Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Uppspretta: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uppspretta&oldid=45336251 16 nov 2015 DeSleek) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uppspretta&oldid=45351486 18 nov 2015 Ymnes) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox gebouw | {{Infobox gebouw | ||
| naam = Uppspretta | | naam = ''Uppspretta'' | ||
| afbeelding = Uppspretta by Evening.jpg | | afbeelding = Uppspretta by Evening.jpg | ||
| onderschrift = | | onderschrift = | ||
| locatie = [[Keflavík]], [[IJsland]] | | locatie = [[Keflavík]], [[IJsland]] | ||
| oorspronkelijke functie = | | oorspronkelijke functie = Watertoren | ||
| gebruik = Kunstwerk | | gebruik = Kunstwerk | ||
| start = | | start = 24 juli 2013 | ||
| | | opening = 6 september 2013 (door burgemeester Árni Sigfússon) | ||
| status = | | status = | ||
| hoogte dak = 9 meter | | hoogte dak = 9 meter | ||
| monumentstatus= | | monumentstatus= | ||
| eigenaar = | | eigenaar = | ||
| mapname = | | mapname = | ||
| lat_deg = | | lat_deg = 63 | ||
| lat_min = | | lat_min = 59 | ||
| lat_sec = | | lat_sec = 58.37 | ||
| lat_dir = N | | lat_dir = N | ||
| lon_deg = | | lon_deg = 22 | ||
| lon_min = | | lon_min = 34 | ||
| lon_sec = | | lon_sec = 8.6 | ||
| lon_dir = | | lon_dir = W | ||
}} | }} | ||
[[ | '''''Uppspretta''''' is de naam van een [[Toyisme|toyistisch]] kunstwerk in de [[IJsland]]se stad [[Keflavík]]. Het kunstwerk kwam in 2013 tot stand en bestaat uit een beschilderde, voorheen verwaarloosde [[watertoren]]. Op de wand van de toren, die 9 meter hoog en 36 meter in omtrek is, prijkt een beeldverhaal over een [[papegaaiduiker]] genaamd Uppspretta.<ref>[http://www.krantvancoevorden.nl/tag/keflavik/ Krant van Coevorden: Oude watertank in IJsland krijgt facelift van de Toyisten]</ref> | ||
[[Bestand:Uppspretta | |||
[[ | Deze grootste muurschildering van IJsland<ref name="Keflavík">{{Citeer web|url = http://www.vf.is/mannlif/staersta-veggmalverk-a-islandi-gert-i-keflavik/58129|titel = Stærsta veggmálverk á Íslandi gert í Keflavík|bezochtdatum = |auteur = |datum = 7 juli 2013|uitgever = Víkurfréttir|taal = is}}</ref> werd op 6 september 2013 onthuld door toenmalig burgemeester Árni Sigfússon van [[Reykjanesbær]]. | ||
== Betekenis van Uppspretta == | |||
De letterlijke betekenis van het woord ''uppspretta'' is ''bron van opspattende energie''. Het woord is een [[onomatopee]], ofwel bootst de klank van de betekenis na, in dit geval van een [[Geiser (bron)|geiser]].<ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 36. ISBN 978-90-809703-0-4</ref> | |||
==Project== | |||
[[Bestand:Uppspretta sewing coffee bags.jpg|thumb|Het aan elkaar naaien van beschermende koffiezakken]] | |||
De aanleiding om de vervallen watertoren in Keflavík om te vormen naar een kunstwerk was een eerder werk van de [[Toyisme|toyisten]], namelijk [[De Stip (Emmen)|de ''Stip'']] in [[Emmen (Drenthe)|Emmen]]. Het project werd gefinancierd door de gemeente [[Reykjanesbær]], waar Keflavík toe behoort, in combinatie met [[crowdfunding]]. Door het werk aan dit project werden de toyisten ook gevraagd een gevel en een eetzaal van een hotel in de Keflavík in dezelfde stijl te schilderen. | |||
Op 24 juli 2013 werd het project gestart en na zeven weken was het afgerond. Aan het project werkten elf toyisten uit vijf verschillende landen mee. Tijdens de werkzaamheden kende IJsland de slechtste weersomstandigheden sinds de zomer van 1923. Plastic kon niet dienen als beschermend materiaal, omdat het geen lucht zou doorlaten. Daarom werden koffiezakken gebruikt om aan het project door te kunnen werken. Tweehonderd hiervan werden door de toyisten aan elkaar genaaid en om de toren gespannen. | |||
== Thema == | |||
Aan de basis van het kunstwerk ligt een verhaal dat de vorm heeft van een legende. Dat werd voor deze gelegenheid door de kunstenaargroep uitgedacht.<ref name="Beek 5-14">Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 5 t/m14. ISBN 978-90-809703-0-4</ref> Ook andere kunstwerken van deze groep zijn op anekdotes, fantasieën of filosofieën gebaseerd.<ref name="DKB">Drenthe Kunst Breed, [http://drenthekunstbreed.nl/kunst/galerie.asp?G=0&id=52&meer=1 Dejo - Toyisme Studio]</ref> | |||
