Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Haft Sin
Haft Sin (Farsi (Perzisch): هفت سین, ’zeven S’) zijn zeven elementen waarmee de sofreh (سفره, het ’tafelkleed’', ook wel de ’tafel’) ter gelegenheid van het Nouruz-festival (Perzisch Nieuwjaar). De nieuwjaarsdag van de Perzische kalender valt op het astronomische begin van de lente (op 20, 21 of 22 maart) in het noordelijke wereldhalfrond. Het tafelkleed ligt uitgespreid op een tafel of op de grond en de voorwerpen worden erop geplaatst, meestal met een spiegel op de achtergrond, de kaarsen naast de spiegel, en het boek voor de spiegel. De afzonderlijke componenten van de decoratie hebben elk een symbolische betekenis. Vaak wordt dit niet beperkt tot de nieuwjaarstafel, maar ook gebruikt bij bruiloften
In de eerste plaats worden de volgende voorwerpen op tafel gezet bij Haft Sin. De naam in het Farsi begint telkens met de letter sin in het Perzisch/(Arabisch) alfabet. De uitleg over de symbolische betekenis kan variëren.
- Sabzeh, سبزه – ’groen’, hier in de betekenis van tarwe-, rogge-, mungboon-, of linzenkiemen. Staat symbool voor (her-)geboorte en groei.
- Samanu, سمنو – tarwekiempudding. Symbool voor kracht.
- Senjed, سنجد – oleaster (wilde olijf of Elaeagnus angustifolia). Symbool voor vrede of liefde.
- Serkeh, سرکه – azijn. Symbool voor geduld en vrolijkheid.
- Sib, سیب – appel. Symbool voor schoonheid.
- Sir, سیر – knoflook. Symbool voor gezondheid, geneeskunde of bescherming.
- Somāq, سماق – sumak (een specerij). Symbool voor de (kleur van de) zonsopgang of de smaak van het leven.
Andere voorwerpen met een s die vaak gebruikt worden zijn:
- munten, sekke, سکه – symbool voor voor rijkdom en welvarendheid.
- hyacinthen, sonbol, سنبل – symbool voor de beginnende lente.
- een uurwerk, saat, ساعت saat – symbool voor de tijd.
Daarnaast worden ook wel vaak voorwerpen gebruikt die niet met een s beginnen, zoals
- een spiegel, ayina, آینه – symbool voor zelfreflectie.
- kaarsen, shem'a, شمع – symbool voor verlichting en vuur.
- geverfde eieren, tochm-e morg rangi, تخممرغ رنگی – symbool voor vruchtbaarheid.
- een goudvis, maahi-ye oırmız, ماهی قرمز – symbool voor beweging, leven, vooruitgang.
- een Boek, Ketaab, کتاب – Vaak gebruikt men hiervoor De divan van Hafiz, de Sjahnama van Abū l-Qāsem-e Ferdousī, of naar gelang de geloofsopvatting de Avesta, Koran, Bijbel of Tora. Symbool voor wijsheid.
- traditionele Perzische zoetigheden zoals nokhodchi; een kommetje met noten, pistache en gedroogde vruchten (آجیل adshil), een flesje met rozenwater (گلاب golab), foto(s) van familieleden – meestal van geliefde overledenen of van kinderen, vooral wanneer deze in het buitenland zitten; of soms een kleine nationale vlag die aan het thuisland herinnert.
Geschiedenis
Het aantal van zeven zou teruggaan op de ’Zeven eeuwige wetten’ in de Leer van Zarathoestra.
Volgens een zienswijze heette het gebruik vroeger, tijdens de heerschappij van de Kayanidendynastie, Haf Sjin (de sjin of shin is dezelfde Arabische letter, met een ander aantal puntjes). Een van de voorwerpen was toen ook sharab, ’wijn’. Nadat Perzië door de islam was veroverd, werd de wijn vervangen door serkeh (azijn), omdat wijn niet toegelaten was. Vervolgens werden ook andere voorwerpen met een sj stilaan vervangen door voorwerpen met een s.
Terwijl er al verschillende tradities bestonden over schaaltjes met zeven soorten fruit en noten of over zeven soorten bloemen die geplant werden, is het gebruik van Haft Sin mogelijk pas recent van oorsprong en verspreidde zich pas in de twintigste eeuw door de media.