Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Pieter Tideman

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Portret van P. Tideman door P. Clausing jr. (1870-1913)

Pieter Tideman (Hoorn, 27 juni 1871Bloemendaal, 12 september 1943) was een Nederlands jurist. Hij heeft ook gedichten gepubliceerd en schreef in Propria Cures en De Nieuwe Gids.[1]

Mr. Pieter Tideman, ook wel ’Piet’[2] of ’Pet’ genoemd, was afkomstig uit een liberaal en remonstrants milieu en studeerde in Amsterdam eerst medicijnen. Later koos hij voor de studie rechten. Hij studeerde in de hoofdstad af als meester in de rechten. Tijdens zijn studie publiceerde hij in de jaren na 1891 onder het pseudoniem D. van Wettem diverse stukken in het Amsterdamse studentenblad Propria Cures. In deze artikelen, geschreven in de stijl van Lodewijk van Deyssels scheldkritieken,[3] werd een „luide, zeer persoonlijke en uiterst ongegeneerde toon aangeslagen”. Ingezonden brieven en reacties op zijn stukken resulteerden in nog fellere schimpscheuten.[4]

Pieter Tideman sloot vriendschap met de dichter Willem Kloos. Henriette Roland Holst-Van der Schalk schreef in een biografisch werk over Kloos dat deze dichter „onder invloed kwam” van Pieter Tideman, die zij beschreef met de woorden „toen een roekelooze neurasthenicus,[5] wiens betere kwaliteiten door zijn succes in het studentenblad ’Propria Cures’ weldra schuil gingen achter leege opwinding”.[6] Tidemans invloed op Kloos zou volgens tijdgenoten hebben bijgedragen aan de zenuwinzinking van de oudere dichter. Tideman schonk Kloos een partij wijnflessen waarop Kloos, niet gewend aan zoveel weelde, veel te veel ging drinken.[7]

Tideman werd door een tijdgenoot beschreven als een man die een „zeer fijne intelligentie had, een uitnemend brein; hij was goed Latinist en Graecus, schreef achttien jaar oud vlot Fransch, had een ongeloofelijke belezenheid, was drager van een fijne, Haarlemsche beschaving”. Dezelfde anonieme zegsman relativeerde dat met de woorden „Maar zoo min als Kloos en Boeken kon hij de weelde van zijn talent verdragen”.[8]

Tideman werd redactiesecretaris van De Nieuwe Gids nadat Frank van der Goes, Frederik van Eeden en Albert Verwey die redactie hadden verlaten.[9] Nadat de rol van Tideman in de redactie van De Nieuwe Gids na veel polemieken, literaire conflicten en een breuk met zijn vriend Alphons Diepenbrock rond 1894 was uitgespeeld, solliciteerde hij eerst als leraar en werd later corrector bij het dagblad De Telegraaf.[10]

Later vestigde Tideman zich als advocaat in Haarlem.[11]

Ten tijde van de zogenaamde lintjesaffaire rond Abraham Kuyper heeft Pieter Tideman nog een belangrijke rol gespeeld. Tideman had op 27 juni 1909 in het dagblad Het Volk beweerd dat Kuyper geld had aangenomen van de Amsterdamse koopman Rudolph Lehmann en diens broer E. A. Lehmann. Arthur was daarop koninklijk onderscheiden, van een onderscheiding voor de door Kuyper voor een ridderorde voorgedragen E.A. Lehmann is het indertijd door de val van het kabinet Kuyper niet gekomen. De gift voor de partijkas van de Anti-Revolutionaire Partij was gedaan nadat E. A. Lehmann de bemiddeling van een dure prostituee Mathilde Westmeijer had ingeschakeld. Deze vriendin van Abraham Kuyper was een cliënt van de als haar advocaat optredende mr. Tideman. Mr. Tideman heeft ook brieven van of namens Kuyper openbaar gemaakt.[12]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º G.H. 's-Gravesande, De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Van Loghum Slaterus, Arnhem 1956 (tweede druk), p. 446-488.
  2. º G. H. ’s-Gravesande, De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Van Loghum Slaterus, Arnhem, 1956 (tweede druk), blz. 446 en 447.] Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  3. º Jen Bleeker, geciteerd door G. H. ’s-Gravesande op blz. 447.
  4. º Citaten: G. H. ’s-Gravesande, De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Van Loghum Slaterus, Arnhem, 1956 (tweede druk), blz. 446 en 447. Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  5. º Een oude naam voor ’zenuwlijder’.
  6. º Henriette Roland Holst-Van der Schalk, Kinderjaren en jeugd van R. N. Roland Holst, 1940.
  7. º G. H. ’s-Gravesande, blz. 466. Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  8. º Anoniem citaat bij G. H. ’s-Gravesande, blz. 446. Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  9. º K. ter Laan, Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid. G. B. van Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij, Den Haag/Djakarta, 1952 (tweede druk). Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  10. º G. H. ’s- Gravesande, blz. 472. Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
  11. º Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid.
  12. º (en) J. de Bruijn, Abraham Kuyper: A Pictorial Biography. Geraadpleegd op 5 oktober 2014.
rel=nofollow
rel=nofollow