De hoofdfiguur van dit verhaal is een papegaaiduiker die de naam Uppspretta draagt. Het is een nieuwsgierige vogel die de wereld wilde ontdekken. In zijn zoektocht nam hij veel boeken door over de geschiedenis van [[IJsland]]. Toen hij ontdekte dat de eerste bewoners uit [[Noorwegen]] kwamen, wilde hij daarnaartoe om een lieve papegaaiduikster te zoeken. Zijn ouders hadden hem gewaarschuwd om niet boven land te vliegen, anders zou hij uit de lucht vallen. Tijdens zijn reis kwam hij niettemin toch boven land, waar hij dan ook op neerstortte.<ref name="Beek 5-14" /> | |||
Dit gebeurde echter niet in Noorwegen maar in [[Nederland|Nederland,]] waar hij werd gevonden door een man die hem meenam. Uppspretta viel in slaap en droomde over mensen en muziek. In zijn droom doemde een schip op dat hem meevoerde over het water en vervolgens door de lucht terug naar Keflavík. Toen hij thuis was trouwde hij met een papegaaiduikster uit Noorwegen en werd hij de leider van alle papegaaiduikers op IJsland.<ref name="Beek 5-14" /> | |||
== | == Ontwerp == | ||
{{Afbeelding combi | |||
| align=right | |||
| width=180px | |||
| kop = Sólfar | |||
| afb1 = Vikingschip-Jon Gunnar Árnason.jpg | |||
| caption1 = Árnasons werk Sólfar | |||
| afb2 = Uppspretta Onthulling.jpg | |||
| caption2 = Uppspretta's droomboot Sólfar | |||
}} | |||
Een gemeenschappelijke deler van de kunstwerken is vaak dat ze zowel herkenbaar als wereldvreemd overkomen.<ref name="DKB" /> Het ontwerp van het kunstwerk is gebaseerd op de reis van de papegaaiduiker Uppspretta uit het verhaal. De papegaaiduikers spelen een grote rol in de uitbeelding ervan.<ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, ISBN 978-90-809703-0-4</ref> Ook zijn boten te zien, zoals de droomboot die hem terugvoerde en een Vikingschip. | |||
De inspiratie voor het kunstwerk kwam ook van IJsland zelf, zoals de [[geiser]]<nowiki/>s. De [[Vikingen]], die de eerste bewoners van IJsland zien (waren), komen voor in de vorm van [[Freya (godin)|Freya]], de godin van de liefde uit de [[Noordse mythologie]]. | |||
De | |||
Sólfar (Nederlands: z''onnereiziger'') is een kunstwerk van de IJslandse kunstenaar [[Jón Gunnar Árnason]] en diende als inspiratie voor de droomboot die Uppspretta terug naar IJsland voerde. | |||
[[Bestand:The Legend of Uppspretta.jpg|left|thumb|550px|<center>uitbeelding van de reis van Uppspretta</center>]] | |||
{{Clearall}} | |||
The | |||
</ | |||
== | == Galerij == | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Uppspretta in Keflavik.jpg|Panorama van Keflavík | |||
Uppspretta in winter.jpg|Uppspretta in de winter | |||
TOYISTEN BIJ UPPSPRETTA.jpg|Toyisten bij Uppspretta | |||
Toyism Mural Hotel Keflavik.jpg| | Toyism Mural Hotel Keflavik cropped.jpg|Gevel van het lokale hotel | ||
</gallery> | </gallery> | ||
== Externe link == | == Externe link == | ||
* [http://www.uppspretta.com/ Officiële website] | * [http://www.uppspretta.com/ Officiële website] | ||
* Youtube, [https://www.youtube.com/watch?v=xabRtEqJU2Y officiële opening van de Uppspretta] | |||
{{Commonscat|Uppspretta}} | |||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
[[Categorie:Kunst in IJsland]] | [[Categorie:Kunst in IJsland]] | ||
Versie van 3 dec 2015 20:40
| Uppspretta | ||
| ||
| Locatie | Keflavík, IJsland | |
| Coördinaten | 63°59′N 22°34′W | |
| Oorspronkelijke functie | Watertoren | |
| Huidig gebruik | Kunstwerk | |
| Start bouw | 24 juli 2013 | |
| Opening | 6 september 2013 (door burgemeester Árni Sigfússon) | |
| Dakhoogte | 9 meter | |
Uppspretta is de naam van een toyistisch kunstwerk in de IJslandse stad Keflavík. Het kunstwerk kwam in 2013 tot stand en bestaat uit een beschilderde, voorheen verwaarloosde watertoren. Op de wand van de toren, die 9 meter hoog en 36 meter in omtrek is, prijkt een beeldverhaal over een papegaaiduiker genaamd Uppspretta.[1]
Deze grootste muurschildering van IJsland[2] werd op 6 september 2013 onthuld door toenmalig burgemeester Árni Sigfússon van Reykjanesbær.
