Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Mohamed Bouazizi: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mohammed_Bouazizi&oldid=51783213)
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox persoon
{{Infobox persoon
| naam          = Mohammed Bouazizi
| naam          = Mohammed Bouazizi
| afbeelding    = Paris 14e - Place Mohamed-Bouazizi - plaque.jpg
| afbeelding    =
| onderschrift  = Place Mohamed-Bouazizi
| onderschrift  = Mohammed Bouazizi
| volledigenaam  = Tarek el-Tayyib Mohammed Ben Bouazizi <br>محمد البوعزيزي
| volledigenaam  = Tarek el-Tayyib Mohammed Ben Bouazizi <br/><big>محمد البوعزيزي</big>
| geboortedatum  = [[29 maart]] [[1984]]
| geboortedatum  = [[29 maart]] [[1984]]
| geboorteplaats = [[Sidi Bouzid (stad)|Sidi Bouzid]], [[Tunesië]]
| geboorteplaats = [[Sidi Bou Said (stad)|Sidi Bouzid]], [[Tunesië]]
| sterfdatum    = [[4 januari]] [[2011]]
| sterfdatum    = [[4 januari]] [[2011]]
| sterfplaats    = [[Ben Arous (stad)|Ben Arous]], [[Tunesië]]
| sterfplaats    = [[Ben Arous]], [[Tunesië]]
| beroep        = Student, straathandelaar
| beroep        = straathandelaar
| zieook        =  
| zieook        =  
| website        =  
| website        =  
| portaal        = Politiek
| portaal        = Politiek
}}
}}
 
'''Tarek el-Tayyib Mohamed Ben Bouazizi''' ([[Sidi Bou Said (stad)|Sidi Bouzid]], [[29 maart]] [[1984]] [[Ben Arous]], [[4 januari]] [[2011]]), bekend als '''Mohamed Bouazizi''', was een [[Tunesië|Tunesische]] straathandelaar die zichzelf op op 17 december 2010 [[zelfverbranding|in brand stak]] uit [[protest]] tegen de [[Beslag (recht)|inbeslagneming]] van zijn handelswaren en de vernederingen door een politieagente. De demonstraties en protestacties die na zijn dood volgden, leidden tot de Tunesische Revolutie en de [[Arabische Lente]].
'''Tarek el-Tayyib Mohammed Ben Bouazizi''' ([[Arabisch]]: محمد البوعزيزي ; [[Sidi Bou Said (stad)|Sidi Bouzid]], [[29 maart]] [[1984]] - [[Ben Arous (stad)|Ben Arous]], [[4 januari]] [[2011]]), bekend als '''Mohammed Bouazizi''', was een [[Tunesië|Tunesische]] straathandelaar die [[zelfverbranding|zichzelf in brand stak]] op 17 december 2010 uit [[protest]] tegen de [[Beslag (recht)|inbeslagneming]] van zijn handelswaren en de vernederingen die hij onderging door toedoen van een vrouwelijke politieagent. Dit vormde de aanleiding tot de [[Jasmijnrevolutie]] die resulteerde in het ten val brengen van het bewind van [[Zine El Abidine Ben Ali]].


==Jeugd==
==Jeugd==
Mohammed Bouazizi, lokaal bekend als Basboosa, was de zoon van een bouwvakker. Zijn vader overleed aan een hartaanval toen hij drie was. Zijn moeder hertrouwde met zijn oom. Mohammed ging naar school in [[Sidi Salah]], een kleine stad 19 kilometer van [[Sidi Bouzid (stad)|Sidi Bouzid]]. Hoewel verschillende media beweren dat Mohammed universitair geschoold was, heeft hij volgens zijn zus, Samia Bouazizi nooit de middelbare school afgemaakt. Toen de gezondheid van zijn oom verslechterde, en hij niet meer in staat was regelmatig te werken werd het voor Mohammed onmogelijk nog langer naar school te gaan. Mohammed had vanaf zijn tiende al verschillende baantjes gehad en koos er in zijn late tienerjaren voor om helemaal met school te stoppen en te gaan werken.
Mohamed Bouazizi, lokaal bekend als Basboosa, was de zoon van een bouwvakker. Zijn vader Tarek Bouazizi overleed aan een hartaanval toen hij drie was, waarna Mohameds moeder hertrouwde met zijn oom. Mohamed ging naar school in [[Sidi Salah]] een kleine stad 19 kilometer van [[Sidi Bou Said (stad)|Sidi Bouzid]]. Toen de gezondheid van zijn oom verslechterde en hij niet meer in staat was regelmatig te werken, werd het onmogelijk om Mohameds school nog langer te betalen, waardoor hij de middelbare school niet kon afmaken. Vanaf zijn tiende had Mohamed al verschillende baantjes. In late tienerjaren koos hij ervoor om helemaal met school te stoppen en te gaan werken.


