Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

John Williams (componist)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

John Towner Williams (New York, 8 februari 1932) is een Amerikaans componist van filmmuziek. Hij is een van de bekendste naoorlogse filmcomponisten. Tevens wordt hij verantwoordelijk geacht voor de heropleving van de klassieke filmscore. Hij was tevens dirigent van de Boston Pops Orchestra.

Bekende films die voorzien zijn van muziek van Williams hand: Star Wars, Superman, Indiana Jones, Jaws, Jurassic Park, E.T. the Extra-Terrestrial, Schindler's List, Home Alone en de Harry Potter-films.

Hij werd 51 maal genomineerd voor een Oscar (46 maal voor beste filmmuziek en 5 maal voor beste filmsong), waarvan hij er uiteindelijk vijf won (5 maal beste filmmuziek) (stand 2018).[1][2]

Biografie

Williams werd geboren in Flushing, Queens in New York op 8 februari 1932. Hij was de oudste zoon uit het gezin van Esther en Johnny Williams. Zijn vader, een jazzdrummer, was een van de oorspronkelijke leden van het Raymond Scott Quintet en was later percussionist in het CBS Radio Orchestra en in het NBC's Your Hit Parade. Muziek speelde dus al van jongs af aan een belangrijke rol in de jeugdjaren van John, zijn broers Jerry en Don en zijn zus Joan. Vanaf zijn zevende jaar leerde hij al piano spelen; later ook trombone, trompet en klarinet.

In 1948 verhuisde het gezin naar Los Angeles, waar zijn vader freelancer was bij vele filmstudio-orkesten. Nadat Williams in 1950 afgestudeerd was aan de North Hollywood High School, waar hij muziekstukjes arrangeerde en componeerde voor het schoolorkest, volgde hij cursussen piano en compositie aan de UCLA en privélessen bij pianist-arrangeur Bobby van Eps. Het stond al vast dat hij als oudste zoon uit het gezin dezelfde weg als zijn vader zou inslaan en muzikant zou worden. Williams koos voor zijn favoriete instrument en werd pianist. Hij componeerde zijn eerste serieuze werk, een pianosonate, als negentienjarige student. In de jaren vijftig en zestig speelde hij de pianopartij op diverse opnames van film- en televisiemuziek van onder andere de componisten Jerry Goldsmith, Henry Mancini en Elmer Bernstein.

Nadat hij in 1951 werd opgeroepen voor militaire dienst, ging hij voor drie jaar naar de United States Air Force, waar hij voor het luchtmachtorkest dirigeerde en arrangeerde.

Opleiding

Na zijn ontslag in 1954 keerde hij voor studies terug naar New York en bracht hij een jaar door aan de befaamde Juilliard School als pianostudent bij Rosina Lhevinne. Om aan de kost te komen, werkte hij 's avonds als pianist in jazzclubs. Na dat jaar keerde hij terug naar zijn familie in Los Angeles.

In 1957 werd hij in dienst genomen door Columbia Pictures, een van de grote filmmaatschappijen, en kwam onder de leiding van dirigent Morris Stoloff. Zo kwam hij terecht in Stoloffs Pictures Orchestra, waar zijn vader tevens lid van was. Ondertussen was hij ook nog begeleider van zanger Vic Damone.

Vroege werk

Met de tv-film Because They're Young zette hij zijn eerste stappen in televisie- en filmland. Hij werd gevraagd voor allerhande tv-shows en hoewel hij aanvankelijk van plan was geweest pianist te worden, koos Williams er, aangemoedigd door familie en vrienden, voor zijn brood te verdienen met het componeren voor televisie. Hij verzorgde episodes in drama's zoals Mod Squad, westerns zoals Wagon Train en bekende komische series als Gilligan's Island en Bachelor Father. Maar met de serie Checkmate in 1960 begon Williams echt van zich te laten horen; het was zijn eerste score die commercieel bedoeld was.

In 1963 deed hij zijn eerste film voor het witte doek: Diamond Head. Daarna werkte hij mee aan de serie Kraft Suspense Theater.