Betekenis van Uppspretta
De letterlijke betekenis van het woord uppspretta is bron van opspattende energie. Het woord is een onomatopee, ofwel bootst de klank van de betekenis na, in dit geval van een geiser.[3]
Project
De aanleiding om de vervallen watertoren in Keflavík om te vormen naar een kunstwerk was een eerder werk van de toyisten, namelijk de Stip in Emmen. Het project werd gefinancierd door de gemeente Reykjanesbær, waar Keflavík toe behoort, in combinatie met crowdfunding. Door het werk aan dit project werden de toyisten ook gevraagd een gevel en een eetzaal van een hotel in de Keflavík in dezelfde stijl te schilderen.
Op 24 juli 2013 werd het project gestart en na zeven weken was het afgerond. Aan het project werkten elf toyisten uit vijf verschillende landen mee. Tijdens de werkzaamheden kende IJsland de slechtste weersomstandigheden sinds de zomer van 1923. Plastic kon niet dienen als beschermend materiaal, omdat het geen lucht zou doorlaten. Daarom werden koffiezakken gebruikt om aan het project door te kunnen werken. Tweehonderd hiervan werden door de toyisten aan elkaar genaaid en om de toren gespannen.
Thema
Aan de basis van het kunstwerk ligt een verhaal dat de vorm heeft van een legende. Dat werd voor deze gelegenheid door de kunstenaargroep uitgedacht.[4] Ook andere kunstwerken van deze groep zijn op anekdotes, fantasieën of filosofieën gebaseerd.[5]
De hoofdfiguur van dit verhaal is een papegaaiduiker die de naam Uppspretta draagt. Het is een nieuwsgierige vogel die de wereld wilde ontdekken. In zijn zoektocht nam hij veel boeken door over de geschiedenis van IJsland. Toen hij ontdekte dat de eerste bewoners uit Noorwegen kwamen, wilde hij daarnaartoe om een lieve papegaaiduikster te zoeken. Zijn ouders hadden hem gewaarschuwd om niet boven land te vliegen, anders zou hij uit de lucht vallen. Tijdens zijn reis kwam hij niettemin toch boven land, waar hij dan ook op neerstortte.[4]
Dit gebeurde echter niet in Noorwegen maar in Nederland, waar hij werd gevonden door een man die hem meenam. Uppspretta viel in slaap en droomde over mensen en muziek. In zijn droom doemde een schip op dat hem meevoerde over het water en vervolgens door de lucht terug naar Keflavík. Toen hij thuis was trouwde hij met een papegaaiduikster uit Noorwegen en werd hij de leider van alle papegaaiduikers op IJsland.[4]
Ontwerp
Een gemeenschappelijke deler van de kunstwerken is vaak dat ze zowel herkenbaar als wereldvreemd overkomen.[5] Het ontwerp van het kunstwerk is gebaseerd op de reis van de papegaaiduiker Uppspretta uit het verhaal. De papegaaiduikers spelen een grote rol in de uitbeelding ervan.[6] Ook zijn boten te zien, zoals de droomboot die hem terugvoerde en een Vikingschip.
De inspiratie voor het kunstwerk kwam ook van IJsland zelf, zoals de geisers. De Vikingen, die de eerste bewoners van IJsland zien (waren), komen voor in de vorm van Freya, de godin van de liefde uit de Noordse mythologie.
Sólfar (Nederlands: zonnereiziger) is een kunstwerk van de IJslandse kunstenaar Jón Gunnar Árnason en diende als inspiratie voor de droomboot die Uppspretta terug naar IJsland voerde.
Galerij
-
Panorama van Keflavík
-
Uppspretta in de winter
-
Toyisten bij Uppspretta
-
Gevel van het lokale hotel
Externe link
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Uppspretta op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|