Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Renaissance: verschil tussen versies
(Resterende wikipediatekst weg, artikel wordt herschreven) |
(uitbreiding) |
||
| Regel 4: | Regel 4: | ||
Hoewel ook tijdgenoten het op die manier ervoeren, is het voorgestelde beeld van een 'hergeboorte' van kunsten en wetenschappen in een periode van de westerse geschiedenis volgend op de 'duistere [[middeleeuwen]]' echter lang niet onomstreden. Hoe dan ook was het voor West-Europa een periode van grote veranderingen. Tijdens de renaissance werden nieuwe werelddelen ontdekt, het [[Geocentrisme|geocentrisch]] astronomisch systeem van [[Ptolemaeus]] werd vervangen door dat van [[Copernicus]], het feodale systeem brokkelde af en de handel groeide aan. De toepassing van uitvindingen en innovaties als [[papier]], de [[drukpers]], het [[kompas]] en [[buskruit]] drukten hun stempel op de samenleving. De inspirerende intellectuele lekenbeweging van de [[Renaissance-humanisme|humanisten]], met middeleeuwse voorlopers als [[Dante Alighieri|Dante]] en [[Francesco Petrarca|Petrarca]], maakte een einde aan het monopolie dat geleerde geestelijken op het gebied van hogere studie in de middeleeuwen hadden. Zij maakten de mens en zijn potentieel tot centrum van hun studie en grepen daarbij terug op antieke denkers. Wat ze hiermee wilden bereiken was een ontvoogding van de menselijke geest, die ongebonden door geloofsdogma's en strakke opgelegde structuren zich nu vrij zou kunnen ontwikkelen. Vrij onderzoek en een kritische studie van teksten was daarbij essentieel. | Hoewel ook tijdgenoten het op die manier ervoeren, is het voorgestelde beeld van een 'hergeboorte' van kunsten en wetenschappen in een periode van de westerse geschiedenis volgend op de 'duistere [[middeleeuwen]]' echter lang niet onomstreden. Hoe dan ook was het voor West-Europa een periode van grote veranderingen. Tijdens de renaissance werden nieuwe werelddelen ontdekt, het [[Geocentrisme|geocentrisch]] astronomisch systeem van [[Ptolemaeus]] werd vervangen door dat van [[Copernicus]], het feodale systeem brokkelde af en de handel groeide aan. De toepassing van uitvindingen en innovaties als [[papier]], de [[drukpers]], het [[kompas]] en [[buskruit]] drukten hun stempel op de samenleving. De inspirerende intellectuele lekenbeweging van de [[Renaissance-humanisme|humanisten]], met middeleeuwse voorlopers als [[Dante Alighieri|Dante]] en [[Francesco Petrarca|Petrarca]], maakte een einde aan het monopolie dat geleerde geestelijken op het gebied van hogere studie in de middeleeuwen hadden. Zij maakten de mens en zijn potentieel tot centrum van hun studie en grepen daarbij terug op antieke denkers. Wat ze hiermee wilden bereiken was een ontvoogding van de menselijke geest, die ongebonden door geloofsdogma's en strakke opgelegde structuren zich nu vrij zou kunnen ontwikkelen. Vrij onderzoek en een kritische studie van teksten was daarbij essentieel. | ||
==Renaissances== | |||
Met 'renaissance' (betekent "nieuwe geboorte" in het Frans ) wordt in het bijzonder een periode in de Europese geschiedenis tussen de veertiende en zestiende eeuw bedoeld. In het algemeen geldt de term ook voor andere uitbarstingen van creativiteit en culturele vernieuwing, zoals de zogenaamde ''Harlem Renaissance'' in het zwarte [[New York City]] in de [[1920-1929|jaren 1920]], de ''Ierse literaire renaissanc''e in de late negentiende en vroege twintigste eeuw, en de [[Karolingische renaissance]] in de achtste en negende eeuw in Europa. Dit artikel gaat over de Europese renaissance, de grote opleving van de kunsten en letteren, die onder invloed van klassieke voorbeelden begon in het 14e-eeuws Italië en zich vervolgens verspreidde over Europa tijdens de 15e en 16e eeuw. | |||
==Humanisme== | |||
Het [[humanisme]] is een groep van ethische theorieën die de mens centraal stellen. Humanisten gaan ervan uit dat mensen vooruitgang kunnen boeken door de toepassing van het menselijk intellect, zonder de noodzaak van enig religieus gezag. Het verwijst ook naar een literaire en wetenschappelijke beweging tijdens de renaissance, gekenmerkt door de vernieuwde studie van de Griekse en Romeinse wijsbegeerte, letteren en kunst. | |||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
* [[Duitse renaissance]] | * [[Duitse renaissance]] | ||
Versie van 30 jul 2011 09:58
De Renaissance is een in het 15e-eeuws Italië ontstane vernieuwing van kunst-en levensstijl, geïnspireerd op de voorbeelden uit de klassieke oudheid, die zich vanuit Zuid-Europa over de rest van West-Europa verspreidde. Als culturele beweging omvatte het een bloei van literatuur, wetenschappen en kunsten, met de het Toscaanse Florence als epicentrum.
Hoewel ook tijdgenoten het op die manier ervoeren, is het voorgestelde beeld van een 'hergeboorte' van kunsten en wetenschappen in een periode van de westerse geschiedenis volgend op de 'duistere middeleeuwen' echter lang niet onomstreden. Hoe dan ook was het voor West-Europa een periode van grote veranderingen. Tijdens de renaissance werden nieuwe werelddelen ontdekt, het geocentrisch astronomisch systeem van Ptolemaeus werd vervangen door dat van Copernicus, het feodale systeem brokkelde af en de handel groeide aan. De toepassing van uitvindingen en innovaties als papier, de drukpers, het kompas en buskruit drukten hun stempel op de samenleving. De inspirerende intellectuele lekenbeweging van de humanisten, met middeleeuwse voorlopers als Dante en Petrarca, maakte een einde aan het monopolie dat geleerde geestelijken op het gebied van hogere studie in de middeleeuwen hadden. Zij maakten de mens en zijn potentieel tot centrum van hun studie en grepen daarbij terug op antieke denkers. Wat ze hiermee wilden bereiken was een ontvoogding van de menselijke geest, die ongebonden door geloofsdogma's en strakke opgelegde structuren zich nu vrij zou kunnen ontwikkelen. Vrij onderzoek en een kritische studie van teksten was daarbij essentieel.
Renaissances
Met 'renaissance' (betekent "nieuwe geboorte" in het Frans ) wordt in het bijzonder een periode in de Europese geschiedenis tussen de veertiende en zestiende eeuw bedoeld. In het algemeen geldt de term ook voor andere uitbarstingen van creativiteit en culturele vernieuwing, zoals de zogenaamde Harlem Renaissance in het zwarte New York City in de jaren 1920, de Ierse literaire renaissance in de late negentiende en vroege twintigste eeuw, en de Karolingische renaissance in de achtste en negende eeuw in Europa. Dit artikel gaat over de Europese renaissance, de grote opleving van de kunsten en letteren, die onder invloed van klassieke voorbeelden begon in het 14e-eeuws Italië en zich vervolgens verspreidde over Europa tijdens de 15e en 16e eeuw.
Humanisme
Het humanisme is een groep van ethische theorieën die de mens centraal stellen. Humanisten gaan ervan uit dat mensen vooruitgang kunnen boeken door de toepassing van het menselijk intellect, zonder de noodzaak van enig religieus gezag. Het verwijst ook naar een literaire en wetenschappelijke beweging tijdens de renaissance, gekenmerkt door de vernieuwde studie van de Griekse en Romeinse wijsbegeerte, letteren en kunst.
Zie ook
- Duitse renaissance
- Engelse renaissance
- Franse renaissance
- Italiaanse renaissance
- Noordelijke renaissance
- Renaissance in de Nederlanden
- Spaanse renaissance
Noten
Externe links
- Chronologische lijst van kunstenaars uit de vroege renaissance met veel links
- Chronologische lijst van kunstenaars uit de hoog-renaissance
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Renaissance op Wikimedia Commons.