Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

CaseTalk

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

CaseTalk is een computer programma voor data modellering. Het gebruikt daarvoor de methode Volledig Communicatie Georiënteerde Informatie Modellering (FCO-IM) [1]. CaseTalk ondersteunt informatie analisten om feiten in natuurlijke taal vast te leggen. Om deze feiten te verwoorden worden experts uit het bedrijfsleven geïnterviewd.

Door het gebruik van natuurlijke taal is het data model ten alle tijde te begrijpen door zowel mensen uit het bedrijfsleven, als door technisch personeel dat in de ICT werkzaam is. De modellen zijn gebaseerd op wiskundige inzichten, waardoor deze modellen eenvoudig naar technische specificaties zijn te transformeren. Op deze wijze wordt er een brug geslagen tussen medewerkers van het bedrijf (de eindgebruikers van ICT systemen) en het technische personeel dat IT systemen bouwt. De analist modelleert middels deze aanpak de communicatie over de data, en niet de abstracte werkelijkheid.

Voorbeeld

Verwoorde feiten bevatten concrete voorbeelden. Hier volgt een voorbeeld:

 Woonplaats: "Jan Jansen woont in Utrecht."

Daarin zijn de de benoembare onderdelen te herkennen en te ontleden door de analist:

 Persoon: 'Jan Jansen'
 Voornaam: 'Jan'
 Achternaam: 'Jansen'
 Plaats: 'Utrecht'

Een grafische weergave van de feit uitspraak:

Woonplaats Feit Expressie
Woonplaats Feit Expressie

Een grafische weergave van het model:

CaseTalk Diagram
CaseTalk Diagram

Een database script in SQL, na transformatie:

CaseTalk Woonplaats SQL
CaseTalk Woonplaats SQL

Geschiedenis

In de jaren 70 is door Sjir Nijssen een methode ontwikkeld om data te modelleren ten behoeve van het ontwerpen van databases middels natuurlijke taal, genaamd NIAM. In de jaren 90 is er een doorontwikkeling geweest in methodes ORM en FCO-IM [2]. En tijdens de ontwikkeling van deze methode, is er door diverse studenten, onder leiding van docenten Guido Bakema, Jan Pieter Zwart en Harm van der Lek, gebouwd aan de programmacode die gebruikers van de methode ondersteund met een software. Het destijds genaamde 'FCO-IM Casetool' was gratis beschikbaar gesteld aan het onderwijs ter educatie van scholieren en studenten.

In 2001 is het intellectueel eigendom van die broncode gesplitst, en de broncode werd door twee onafhankelijke partijen doorontwikkeld.

  • Infagon[3] werd door Mattic B.V. beschikbaar gesteld als dienst voor het onderwijs, maar is niet meer in ontwikkeling.
  • CaseTalk[4] werd door BCP Software B.V. gratis beschikbaar gesteld ten behoeven van educatie, en commercieel voor het bedrijfsleven, en actief onderhouden.

CaseTalk is sinds 2001 toegepast in verder onderzoek naar en ontwikkeling van de methode. Een overzicht van onderzoeksresultaten is te vinden op de website van FCO-IM. Over commerciële toepassingen is geschreven door Peter Alons in een reeks artikelen die later gebundeld zijn in een boek genaamd Over feiten en dingen.

Onderdelen

Het programma CaseTalk bestaat momenteel feitelijk uit drie programma's:

  • CaseTalk Modeler. De hoofdprogramma waarmee feitgebaseerde informatie modellering wordt toegepast.
  • CaseTalk Viewer. Het programma dat de data modellen afbeeldt in Logisch Model en UML Class Diagrammen.
  • CaseTalk Manager. Het programma ondersteund versiebeheer van modellen, en toegangsrechten daarop voor meerdere gebruikers.

Versies

Jaar Versie Omschrijving
2001 6.0 CaseTalk onder eigen naam
2008 6.6 Uitbreiding feit type naam grootte
2009 6.9 Import CSV ondersteund
2012 6.12 .. 6.20 Voorvertoning van expressie generatie, en CaseTalk Viewer integratie
7.0 Integratie van rijk opgemaakte teksten en hyperlinks
2013 7.1 XML Schema generatie
7.3 OWL/RDF generatie
2014 8.0 Interne SQL ondersteuning uitgebreid. Zoek functie toegevoegd.
8.1 Kortste pad tussen feit typen toegevoegd.
2015 8.2 Namespace ondersteuning om model hergebruik te volgen en ondersteunen.
8.3 Splitsen model via diagrammen is mogelijk gemaakt.
2016 8.6 Model export naar PowerDesigner mogelijk.
8.8 Slimme project archivering. Reguliere data entry schermen toegevoegd ten behoeve van voorbeelden.
8.10 Distributie als Portable App toegevoegd voor mobiele gebruikers.
8.12 Model refactoring functies toegevoegd.
8.14 Custom Annotations toegevoegd voor extra vastlegging van gegevens bij het model.
2017 8.19 Vernieuwde interface volgens het workbench principe.
2018 8.28 Model validaties middels eigen te bouwen SQL regels.

CaseTalk maakt alle wijzigingen en uitbreidingen zichtbaar met een publiek ticket systeem voor gebruikers. [5]

Features

Enkele mogelijkheden zijn:

  • Ondersteuning FCO-IM
  • Automatische diagrammen middels drag and drop
  • Model transformaties
  • Model validaties, zowel automatische als middels natuurlijk taal rapportage
  • Uitsnedes maken middels diagrammen, en hergebruik delen van informatie modellen
  • Vastleggen van voorbeeld populaties en voorbeeld data

Door de exports, model transformaties, en script generaties ondersteund CaseTalk de volgende platformen en technische specificaties:

Alternatieven

Andere dialecten van de feitgebaseerde methode worden ondersteund door andere software.

  • CogNIAM[6]. Een gereedschap dat de oorspronkelijke NIAM methode implementeert.
  • NORMA[7]. Een gereedschap dat de opvolger van NIAM, genaamd ORM implementeert.
  • ActiveFacts[8]. Een compiler en parser omgeving met ondersteuning voor ORM.

Literatuur

De volgende boeken behandelen de feitgebaseerde data modelleringsmethode waar voorbeelden met CaseTalk zijn gemaakt.

  • Jan Pieter Zwart, Marco Engelbart, Stijn Hoppenbrouwers. Fact Oriented Modeling with FCO-IM, Capturing Business Semantics in Data Models with Fully Communication Oriented Information Modeling. 2015. ISBN 9781634620864
  • Guido Bakema, Jan Pieter Zwart, Harm van der Lek. Volledig communicatiegeoriënteerde informatiemodellering FCO-IM. 2005. ISBN 9044003143
  • Peter Alons. Over Feiten en Dingen, op weg naar betrouwbaar informatiemanagement. ISBN 9789074562164

Referenties

  1. º FCO-IM Officiële Website
  2. º Fact-Oriented Modeling Thesis (PDF Available) · May 2017 with 127 Reads. DOI: 10.13140/RG.2.2.15913.90729 Thesis for: 1.3, Advisor: Jun.-Prof. Dr. Artus Krohn-Grimberghe, Dirk Lerner
  3. º Infagon Officiële Website
  4. º CaseTalk Officiële Website
  5. º CaseTalk versie overzicht
  6. º CogNIAM Offiële Website
  7. º NORMA Officiële Website
  8. º ActiveFacts Offiële Website
rel=nofollow
rel=nofollow