Begin jaren 60 bewees hij een talentvol componist te zijn en verzorgde melodrama's (The Secret Ways), westerns (The Rare Breed), thrillers (Daddy's Gone-A Hunting), oorlogsfilms (None but the Brave), maar meestal komedies zoals Bachelor Flat, Gidget Goes to Rome, John Goldfarb Please Come Home, How To Steal A Million en de Dick van Dyke-film Fitzwilly. Hij werd ook gehuurd door Irwin Allen om tv-series te voorzien van muziek, zoals Lost In Space, Time Tunnel en Valley of the Giants.

In 1968 componeerde hij als eerbetoon aan Aaron Copland, een pionier in de Amerikaanse muziek én goede vriend van Williams, de score voor The Reivers. Terwijl hij scores bleef afleveren, ontstond er een goede band tussen Williams en Copland met als resultaat een reeks scores voor rampenfilms zoals The Poseidon Adventure (1972), The Towering Inferno (1974) en Earthquake (1974). Verder schreef hij in de jaren 70 nog onder andere voor de John Wayne-film The Cowboys (1972), voor Robert Altmans Images (1972), verder nog onder andere The Paper Chase (1973), The Long Goodbye (1973), Cinderella Liberty (1973) en Conrack (1974).

Begin samenwerking met Steven Spielberg

In 1974 werd John Williams benaderd door de nog jonge regisseur Steven Spielberg, die, naar aanleiding van de score voor The Reivers, aan Williams vroeg of hij zijn debuutfilm wou voorzien van muziek. Williams stemde in en dit was, zonder dat ze het zelf wisten, het begin van een lange samenwerking, een van de langste in de geschiedenis van de film. Williams heeft sindsdien op twee na (The Color Purple en Bridge of Spies) alle films van Spielberg van muziek voorzien. Hun samenwerking begon in 1974 met The Sugarland Express, in 1975 volgde Jaws. Deze bombardeerde John Williams meteen tot de beste van alle filmcomponisten.

Onmiddellijk na Jaws componeerde hij de muziek voor The Eiger Sanction (1975), Midway (1976), The Missouri Breaks, Family Plot, Black Sunday (1977) en vele anderen.

De grote doorbraak

Toen George Lucas in 1977 iemand zocht voor de muziek van zijn film Star Wars, raadde Spielberg hem Williams aan. De score van de film is de geschiedenis ingegaan als een van de belangrijkste symfonische oeuvres uit de 20e eeuw, waardoor Williams pas echt bekend werd. Hij werd bekroond met onder andere een Oscar voor beste muziek (reeds zijn derde) en drie Grammy Awards. De score van Star Wars werd het onderwerp van vele opnames en concerten over de hele wereld. Toen het Oregon Orchestra een Star Wars concert hield in januari 1978 kreeg het 12.000 mensen in het Portland Colisseum.

Na de muziek voor Star Wars, componeerde Williams de score voor de Spielberg-film Close Encounters of the Third Kind (1977), The Fury, Superman (1978) en Dracula (1979).

Dirigent van de Boston Pops

Na het overlijden van Arthur Fielder (1979), dirigent van de Boston Pops Orchestra, kwam het "Committee for the future of the Pops" samen om een nieuwe dirigent te zoeken die kon verderbouwen op de Fielder-traditie en die het beroemdste symfonische orkest van de Verenigde Staten kon leiden. In de zomer van 1979 had men het aantal kanshebbers al verminderd tot vijf: de assistent-dirigent van de Pops, Harry Ellis Dickson, de dirigent van het Cincinnati Orchestra, Erich Kunzel, de orkestleider en tv-persoonlijkheid Mitch Miller, de dirigent van de symfonie van Flint, Michigan, John Covelli en John Williams. Op 10 januari 1980 verklaarde het Symphony Management dat het een driejarig contract had gesloten met John Williams, die zo de negentiende dirigent werd van de Boston Pops. Alhoewel Arthur Fielder een autoriteit was, werd Williams na zijn concert met de Pops op 22 januari 1980 zowel door publiek als door de critici met enthousiasme onthaald. John Rockwell van de New York Times, die vele mensen met zijn kritiek neerhaalde, schreef: The crisply efficient performances he elicited from the orchestra suggested that the Pops chose wisely.

