Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Cornelius Grapheus
Cornelius Grapheus (Aalst, Graafschap Vlaanderen, 1482 – Antwerpen, 15 december 1558),[1] gelatiniseerd van Cornelis De Schrijver, was een Vlaams schrijver, dichter, musicus en stadssecretaris van Antwerpen.
Leven
Grapheus werd geboren in Aalst, graafschap Vlaanderen, in 1482, als zoon van Joost De Schrijver.[1] Als jongeman maakte hij een reis, mogelijk studiereis, door Italië. Hij schreef een vers dat werd gedrukt in de eerste uitgave van Thomas More’s Utopia in 1516.
Na zijn Italiëreis ging hij in 1515 in Antwerpen wonen en trouwde met Adrienne Philips. In 1520 was hij stadssecretaris van Antwerpen, en schreef hij een Latijns lofdicht om keizer Karel V welkom te heten die toen terugkeerde uit Spanje. Hij steunde de monnik Jacob Proost (Jacobus Praepositus), een oud-leerling van Maarten Luther, in zijn poging om religieuze hervormingen in Antwerpen te voeren.
Hij schreef onder andere een inleiding die wat luthers klonk, bij een uitgave van een theologische verhandeling van de in 1475 gestorven Jan Pupper van Goch. Toen de schilder Albrecht Dürer, een sympathisant van de reformatie, in 1521 een bezoek bracht aan Antwerpen, schonk Grapheus hem een exemplaar van Luthers boek De Babylonische gevangenschap van de kerk.
In 1522 werden Grapheus en Praepositus door de inquisiteurs Frans van der Hulst en Nicolaas Baechem Egmondanus gearresteerd op beschuldiging van ketterij, en meegenomen naar Brussel voor verhoor. Grapheus deed eerst een schriftelijke herroeping de ’ketterse’ zienswijzen, maar mocht toch de gevangenisstraf uitzitten. In april en mei 1522 deed hij een openbare volledige herroeping van de lutherse zienswijzen in Brussel en in de Onze-Lieve-Vrouwkathedraal in Antwerpen.[1]
In de herfst van 1523 werd hij vrijgelaten. Hij keerde terug naar Antwerpen, werd er leraar en werkte mee in de drukkerij van zijn jongere broer Johannes Grapheus.[1]
Erasmus bedankte hem in 1529 voor een ontvangen gedicht, wat hij uit veiligheidsoverwegingen voor het leven van Grapheus niet liet drukken.[1]
In 1540 werd hij opnieuw aangesteld als stadssecretaris en in 1549 was hij opnieuw betrokken bij het publiek welkom van een bezoekende prins, namelijk Filips II van Spanje. Hij overleed in Antwerpen op 19 december 1558.
Verwijzingen
Werken
- Divi Caroli imp. caes. opt. max. desyderatissimus ex Hispania in Germaniam reditus (Antwerpen, Michiel Hillen van Hoogstraten, 1520). op Google books.
- Ex Publii Terentii comoediis latinissime colloquiorum formulae (Wenen, 1529). op Google books.
- Herdrukt in Mainz, 1537 – op Google books.
- Spectaculorum in susceptione Philippi (Antwerpen, Gillis Coppens van Diest voor Pieter Coecke van Aelst, 1550). in het Internet Archive.
- Nederlandse vertaling: De seer wonderlijcke, schoone, triumphelijcke incompst, van den hooghmogenden Prince Philips (Antwerpen, Gillis Coppens van Diest voor Pieter Coecke van Aelst, 1550). op Google books.
- Franse vertaling: Le Triumphe d’Anvers, faict en la susception du Prince Philips (Antwerpen, 1550). op Google books.
