Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Papboer
De Papboeren is sinds jaar en dag de bijnaam van de inwoners van Meerbeek, een landelijk dorp in Vlaams-Brabant en deelgemeente van Kortenberg.[1]
Geschiedenis
Deze naam kregen zij van de inwoners van buurgemeente Everberg, nu eveneens een deelgemeente van Kortenberg, die de spotnaam ’papboeren’ riepen tijdens gevechten aan de grens van beide gemeenten. De Meerbekenaren hadden namelijk de gewoonte om ter ere van hun patroonheilige Sint-Antonius jaarlijks op 17 januari een papkermis te organiseren. Meer nog, rijstpap was een vaste waarde bij elk feest!
In 1872 stichtte pastoor Godefridus Broux de fanfare ’het Genootschap van de H. Familie’, daarna de Jonge Fanfare of ook de Engelen genoemd. In Meerbeek noemde men de fanfare kortweg de Sussen. Twee jaar later splitste de fanfare en vormden de tegenstanders van de pastoor een nieuwe fanfare ‘De Ware Vrienden’, gesteund door burgemeester Alexius Vanderhulst. Deze fanfare met liberale inslag, kreeg in Meerbeek al snel de naam de ’Duvelen’.
Dat de rivaliteit tussen de Duvelen en de Sussen groot was, blijkt uit het feit dat de zogenaamde gemengde huwelijken in het dorp zeker niet vanzelfsprekend waren. Ook in de dorpspolitiek lieten de twee rivaliserende partijen zich gelden. Zo prijkten de aanhangers van de Duvelen en de Sussen op afgescheiden lijsten. Deze gescheiden lijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen hielden stand tot in 1976. In dat jaar fusioneerde Meerbeek met Kortenberg en kwam er een einde aan de politieke uitlopers van de Duvels en de Sussen.
Stilaan werd de spotnaam een naam om fier op te zijn: in 1913, bij de gouden bruiloft van het echtpaar Antoon Volkaerts en Catharina Moeys, was er een feestelijke stoet met een wagen met Papboeren. In 1978 was er de wagen ’De Papboeren van Meerbeek’ in de stoet van de Schoonaardefeesten te Erps-Kwerps. Men droomde toen al van een Meerbeekse reus. Die kwam er een jaar later, in 1979 op initiatief van het Comité 1000 jaar Meerbeek. ’Den Duvelsus van Meerbeek’ herinnerde aan de twee rivaliserende Meerbeekse fanfares, de Duvelen en de Sussen. De reus had een bord en een paplepel in de hand, het was een échte Papboer. De reus kreeg twee vleugels zoals de ‘Sussen’ en een duivelsstaart voor de ’Duvelen’. ’Den Duvelsus van Meerbeek’ was in Brussel te zien in 1980 ter gelegenheid van de feesten van 150 jaar België.
Keramiek
In 2017 viert Meerbeek zijn 900-jarig bestaan. Ter gelegenheid hiervan worden keramieken papboeren gemaakt door een Meerbeekse kunstenaar – Hedwig Jenaer. De keramieken papboer verwijst naar de blijvende verbondenheid van de Meerbekenaren. Hij symboliseert de levendige verschillen in de muziek en politiek van vroeger en nu. Als hij geniet van zijn rijstpap sluiten zijn duivelsstaart en engelenvleugels vrede met elkaar. De rijstpap verwijst uiteraard naar samen genieten en feesten!
Bronnen, noten en/of referenties
|