Mohammed leefde in een bescheiden woning, 20 minuten van het centrum van Sidi Bouzid. [[Corruptie]] tierde er welig. De werkloosheid lag rond de 30%. Volgens zijn moeder meldde Mohammed zich aan bij het leger, maar hij werd niet toegelaten. Ook andere sollicitaties liepen op niks uit. Hij zorgde financieel voor zijn oom, moeder en jongere zusjes, waarvan er één op de universiteit zat. Hij verdiende 140 dollar per maand als straatverkoper. Mohammed zette geld opzij om een pick-up truck te kopen voor zijn werk als straatverkoper. Volgens een goede vriend was Mohammed een bekende en populaire man, die gratis fruit en groenten gaf aan arme families.
Mohamed woonde in een bescheiden woning op 20 minuten van het centrum van Sidi Bouzid. Corruptie tierde er welig en de werkloosheid lag rond de 30%. Volgens zijn moeder meldde Mohamed zich aan bij het leger maar werd hij niet toegelaten. Ook andere sollicitaties liepen op niks uit. Hij zorgde financieel voor zijn oom, moeder en jongere zusjes, waarvan er één studeerde aan de universiteit. Als straatverkoper verdiende hij 140 dollar per maand. Hiervan spaarde hij wat om ooit een een vrachtwagen te kunnen kopen voor zijn werk.<ref>Rania Abouzeid, ''Postcard: Sidi Bouzid'', TIME nr. 8; 7 februari 2011.</ref> Volgens een goede vriend was Mohamed een bekende en populaire man, die gratis fruit en groenten gaf aan arme families.<ref>Yasmine Ryan, [http://english.aljazeera.net/indepth/features/2011/01/201111684242518839.html ''The tragic life of a street vendor'']. Al Jazeera English, 16 januari 2011.</ref>


==Inbeslagneming==
==Beslagname==
Mohammed had geen vergunning voor zijn werk als straatverkoper. Lokale politieagenten hadden zijn waren en kar al vaker in beslag genomen volgens familie en vrienden. Maar Mohammed had geen andere keuze, er was verder geen werk voor hem. Daarom ging Mohammed door als straatverkoper. Op 16 december 2010 10 uur 's ochtends had Mohammed voor 200 dollar aan waren gekocht om door te verkopen. Op 17 december begon hij 8 uur 's ochtends met het aanbieden van zijn waren, om half 11 viel de politie hem lastig. Volgens de politie omdat hij geen vergunning had. Hoewel verschillende bronnen melden dat het verkopen zonder vergunning illegaal is, zeggen anderen dat hier helemaal geen vergunning voor nodig is, waaronder het hoofd van werkloosheid en onafhankelijk werk van het departement waar de stad Sidi Bouzid toebehoort.
Volgens vrienden en bekenden waren Mohameds wagen en kar al vaker door de lokale politie in beslag genomen. Regelmatig eisten de agenten smeergeld. Maar aangezien er geen beter werk te vinden was, ging hij door als straatverkoper. Op 16 december 2010 kocht Mohamed om 10 uur ’s ochtends voor 200 dollar aan goederen om deze door te verkopen. Op 17 december begon hij om 8 uur ’s ochtends de waren aan te bieden, maar om half 11 viel de politie hem daarbij lastig. Zij namen zijn fruit in beslag. Volgens de politie was dit omdat Mohamed geen vergunning had voor dit werk. Volgens verschillende bronnen is het illegaal om zonder vergunning te verkopen, maar volgens andere bronnen, waaronder het hoofd van de dienst voor werkloosheid en onafhankelijk werk van het departement waar de stad Sidi Bouzid toebehoort, is een vergunning hiervoor niet nodig.


Mohammed had niet genoeg geld om de agenten om te kopen. Vervolgens werd hij, volgens Mohammed's familie in het gezicht geslagen door een 45-jarige agente, werd er naar hem gespuugd, namen ze zijn weegschaal in beslag en gooide ze zijn kar om. Er werd ook een opmerking over zijn overleden vader gemaakt, aldus de familie. Volgens de familie van Mohammed maakte het feit dat de agente een vrouw was de vernedering erger. Volgens een broer van de desbetreffende agente, Faida Hamdi, heeft zijn zus Mohammed niet geslagen, een getuige meldt dat hij Faida Mohammed niet heeft zien slaan, maar dat haar collega's Mohammed wel sloegen.
Toen de agenten zijn weegschaal wegnamen, verzette Bouazizi zich. Volgens sommige getuigen werd hij in het gezicht geslagen door een 45-jarige agente. Door een vrouwelijke agente geslagen te worden beschouwt men in Tunesië als een grotere vernedering dan door mannelijke agent geslagen te worden. Er naar Mohamed gespuugd en zijn fruitkar werd omgegooid. Volgens de familie werd ook een opmerking over zijn overleden vader gemaakt. Een broer van de desbetreffende agente, Faida Hamdi, getuigt dat zijn zus Mohamed niet heeft geslagen; een getuige meldt dat hij Faida Mohamed niet zag slaan, maar dat haar collega’s wel sloegen.


