Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gebruiker:O/Zetten (kaartspel)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Zetten, ook wel jokken genoemd, is een kaartspel voor vier spelers in twee paren en wordt gespeeld met 32 kaarten, 7 - 8 - 9 - 10 - boer - dame - heer - aas. De twee tegenover elkaar zittende personen vormen een team. Het spel wordt veel gespeeld in de Kempen, vaak op toernooien die zettersprijskampen worden genoemd.

Spelregels

Er wordt afgeheft om te weten wie moet geven. Diegene met de hoogste kaart deelt de kaarten te beginnen vanaf de speler die aan zijn linker zijde zit. De kaarten worden met de klok mee gedeeld, iedere speler ontvangt er 8, meestal wordt er 4-4 gedeeld of anders 3-3-2. Een complete wedstrijd gaat tot 42 punten (een boom).

De persoon links van de deler zegt als eerste wat hij wil doen. Hij kan voorspellen hoeveel slagen hij samen met zijn partner gaat halen (zetten) maar hij moet minstens 5 zetten, anders moet hij passen. Hij kan kiezen tussen 5, 6, 7, 8 of klak af(alle slagen halen zonder partner). Daarna krijgt steeds de spelers links de kans om hoger te zetten als de vorige. Als iedereen gezegd heeft, dan zegt de diegene die het hoogst ingezet heeft wat troef is. De eerste speler na de deler komt uit.

Hetgeen men gewend moet worden in dit spel is wat de hoogste troeven zijn. Bij troef (en enkel bij de troef) wordt de klassieke volgorde aas, heer, dame, boer,... niet gerespecteerd: de boer in de troef is de hoogste kaart (deze wordt de jok genoemd), de boer van de andere soort in dezelfde kleur is de tweede hoogste kaart (de onderjok). Vanaf dan volgt de klassieke volgorde (aas, heer, dame, tien,...) Voorbeeld: als ruiten troef is, is de ruitenboer (jok) de hoogste kaart, de hartenboer (onderjok) is de tweede hoogste kaart, daarna volgen aas, heer, dame, 10, 9, 8, 7. Bij de andere kleuren blijft de aas de hoogste kaart en houdt de boer zijn gewone waarde.

Het spelen van de kaarten volgt dezelfde regels als bij bijvoorbeeld Wiezen. Er moet gevolgd worden, er kan gekocht worden, etc...

Als men het gezette aantal slagen haalt, krijgt men dit aantal in punten. Haalt men meer slagen, dan krijgt men toch maar het ingezette aantal punten. Als men echter het aantal slagen niet gehaald heeft, dan wordt dit aantal afgetrokken van het eigen punten totaal én bijgeteld bij het saldo van de tegenpartij.

Als men een rondje gespeeld heeft worden de kaarten bij elkaar genomen door de persoon naast de deler, de kaarten worden geschud, de deler van het vorige spelletje mag snijden en de kaarten worden weer gedeeld.

Als iedereen past, zijn er verscheidene varianten afhankelijk van de gebruiken en regio. Soms betekent dit niets, in andere gevallen moet dezelfde deler terug delen. Het wordt dan een dubbele, dus de gezette 5 of 6 of ... wordt dubbel geteld en als men voor een derde keer moet delen wordt het soms een "driedubbele drits" genoemd en worden de punten maal 3 geteld.