Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Heer van Breda
De Baronie van Breda heeft verscheidene heren gekend.
De oudste heren van Breda waren van het geslacht Brunesheim. Zij kwamen uit Tienen in de Haspengouw (tegenwoordig in Vlaams-Brabant) en vestigden zich rond 1100 in de streek tussen Antwerpen en Breda, waar zij Heren van Breda en Schoten werden.
Toen Hendrik V, de laatste heer van Breda uit dit geslacht, in november 1268 kinderloos stierf, gingen zijn bezittingen naar zijn zus Isabella en haar man Arnoud van Leuven, heer van Gaasbeek. Aangezien Arnoud en Isabella zelf ook geen kinderen hadden, splitsten zij de heerlijkheid in tweeën. Na de dood van Arnoud in juli 1287 (Isabella was al in 1280 overleden) ging het westelijke deel (Bergen op Zoom) naar de nakomelingen van Isabella's oudtante Beatrix, die getrouwd was met Arnold II van Wesemaele. Het oostelijke deel (Breda) ging naar de nakomelingen van Isabella's oudtante Sophie, die getrouwd was met Rasso VI van Gaveren, heer van Liedekerke. Hun zoon Rasso VII van Liedekerke werd als Rasso I de eerste heer van Breda uit het geslacht van Gaveren. Vier generaties later (Rasso I, Rasso II, Rasso III en Philips) kwam Breda in handen van Philips' dochter (en enige kind) Adelheid van Gaveren en haar man Gerard van Rasseghem.
Zij verkochten de Heerlijkheid Breda in 1326 aan hertog Jan III van Brabant. Deze verpandde Breda in 1339 aan Jan I van Wassenaer-Polanen en stelde diens halfbroer Willem van Duivenvoorde als leenheer "in usufruct" aan.
Vanaf hier waren de heren van Breda achtereenvolgens:
- 1339 - 1342 Jan I van Polanen was pandheer van de heerlijkheid Breda
- 1339 - 1350 Jan II van Polanen was samen met zijn vader pandheer van Breda
- 1339 - 1353 Willem van Duivenvoorde was vruchtgebruiker van de heerlijkheid Breda
- 1350 - 1378 Jan II van Polanen
- 1378 - 1394 Jan III van Polanen
- 1403 - 1442 Engelbrecht I van Nassau gehuwd met Johanna van Polanen, dochter van Jan III van Polanen
- 1442 - 1475 Jan IV van Nassau
- 1475 - 1504 Engelbrecht II van Nassau
- 1504 - 1538 Hendrik III van Nassau-Breda
- 1538 - 1544 René van Chalon
Bij de telling van de Jan van Polanens kan zich een klein probleem voordoen. Jan II van Polanen, heer van Breda, was voor Breda de eerst uit het geslacht van Polanen. Hij had echter een vader die ook Jan van Polanen heette. Volgens de familiestamboom was hij de eerste Jan van Polanen. In de Bredase telling wordt echter soms wel eens melding gemaakt van Jan I van Polanen, de eerste Polanen in Breda. Daardoor zijn er 2 tellingen ontstaan, de Bredase en de telling van de familie van Polanen:
- Jan I van Polanen (±1285-1342) (broer van Willem van Duivenvoorde)
- Jan II van Polanen (±1324-1378) ⇐⇒ Eerste Polanen die ook heer van Breda was, (zie Jan I van Polanen)
- Jan III van Polanen (±1340-1394) ⇐⇒ Tweede Polanen die ook heer van Breda was
- Johanna van Polanen (1392-1445), dochter van Jan III van Polanen