De jaren 80 begonnen allerminst rustig: eerst de bekende score voor de Indiana Jonesfilm Raiders of the Lost Ark (1981), dan de Oscarwinnende score voor Spielbergs kaskraker E.T. the Extra-Terrestrial (1982). Verder waren er ook nog de scores voor de Star Warssequels The Empire Strikes Back (1980) en Return of the Jedi (1983), de scores voor Indiana Jones and the Temple of Doom (1984), The River (1984), The Accidental Tourist (1988), Always (1989), Presumed Innocent (1990), Home Alone (1990), Hook (1990), JFK (1991) en Far and Away (1992).

Verder componeerde hij nog de muziek voor Jurassic Park (1993) en Schindler's List (1993).

Pensioen

Bestand:John Williams tux.jpg
Williams bij de Avery Fisher Hall in 2007

Toen Williams in 1980 aangesteld werd als dirigent van het Boston Pops Orchestra, betrof het aanvankelijk een driejarig contract, maar het werd telkens verlengd. Hij was gedurende twaalf jaar dirigent, tot hij in 1993, op zijn 61e, met pensioen ging.

Maar met pensioen gaan betekende voor Williams niet stoppen met werken en hij bleef componeren: onder andere voor Sydney Pollacks Sabrina (1995), Barry Levinsons Sleepers (1996), The Lost World: Jurassic Park (1997), Spielbergs vervolg op het recordverbrijzelende Jurassic Park, Jean-Jacques Annauds Seven Years in Tibet (1997), Steven Spielbergs werk over de negerslaverij Amistad (1997) en Saving Private Ryan (1998). Ook de nieuwe Star Warsfilms The Phantom Menace, Attack of the Clones en Revenge of the Sith (1999-2005), de eerste drie Harry Potter-films (2001-2004), Memoirs of a Geisha en Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull werden door hem van muziek voorzien. Zijn meest recente werk bevat onder meer Spielbergs The Adventures of Tintin (2011), War Horse (2011) en Lincoln (2012).

In een vroeg stadium van de productie van de nieuwe Star Wars-film, Star Wars Episode VII, maakte regisseur J.J. Abrams bekend dat een terugkeer van John Williams naar Star Wars serieus in overweging genomen werd.[3] In de zomer van 2013 werd bevestigd dat Williams inderdaad de muziek zou gaan verzorgen voor Episode VII.[4]

Persoonlijk

Zijn echtgenote Barbara Ruick (actrice/zangeres), met wie hij negentien jaar getrouwd was, stierf in 1974 aan hersenbloedingen. Williams trouwde een tweede maal op 9 juni 1980 in King's Chapel House in Boston met Samantha Winslow, een fotografe en binnenhuisarchitecte die hij in Hollywood al vijf jaar kende. Hoewel hij in Boston woont, houdt hij de banden met Los Angeles strak door zijn interesse in filmmuziek en omdat zijn familie er woont. Zijn zoons Joseph en Mark hebben er hun muzikale carrières.

Zoon Joseph is zanger van de groep Toto, waarin hij onder andere de hit Stop loving you zong. Samen met Mark schreef hij het nummer Home of the brave. Zijn dochter Jennifer heeft een dokterspraktijk en zijn gepensioneerde ouders wonen nog steeds in Los Angeles. Nu hij met pensioen is, legt hij zich toe op zijn hobby's (golf, tennis, kamermuziek maken met vrienden), maar blijft ondanks alles werken.

Bekende filmmuziek

Voor een volledige lijst, zie: Lijst van filmscores van John Williams

Ander werk

In 1951 schreef hij een pianosonate en begin de jaren 60 schreef hij muziek voor jazzcombo’s, dance bands en kleine symfonische ensembles. Zijn essay voor strijkers werd in 1966 voor de eerste keer gespeeld door het Pittsburgh Symphony Orchestra. In datzelfde jaar schreef hij zijn Symphony No. 1.

In 1968 schreef hij een Sinfonietta voor harmonieorkest (blaasinstrumenten en slagwerk); verder componeerde hij concerti voor dwarsfluit, viool (deze werden opgenomen met het London Symphony Orchestra), hoorn, altviool, tuba en klarinet, alsook een musical (de enige in zijn oeuvre), Thomas and the King genaamd. Een celloconcerto ging in 1994 in première met Yo-Yo Ma en het Boston Symphony Orchestra, een fagotconcerto in 1995 met het New York Philharmonic en een trompetconcerto in 1996 met het Cleveland Symphony Orchestra.

