Nederlandse oorlogsmisdadigers

Naast de vele 'foute' Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog vervolgd zijn, is er een aantal Nederlandse oorlogsmisdadigers dat om uiteenlopende redenen de dans is ontsprongen.

Hieronder vallen:

(waarschijnlijk) reeds overleden:
- Herbertus Bikker alias 'de Beul van Ommen' (1915-2008 in Duitsland).
- Sander Borgers (1917-1985 in Duitsland).
- Klaas Carel Faber (1922-2012 in Duitsland), stond per februari 2012 nummer één op de lijst van meestgezochte oorlogsmisdadigers van het Simon Wiesenthal Center in Jeruzalem.
- Dirk Hoogendam alias 'de bokser' (1922-2003 in Duitsland).
- Abraham Kipp (1917-1995 in Argentinië).
- Jacob-Willem Munnikhuizen (1917/1918-1997 in Duitsland).
- Willem van der Neut (1919-1983 in Duitsland).
- Auke Pattist (1920-2001 in Spanje).
- Willem Polak (1915), waarschijnlijk overleden in Duitsland.
- Toon Soetebier alias 'kleine Toon' (1921-2006 in Duitsland).
- Antoine Touseul (1921-1991 in Duitsland).
- Heinrich Boere (1921-2013 in Duitsland), heeft levenslang gekregen voor moord, zat in Nederland van 1947-1952 in de gevangenis, zat sinds 14 december 2011 in Duitsland levenslang gevangen.
(mogelijk of zeker) in leven:
- vrij in Nederland:
  - Jacob Luitjens (1919), zat later net als Jacob de Jonge deel van straf uit in Nederland en leeft na het uitdienen van zijn straf van 20 maanden als staatloze in Nederland.
- vrij in Duitsland:
  - Siert Bruins, alias 'het Beest van Appingedam' (1921), leeft in Duitsland, werd daar wel vervolgd wegens oorlogsmisdaden; in 2012 werd een nieuw onderzoek tegen hem ingesteld.
  - Jacob de Jonge (1922), zat later deel van straf uit in Nederland.

Op 26 december 1952 ontsnapten zeven Nederlandse oorlogsmisdadigers uit de Koepelgevangenis (Breda). Dit waren: Herbertus Bikker, Klaas Carel Faber, Willem Polak, Sander Borgers, Willem van der Neut, Antoine Touseul en Jacob de Jonge.

Tijdens de maatschappelijk en politieke commotie in de februaridagen van 1972 rond de mogelijke vrijlating van drie nog gevangen zittende Duitse oorlogsmisdadigers in Breda door de toenmalige Justitieminister Van Agt, lukte het een dagbladjournalist als eerste een aantal voortvluchtige – en vergeten – Nederlandse oorlogsmisdadigers op te sporen in het buitenland. Binnen enkele dagen lokaliseerde verslaggever Ben Herbergs van Het Vrije Volk in West-Duitsland de ondergedoken Bikker, Polak, Van der Neut en de ex-Haarlemmer K.C. Faber, wiens vader in 1944 was geliquideerd door verzetsstrijdster Hannie Schaft. Na publicatie van de interviews met de ontsnapte veroordeelden in deze lang vergeten kwestie begin 1972 werd door de Tweede Kamer en Justitie dertig jaar weinig meer ondernomen.

Begin juli 2003 verzocht minister Donner van justitie aan zijn Duitse collega Brigitte Zypries om zes personen in Duitsland in hechtenis te nemen. Doordat de oorlogsmisdadigers inmiddels de Duitse nationaliteit hadden gekregen was het Duitsland niet mogelijk hen uit te leveren aan Nederland. Ze kregen de Duitse nationaliteit omdat ze in de oorlog dienst hadden genomen in de Waffen-SS. Dit waren: Klaas Carel Faber, Siert Bruins, Heinrich Boere, Herbertus Bikker, Dirk Hoogendam en Toon Soetebier. Op 26 januari 2007 meldde de Duitse justitie, dat ze deze veroordeelde oorlogsmisdadigers (waarvan er toen nog vier in leven waren: Hoogendam en Soetebier waren toen al overleden), niet meer strafrechtelijk ging vervolgen. De zaak tegen Bikker was al definitief gesloten. Vervolgens maakte op 23 februari 2007 de rechtbank in Aken bekend dat Heinrich Boere de opgelegde straf alsnog in Duitsland moest uitzitten.^[1]

Ook Pieter Menten kon meer dan dertig jaar gerechtigheid ontlopen omdat hij zijn oorlogsmisdaden in Polen had begaan en in Nederland een teruggetrokken bestaan leidde van het fortuin dat hij bij elkaar had geroofd. Het is evenwel onzeker in hoeverre de vele connecties die hij opbouwde met vooraanstaande Nederlanders hem hierbij hielpen (zie de zaak-Menten).