==Zelfverbranding==
==Zelfverbranding==
[[afbeelding:Tunis Hôpital polytraumatisme.JPG|thumb|Ben Arous Brandwonden en trauma centrum, de plek waar Mohammed stierf]]
Vernederd en woedend rende Mohamed naar het kantoorgebouw van de gouverneur om een klacht in te dienen en zijn weegschaal terug te vragen. De eis werd niet ingewilligd, ook niet toen Mohamed ermee dreigde zichzelf in brand te steken. Vervolgens ging hij naar een benzinestation, en schreeuwde voor het gebouw in het midden van de straat „Hoe moet ik dan overleven?” Hij overgoot zichzelf met brandstof en stak zichzelf om half twaalf in de voormiddag lokale tijd in brand. Hij werd naar het ziekenhuis overgebracht om behandeld te worden op de afdeling intensive care, maar overleed minder dan drie weken later.
Mohammed, woedend over het voorval, rende naar het kantoorgebouw van de gouverneur om een klacht in te dienen. En om zijn weegschaal terug te vragen. Deze eis werd niet ingewilligd, ook niet toen Mohammed vertelde zich anders in de brand te steken. Vervolgens is Mohammed naar een benzinestation gegaan waar hij benzine kocht, heeft voor het kantoorgebouw in het midden van de straat geschreeuwd hoe hij dan rond moest komen. Daarna heeft hij zichzelf met benzine overgoten en in brand gestoken, om half 12 's ochtends lokale tijd. Hij werd naar het ziekenhuis overgebracht om behandeld te worden op de afdeling intensive care, maar overleefde het niet. Bouazizi wordt nu gezien als de nieuwe nationale held van Tunesië.
 
Volgens Mohamed Bouazizi’s broer Salem en zus Leila ging het niet om een zelfmoord. Volgens Leila overgoot hij zich met benzine, en sprong woedend heen en weer, waarbij blijkbaar een vonk uit zijn aansteker de brand veroorzaakte.<ref name="per ongeluk">{{de}}{{ts.|Der Spiegel Online}}, 23 januari 2011, [http://www.spiegel.de/politik/ausland/0,1518,740901,00.html ''Was vor Mohammeds Martyrium geschah'']</ref>
 
Bouazizi’s daad zorgde voor felle reacties in en ver buiten Tunesië. Velen zien in zijn wanhoopsdaad de vonk die leidde tot het omverwerpen van het regime van president [[Zine el-Abidine Ben Ali]] die sinds 1987 aan de macht was en tot protestacties die spoedig daarop ook navolging vonden in andere Arabische landen.
   
   
De demonstraties begonnen in Sidi Bouzid, Bouazizi's woonplaats. Hoewel de protesten in de door de staat gecontroleerde media weinig aandacht kregen, verspreidden ze zich over het land. Hierna braken in januari 2011 ook in buurland [[Algerije]] onlusten uit onder de bevolking vanwege stijgende voedselprijzen en grote werkloosheid, gevolgd door protesten in [[Egypte (land)|Egypte]].
In Sidi Bouzid, Bouazizi’s woonplaats, braken protestacties uit. De demonstraties kregen weinig aandacht in de door de staat gecontroleerde media, maar verspreidden zich over het land. In januari 2011 braken ook in buurland [[Algerije]] onlusten uit onder de bevolking wegens de stijgende voedselprijzen en grote werkloosheid. gevolgd door protesten in [[Egypte (land)|Egypte]].
 
De demonstraties escaleerden tot de [[Jasmijnrevolutie]] en [[Protesten in de Arabische wereld (2010-2011)|protesten]] in de [[Arabische wereld]], die ook leidden tot de [[Egyptische Revolutie (2011)|val van het Egyptische regime]].


Zijn zelfmoord vormde de aanleiding tot de [[Jasmijnrevolutie]] en [[Revoluties in de Arabische wereld|protesten]] in de [[Arabische wereld]], die ook leidden tot de [[Egyptische Revolutie (2011)|val van het Egyptische regime]]. In 2011 werd hem postuum de [[Sacharovprijs]] door het [[Europees Parlement]] toegekend, samen met vier anderen die een grote rol speelden in de [[Arabische Lente]].
In 2011 werd Bouazizi door het [[Europees Parlement]] postuum de [[Sacharovprijs]] toegekend, samen met vier anderen die een grote rol speelden in de [[Arabische Lente]].