Verder componeerde hij vele concertversies van zijn filmscores, schreef hij lichte klassieke muziek en een tweede symfonie.

Williams leidde de concerttour van Boston Pops in de VS in 1985, 1989 en 1992 en de tours in Japan in 1987, 1990 en in 1993. Hij werd bovendien veel gevraagd als gastdirigent bij vele grote orkesten.

Williams bewerkte het bekende Peter en de wolf van Prokofiev tot een beluisterbaar muziekstukje voor kinderen.

Hij werd gevraagd muziek te schrijven voor diverse speciale aangelegenheden. Zo schreef hij Liberty Fanfare naar aanleiding van de honderdste verjaardag van het Vrijheidsbeeld, We're looking good! voor de Special Olympics en het in Amerika bekende NBC Nieuwsthema The Mission. Hij werd ook gevraagd de fanfares voor de Olympische Spelen te schrijven. Zo componeerde hij in 1984 Olympic Fanfare and Theme voor de Olympische Spelen in Los Angeles, in 1988 Olympic Spirit, Summon the Heroes voor de Olympische Spelen in Atlanta en Call of the Champions voor de Olympische Winterspelen in Salt Lake City.

Ter gelegenheid van de inauguratie van Barack Obama schreef John Williams 'Air and Simple Gifts'. Het werd op 20 januari 2009 uitgevoerd (niet echt, want, zoals een paar dagen later bekend werd, "geplaybackt") door Yo-Yo Ma (cello), Itzhak Perlman (viool), Gabriela Montero (piano) en Anthony McGill (klarinet).

Hitlijsten

Albums

Album(s) met hitnoteringen in
de Nederlandse Album Top 20/50/75/100
Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
 Hoogste 
positie
 Aantal 
weken
 Opmerkingen 
E.T. - The Extra-Terrestrial 1982 12-02-1983 23 5 soundtrack
Schindler's List 1994 02-04-1994 26 24 soundtrack
Seven Years in Tibet 1997 17-01-1998 82 3 soundtrack
Star Wars: Episode I - The Phantom Menace 1999 22-05-1999 40 14 soundtrack
Harry Potter and the Philosopher's Stone 2001 24-11-2001 97 2 soundtrack
Star Wars: Episode II - Attack of the Clones 2002 11-05-2002 68 5 soundtrack
Harry Potter and the Prisoner of Azkaban 2004 05-06-2004 94 1 soundtrack
Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith 2005 07-05-2005 22 6 soundtrack
Star Wars: Episode VII - The Force Awakens 2015 26-12-2015 26 5 soundtrack
Star Wars: Episode VIII - The Last Jedi 2017 23-12-2017 44 1 soundtrack
Album(s) met hitnoteringen in
de Vlaamse Ultratop 50/100
Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
 Hoogste 
positie
 Aantal 
weken
 Opmerkingen 
Star Wars: Episode I - The Phantom Menace 1999 29-05-1999 37 5 soundtrack
Star Wars: Episode II - Attack of the Clones 2002 01-06-2002 35 2 soundtrack
Harry Potter and the Prisoner of Azkaban 2004 19-06-2004 84 2 soundtrack
Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith 2005 07-05-2005 18 8 soundtrack
Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull 2008 31-05-2008 86 1 soundtrack
Star Wars: Episode VII - The Force Awakens 2015 26-12-2015 19 14 soundtrack
Star Wars - The Ultimate Soundtrack Collection 2016 16-01-2016 140 1 verzamelalbum
The BFG 2016 09-07-2016 148 3 soundtrack
Star Wars: Episode VI: Return of the Jedi 1983 18-03-2017 137 2 soundtrack
John Williams & Steven Spielberg – The Ultimate Collection 2017 25-03-2017 149 1 verzamelalbum
Star Wars: Episode VIII - The Last Jedi 2017 23-12-2017 37 5 soundtrack
Solo: A Star Wars Story 2018 02-06-2018 41 3 met John Powell / soundtrack

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met John Williams (composer) op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow