Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ouroboros

Uit Wikisage
Versie door Houtlijm (overleg | bijdragen) op 12 aug 2011 om 10:41
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De Ouroboros in een Grieks manuscript
Bestand:4407 - Milano, Duomo - Monumento (1611) Consacrazione 1577 - Pietro Daverio, L'eternità - Foto Giovanni Dall'Orto - 14-july-2007.jpg
Kariatide houdt de Ouroboros vast

De naam ouroboros komt uit het Grieks ("ουροβóρος") en betekent staart-eter. Het is een symbool uit de alchemie, en een van de oudste mythische symbolen ter wereld. Het komt voor in de Azteekse mythologie, de Chinese mythologie en in vele andere. Het is een afbeelding van een slang of een draak die in zijn eigen staart bijt (deze opeet) en op die manier een eeuwige cirkel vormt. Tegenwoordig staat de afbeelding van een Ouroboros symbool voor zelfreferentie.

Het symboliseert de cyclische aard van de natuur, het eeuwige terugkeren en de eenheid van alles. In sommige afbeeldingen is de slang half lichtgekleurd (of wit) en half donkergekleurd (of zwart) wat een twee-eenheid voorstelt, zoals Yin Yang. Maar er zijn talloze verschijningsvormen van deze Oerslang. De Noorse mythologie kent ook zo'n slang, hij heet daar Jörmungandr, Jormungand of Midhgardhsormr. En het bekende Indase beeld van Shiva Nataraja staat midden in de cirkelvorm van een Ouroboros.

Bestand:C-shaped jade dragon.jpg
Draak van jade, Hongshan cultuur uit het neolithicum

De slang die haar eigen staart opeet kan worden teruggevonden in het Oude Egypte van circa 1600 v.Chr.. Maar de varkensdraak van de Hongshan cultuur uit 4700-2200 v.Chr. in China is ouder. (猪龍, zhulong, in het Chinees en Pig dragon in het Engels). Ze zijn uit jade en hebben mogelijk hun weg gevonden via de aloude zijderoutes. Uit het Oude Egypte werd het symbool overgeleverd aan de Feniciërs en dan aan de Griekse filosofen, die er de naam Ouroborus ("zelfverslinder") aan gaven.

Ouroboros komt als symbool ook voor in het vroege fantasyboek De Worm Ouroboros (boek) door E.R.(Eric Rucker) Eddison en in de Amerikaanse televisieserie Millennium. Een variant met twee slangen komt voor als de AURYN in Het oneindige verhaal van Michael Ende.

Kringloopbewustzijn

Al vroeg, vanaf begin jaren tachtig van de vorige eeuw, toonde Henck van Dijck vanuit zijn discipline als kunstenaar/ontwerper aandacht voor de Ouroboros in relatie tot maatschappelijk betrokken zaken als milieu en hergebruik, welke visie zeer vooruitlopende overeenkomsten vertoont met de huidige populaire Cradle to cradle (C2C) filosofie, zoals o.a. weergegeven in het boek Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things (2002) van William McDonough en Michael Braungart. In interviews en artikelen over zijn werk wordt door Van Dijck steeds gewezen op principes als recycling, kringloop en het belang van bijv. een levenscyclusanalyse. Een "kringloop-benadering" welke specifiek handelt over het belang en de inzet van een goede beeldcommunicatie. Zijn beeld Kraan zonder titel (1986) is misschien wel de simpelste en helderste uitspraak van dit soort: de uiteinden van de slang zijn hier verbonden met de in- en uitgang van een kraan, als bij het oeroude symbool hiervoor: de Ouroboros, de slang die in zijn eigen staart bijt.

Zie ook

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ouroboros op Wikimedia Commons.

rel=nofollow