Joannes van Keulen

De heilige Joannes van Keulen (Keurvorstendom Keulen – Gorcum, 9 juli 1572) was een van de Martelaren van Gorcum.

Hij kreeg de geboortenaam Joannes (Jan). Over zijn vroege leven is enkel bekend dat hij de Universiteit van Keulen bezocht, toen een van de meest gerenomeerde onderwijsinstellingen in Europa. Later ging hij in het klooster bij de dominicanen in Keulen. Nadat zijn opleiding voleindigd was, werd hij toegewezen als parochiepriester in Hoornaar in de Spaanse Nederlanden, vandaar dat hij ook wel Joannes (of Jan) van Hoornaar wordt genoemd (oude spelling: van Hoornaer). Hij bekleedde die functie bijna twintig jaar lang.

Tegen 1572 verspreidden het lutheranisme en het calvinisme zich over een groot deel van Europa. In Nederland concurreerden beide strekkingen tot het calvinisme de overhand haalde. Op 1 april 1572 veroverde een groep calvinistische strijders, bekend als de watergeuzen, Brielle (Den Briel). In juni vielen Dordrecht en Gorinchem (Gorcum) in hun handen. Alle katholieke geestelijken werden onder arrest geplaatst in een poging om hen er toe aan te zetten het katholieke geloof in de aanwezigheid van Christus in de eucharistie en in het primaatschap van de paus te verloochenen.

Toen Joannes weet kreeg van de aanhouding van een aantal geestelijken in Gorcum, ging hij hen bezoeken en smokkelde de eucharistie mee binnen, maar hij werd ontmaskerd en op 3 juli opgesloten bij de anderen. Joannes werd samen met achttien anderen, door de watergeuzen onder leiding van Lumey op 5 juli 1572 in een turfschuur opgehangen, na te zijn gemarteld.

Samen met de andere Martelaren van Gorcum, werd hij in 1867 door Pius IX heilig verklaard. Hun feestdag is 9 juli.

Martelaren van Gorcum