002). ISBN 90-807572-1-7.
  • 2000. Evolutionaire ethiek: kan dat? Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 92, 1: 63-84.
  • 1999. Culture and the Evolution of the Human Mating System. J.M.G. van der Dennen, D. Smillie & D.R. Wilson (eds.), The Darwinian Heritage and Sociobiology, Westport & London: Praeger, 135-161. ISBN 978-3-88405-116-0. ISBN 0-275-96436-1.
  • 1996. Back to Roy Wood Sellars: Why His Evolutionary Naturalism Is Still Worthwhile. Journal of the History of Philosophy. 34, 3: 425-449.
  • 1996. Was Homo erectus an ecological dominant species? In: John R.F. Bower & S. Sartono (eds.), Human Evolution in its Ecological Context, chapter 17. Leiden: Pithecanthropus Centennial Foundation, DSWO Press, 169-176.
  • 1994. Paradox and Tragedy in Human Morality. International Political Science Review, 15, 4: 347-378.
  • 1994. Causes of our Complete Dependence on Culture. In: B. & A. Gardner, et. al., The Ethological Roots of culture, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 461-474.
  • 1993. Ecological dominance and the final sprint in hominid evolution. Human Evolution, 8, 4: 265-273.
  • 1993. Het ontstaan van de sociobiologie. Een revolutie door integratie. Tijdschrift voor Sociale Wetenschappen, (Gent), 38, 3: 237-274.
  • 1993. De Kloof tussen Zin en Zijn. Darwinisme, Doelen en ons Zoeken naar Zin. In: R. van den Brandt (red.), Het Heil van de Filosofie, Ambo, Baarn, 116-147. ISBN 90-263-1237-7.
  • 1992. De Dierlijke Rede, of: Kennen om te Overleven. Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 84, 2: 121-142.
  • 1992. Friedrich Nietzsche's Flirt met Paradoxen en Chaos. Of: Waarom Nietzsche een Relativist bleef. In: P. Wouters & E. Heijerman (red.), Crisis van de Rede. Perspectieven op Cultuur. Assen: Van Gorcum, 239-249.
  • 1991. Van Grasspriet naar Eindpunt, Kant en de Richting van het Causale Proces. In: G. Debrock (ed.), Rationaliteit kan ook Redelijk zijn. Bijdragen over het Probleem van de Teleologie. Assen: Van Gorcum, 1991, 87-99.
  • 1989. Natuurlijke Selectie en de Tragiek van de Menselijke Idealen. Een Naturalistische Rechtvaardigingen Kritiek van Ethische Noties. Delft, Eburon. ISBN 90-5166-086-3.

Externe links

rel=nofollow