Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Huid (vel)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Zie ook : huid (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "huid".

Een complete weergave van een blokje
(doorsnedes) huid van een mens.

Huid (Latijn: cutis) oftewel vel vormt de buitenste bekleding van het lichaam van mens en dier. Bij de mens wordt de huid beschreven als het grootste orgaan, omdat de gehele huid meer weegt dan elk van de andere interne organen. Bovendien bevat de huid, net als interne organen, verschillend gespecialiseerde cellen die samen een functie vervullen. Het is bovendien het enige orgaan dat zonder verdere ingrepen of hulpmiddelen van buitenaf bekeken kan worden. Waarnemen van de huid levert soms belangrijke informatie op over het al of niet goed functioneren van het lichaam als geheel.

Opbouw

De huid is opgebouwd uit een tweetal lagen die uit twee verschillende weefsels bestaan. De buitenste laag, de opperhuid of epidermis, bestaat uit een meerlagig epitheel. Daaronder ligt een laag collageen bindweefsel die de lederhuid of dermis wordt genoemd. Tezamen vormen deze lagen een effectieve bescherming van de er onder gelegen weefsels en organen tegen schadelijke invloeden van buitenaf, maar ook tegen uitdroging of excessieve wateropname.
De ondoordringbaarheid van de huid voor vele stoffen is voornamelijk te danken aan de hoornlaag: De buitenste laag van het epitheel bestaat uit dode, sterk afgeplatte cellen die een extra beschermende laag vormen. Maar weinig stoffen kunnen in de laag van epitheelcellen doordringen. Onder de huid ligt de subcutis, een laag die bestaat uit bind- en vetweefsel.

Huidaanhangselen

Daarnaast worden de volgende gespecialiseerde weefseltypen in de huid onderscheiden, de zg. huidaanhangselen of -adnexen:

Pigment

De cellen van de epidermis bevatten meestal grotere of kleinere hoeveelheden pigmentkorrels. Wanneer huid regelmatig aan zonlicht met ultraviolette straling wordt blootgesteld, wordt in de huid meer pigment gevormd en wordt de huid meer getint. Het pigment absorbeert de ultraviolette straling en voorkomt zo schade aan het onderliggend weefsel. Individuen bij wie het gen voor pigment niet werkt (albinisme) hebben geen huidpigment en zijn extreem gevoelig voor weefselschade door ultraviolette straling.

Overig

  • De samenstellende lagen van de huid kunnen sterk in dikte verschillen. De huid van de voetzool of handpalm is bijvoorbeeld dikker dan die van de handrug of buik. Bepaalde diersoorten hebben een nog veel dikkere huid dan de mens. Leer bestaat uit de dermis van dieren. Het wordt op verschillende manieren bewerkt, vooral door het bindweefseleiwit te denatureren door middel van looien.
  • De huid van zoogdieren draagt vaak haar. Als de haren voldoende dicht op elkaar staan spreekt men over een vacht. Het haar dient voornamelijk om de warmte-isolatie van de huid verder te verbeteren.
  • Beschadigde huid zal zich proberen te herstellen. Daarbij kan een litteken achterblijven dat vaak niet meer in staat is om pigment te vormen.
  • De specialisatie van de geneeskunde die met huid te maken heeft heet dermatologie.
rel=nofollow