Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tibetaanse kalender: verschil tussen versies
(stukjes, samengevat vertaald van Wikipedia:de:Tibetischer Kalender) |
(kadertje weekdagen bewerkt zie Wikipedia:fr:Calendrier tibétain) |
||
| Regel 13: | Regel 13: | ||
De dierennamen van de Oost-Aziatische dierenriemcyclus, waarmee de cyclus van twaalf jaar gevormd wordt, worden gecombineerd met de namen van de vijf elementen hout (''shing''), vuur (''me''), aarde (''sa''), ijzer (''lcags'') en water (''chu''). Dit resulteert in een cyclus van (5 x 12 = ) 60 jaar. | De dierennamen van de Oost-Aziatische dierenriemcyclus, waarmee de cyclus van twaalf jaar gevormd wordt, worden gecombineerd met de namen van de vijf elementen hout (''shing''), vuur (''me''), aarde (''sa''), ijzer (''lcags'') en water (''chu''). Dit resulteert in een cyclus van (5 x 12 = ) 60 jaar. | ||
==Dagen== | |||
===De dagen van de week=== | |||
Weken bestaan uit zeven dagen. De namen van de weekdagen ''(gza')'' zijn gebaseerd op de hemellichamen. | |||
{| class="wikitable" | |||
|- | |||
! Dag !! Tibetaans !! [[Wylie]] !! Uitspraak !! Hemellichaam | |||
|- | |||
| [[zondag || གཟའ་ཉི་མ་ || ''gza' nyi ma'' || Sa nyima || [[Zon]] | |||
|- | |||
| [[maandag || གཟའ་ཟླ་བ་ || ''gza' zla ba'' || Sa dawa || [[Maan]] | |||
|- | |||
| [[dinsdag || གཟའ་མིག་དབར་ || ''gza' mig dmar'' || Sa migmar || [[Mars (planeet)|Mars]] | |||
|- | |||
| [[woensdag || གཟའ་ལྷག་པ་ || ''gza' lhak pa'' || Sa lhakpa || [[Mercurius (planeet)|Mercurius]] | |||
|- | |||
| [[donderdag]] || གཟའ་ཕུར་པུ་ || ''gza' phur bu'' || Sa phurbu || [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] | |||
|- | |||
| [[vrijdag]] || གཟའ་པ་སངས་ || ''gza' pa sangs'' || Sa pasang || [[Venus (planeet)|Venus]] | |||
|- | |||
| [[zaterdag]]|| གཟའ་སྤེན་པ་ || ''gza' spen pa'' || Sa pemba || [[Saturnus (planeet)|Saturnus]] | |||
|} | |||
De namen ''Nyima'', „Zon”, ''Dawa'', „Maan”, ''Lhakpa'', „Mercurius” en ''Pasang'', „Venus” worden vaak gegeven aan kinderen die respectievelijk op een zondag, maandag, woensdag of vrijdag geboren werden. | |||
[[Categorie: Tibet]] | [[Categorie: Tibet]] | ||
{{Beginnetje}} | {{Beginnetje}} | ||
Versie van 17 okt 2014 17:58
De Tibetaanse kalender (Tibetaans: བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོ; Wylie: bod kyi lo tho, ook: le'u-tho) is een lunisolaire kalender, een kalendersysteem waarin men rekening houdt met de lengte van de maanmaanden zowel als met het zonnejaar. Deze kalender is in Tibet in gebruik sinds het jaar 1027. De feestdagen van het Tibetaans boeddhisme worden vastgesteld aan de hand van deze kalender.
Opbouw
Het jaar van de Tibetaanse kalender bestaat uit 12 of 13 maanmaanden (tshes-tib), die, grof genomen, steeds beginnen met de eerste dag na de astronomische nieuwe maan.
Omdat een periode van 65 maanden van het zonnejaar (khyim-zla) overeenkomt met 67 synodische of lunaire maanden, werd regelmatig, om de 32,5 maanden, een schrikkelmaand (zla-bshol) ingevoegd, zodat het gemiddelde jaar van de Tibetaanse kalender overeenkomt met het zonnejaar.
Twaalfjarige cyclus
In een cyclus van twaalf jaar (lo-'khor bcu-gnyis) werden de jaren aangeduid met de Oost-Aziatische namen van de tekens van de dierenriem. Voor zover aantoonbaar is, is dit in Tibet het oudste jaartellingssysteem.
Zestigjarige cyclus
De „zestigjarige cyclus” werd drug-cu-skor genoemd.
De dierennamen van de Oost-Aziatische dierenriemcyclus, waarmee de cyclus van twaalf jaar gevormd wordt, worden gecombineerd met de namen van de vijf elementen hout (shing), vuur (me), aarde (sa), ijzer (lcags) en water (chu). Dit resulteert in een cyclus van (5 x 12 = ) 60 jaar.
Dagen
De dagen van de week
Weken bestaan uit zeven dagen. De namen van de weekdagen (gza') zijn gebaseerd op de hemellichamen.
| Dag | Tibetaans | Wylie | Uitspraak | Hemellichaam |
|---|---|---|---|---|
| [[zondag | གཟའ་ཉི་མ་ | gza' nyi ma | Sa nyima | Zon |
| [[maandag | གཟའ་ཟླ་བ་ | gza' zla ba | Sa dawa | Maan |
| [[dinsdag | གཟའ་མིག་དབར་ | gza' mig dmar | Sa migmar | Mars |
| [[woensdag | གཟའ་ལྷག་པ་ | gza' lhak pa | Sa lhakpa | Mercurius |
| donderdag | གཟའ་ཕུར་པུ་ | gza' phur bu | Sa phurbu | Jupiter |
| vrijdag | གཟའ་པ་སངས་ | gza' pa sangs | Sa pasang | Venus |
| zaterdag | གཟའ་སྤེན་པ་ | gza' spen pa | Sa pemba | Saturnus |
De namen Nyima, „Zon”, Dawa, „Maan”, Lhakpa, „Mercurius” en Pasang, „Venus” worden vaak gegeven aan kinderen die respectievelijk op een zondag, maandag, woensdag of vrijdag geboren werden.
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • rephrase.info • paraphraser.io • paraphraser.io • scribbr.io •