Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Industrie 4.0
Industrie 4.0 is een technologisch concept dat onderdeel vormt van de high-tech strategie van de Duitse Bondsregering. Internationaal wordt de term Industrie 4.0 ook wel gebruikt om de effecten van het Internet der Dingen op de maakindustrie te beschrijven.
Men verwacht dat Industrie 4.0 leidt tot de zogenaamde 'smart factory'. Deze fabriek kenmerkt zich naar buiten door flexibiliteit, efficiënt gebruik van grondstoffen en ergonomie. Daarnaast als organisatie door een netwerkstructuur van klanten en zakenpartners in de waardeketen. De binnenkant ofwel de technische basis voor deze slimme fabriek wordt mogelijk gemaakt door cyber-physische systemen (Cyber-physical system) en het internet der dingen (Internet of things).
De 4e industriële revolutie
De term 'industrie 4.0' moet tot uitdrukking brengen dat het hier gaat om de vierde industriële revolutie:
- Mechanisatie met stoommachines en waterkracht
- Invoering van de lopende band en elektriciteit
- Digitalisering; inzet van IT in het productieproces
- Computerisering; een productieproces gebaseerd op IT
Het begrip Industrie 4.0 werd voor het eerst op de Hannover Messe van 2011 geïntroduceerd. De Forschungsunion Wirtschaft had een werkgroep Industrie 4.0 onder leiding van Siegfried Dais (Bosch GmbH) en Henning Kagermann (Acatech). In oktober 2012 overhandigde deze een aantal aanbevelingen aan de Bondsregering. Op 8 april 2013 bracht dezelfde werkgroep haar eindrapport uit. Het door de brancheverenigingen Bitkom, VDMA en ZVEI opgerichte platform Industrie 4.0 zal het werk voortzetten.
Betekenis
Het productieproces van industrie 4.0 kenmerkt zich door intelligente, zichzelf aansturende en controlerende netwerken. Deze worden mogelijk door intelligente machines, systemen en apparaten via het 'net' met elkaar te verbinden, i.p.v. alleen elektronisch.
Eenvoudig voorbeeld
Een eenvoudig voorbeeld van smart factory is het volgende: Een robotarm draait bij bedrijf X de hele dag schroeven vast. Op zeker moment ontdekt een sensor aan het eind van de lopende band dat de schroeven net iets te los zitten. De sensor stuurt een bericht naar de robotarm. Deze besluit dat het tijd is om zich te laten onderhouden. De robot stuurt een bericht naar bedrijf Y om dit in te plannen, en bestelt bij bedrijf Z vast de onderdelen die bij dit onderhoud vervangen moeten worden. De machines in drie bedrijven zijn in een netwerkstructuur verbonden en werken samen via het Internet der dingen.
De rol van internet
De communicatie over internet (of een bedrijfsnetwerk) speelt een centrale rol in dit voorbeeld. Machines met een zekere intelligentie bestaan al langer. Hetzelfde geldt voor sensoren, en ook de communicatie tussen machines is niets nieuws. Als een sensor een te hoge temperatuur meet dan wordt via kabeltje x klep y opengezet. Als x niet gedetecteerd wordt dan arm naar rechts enzovoort. Het blijft hier echter vooral bij communicatie van commando's, en de communicatie blijft binnen de fabriek.
De communicatie via internet leidt echter tot de intelligente, zichzelf aansturende en controlerende netwerken. Via internet kunnen makkelijk berichten met heel veel informatie verstuurd worden. Een koffieautomaat zo instellen dat deze na 20,000 kopjes een SMS naar de monteur verstuurt omdat het tijd is voor onderhoud is niet Industrie 4.0. Dezelfde automaat elke dag een bericht naar de centrale koffiecomputer laten sturen over de technische staat van al zijn onderdelen en circuits, en vervolgens deze computer via intelligente algoritmes laten bepalen of en wanneer er onderhoud nodig is, dat is Industrie 4.0. en niet mogelijk zonder internet.
Gevolgen
Gevraagd naar de effecten van Industrie 4.0 zegt Siegfried Dais: 'Het is zeer waarschijnlijk dat in de industrie steeds meer netwerkverbindingen ontstaan; dit totdat alles met elkaar verbonden is.' Dit lijkt een open deur, en is ook niets anders dan de drijvende kracht achter het Internet van dingen. Het betekent echter ook dat de complexiteit van productie- en toeleveranciersnetwerken enorm zal toenemen. Tot nog toe waren netwerken en voortbrengingsprocessen beperkt tot één fabriek. In het Industrie 4.0-scenario zullen deze grenzen tussen fabrieken echter steeds minder betekenis krijgen.
Uitdagingen
- Gebrek aan werknemers met geschikte vaardigheden, o.a. wiskundigen, analisten (uit het interview met Robert Bosch en Markus Löffler)
- Normalisatie en standaardisatie: Coporate IT vs IT van mechanical engineering (Prof. Dr. Ing Dieter Wegener)
- Behoudzucht bij belanghebbenden
Industrie 4.0 vs. de 'Vierde' industriële revolutie
'Vierde industriële revolutie' en Industrie 4.0 klinken als marketing verhalen, en zijn dat natuurlijk ook. Niemand weet of men de huidige ontwikkelingen anno 2050 nog steeds als 2e, 3e of 4e industriële revolutie zal zien. Het high-tech programma van de Duitse Bondsregering dat als Industrie 4.0 bekendstaat zal echter ook wel zo bekend blijven staan.
De technische ontwikkelingen waarop de Duitse maakindustrie hiermee wil inspelen zijn reëel. Het lijkt dan ook belangrijk hoe regeringen, bedrijven en individuen op deze ontwikkelingen inspelen.
De Duitse inspanningen voor Industrie 4.0
De Duitse federale overheid heeft tot dusverre naar schatting 200 mln euro vrijgemaakt voor Industrie 4.0. Bij deze publieke uitgaven moeten overigens nog de middelen van deelstaten en private R&D - inspanningen worden bijgeteld. Twee ministeries (BMBF en BMWi) hebben deze middelen ingezet voor diverse typen projecten, die veelal door thematische of regionale consortia worden uitgevoerd. Naast grote en middelgrote bedrijven, zijn in consortia vaak leidende rollen weggelegd voor Fraunhoferinstituten en universiteiten (Tekst innovatienetwerk Duitsland en Zwitserland).
Externe links
Industrie 4.0 - Nederland en de vierde industriële revolutie op YouTube
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)