==Externe links==
==Verwijzingen==
{{reflist}}
 
==Weblinks==
* [http://nos.nl/video/209867-begrafenis-mohammed-bouazizi.html Begrafenis Mohammed Bouazizi], NOS Nieuws, 6 januari 2011
* [http://nos.nl/video/209867-begrafenis-mohammed-bouazizi.html Begrafenis Mohammed Bouazizi], NOS Nieuws, 6 januari 2011
* {{en}}[http://mideast.foreignpolicy.com/posts/2011/01/03/a_young_man_s_desperation_challenges_tunisia_s_repression A young man's desperation challenges Tunisia's repression], Foreign Policy, 3 januari 2011
* {{en}}[http://mideast.foreignpolicy.com/posts/2011/01/03/a_young_man_s_desperation_challenges_tunisia_s_repression A young man’s desperation challenges Tunisia’s repression], Foreign Policy, 3 januari 2011
* {{en}}{{Aut|Yasmine Ryan}}, [http://english.aljazeera.net/indepth/features/2011/01/201111684242518839.html The tragic life of a street vendor], [[Al Jazeera]], 20 januari 2011.


{{commonscat|Mohamed Bouazizi}}
{{EB|1753077}}
{{Commonscat|Mohamed Bouazizi}}


{{Opvolging
{{Opvolging
Regel 45: Regel 54:
| volgende=[[Jafar Panahi]]<br />[[Nasrin Sotoudeh]] (2012)
| volgende=[[Jafar Panahi]]<br />[[Nasrin Sotoudeh]] (2012)
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=p |LCCN=no/2011/111617 |VIAF=173032935|Wikidata=Q214088}}
{{DEFAULTSORT:Bouazizi, Mohammed}}
{{DEFAULTSORT:Bouazizi, Mohammed}}
[[Categorie: Jasmijnrevolutie]]
[[Categorie: Jasmijnrevolutie]]
[[Categorie: Tunesisch persoon]]
[[Categorie: Tunesisch persoon]]
[[Categorie: Winnaar van de Sacharovprijs]]
[[Categorie: Winnaar van de Sacharovprijs]]
[[Categorie: Geboren in Tunesië]]
[[Categorie: Overleden in Tunesië]]l
[[Categorie: Geboren in 1984]]
[[Categorie: Geboren in 1984]]
[[Categorie: Overleden in 2011]]
[[Categorie: Overleden in 2011]]
[[Categorie: Geboren op 24 maart]]
[[Categorie: Geboren op 24 maart]]
[[Categorie: Overleden op 4 december]]
[[Categorie: Overleden op 4 december]]
{{groei}}

Huidige versie van 30 sep 2023 om 06:27

rel=nofollow

Tarek el-Tayyib Mohamed Ben Bouazizi (Sidi Bouzid, 29 maart 1984Ben Arous, 4 januari 2011), bekend als Mohamed Bouazizi, was een Tunesische straathandelaar die zichzelf op op 17 december 2010 in brand stak uit protest tegen de inbeslagneming van zijn handelswaren en de vernederingen door een politieagente. De demonstraties en protestacties die na zijn dood volgden, leidden tot de Tunesische Revolutie en de Arabische Lente.

Jeugd

Mohamed Bouazizi, lokaal bekend als Basboosa, was de zoon van een bouwvakker. Zijn vader Tarek Bouazizi overleed aan een hartaanval toen hij drie was, waarna Mohameds moeder hertrouwde met zijn oom. Mohamed ging naar school in Sidi Salah een kleine stad 19 kilometer van Sidi Bouzid. Toen de gezondheid van zijn oom verslechterde en hij niet meer in staat was regelmatig te werken, werd het onmogelijk om Mohameds school nog langer te betalen, waardoor hij de middelbare school niet kon afmaken. Vanaf zijn tiende had Mohamed al verschillende baantjes. In late tienerjaren koos hij ervoor om helemaal met school te stoppen en te gaan werken.

Mohamed woonde in een bescheiden woning op 20 minuten van het centrum van Sidi Bouzid. Corruptie tierde er welig en de werkloosheid lag rond de 30%. Volgens zijn moeder meldde Mohamed zich aan bij het leger maar werd hij niet toegelaten. Ook andere sollicitaties liepen op niks uit. Hij zorgde financieel voor zijn oom, moeder en jongere zusjes, waarvan er één studeerde aan de universiteit. Als straatverkoper verdiende hij 140 dollar per maand. Hiervan spaarde hij wat om ooit een een vrachtwagen te kunnen kopen voor zijn werk.[1] Volgens een goede vriend was Mohamed een bekende en populaire man, die gratis fruit en groenten gaf aan arme families.[2]

Beslagname

Volgens vrienden en bekenden waren Mohameds wagen en kar al vaker door de lokale politie in beslag genomen. Regelmatig eisten de agenten smeergeld. Maar aangezien er geen beter werk te vinden was, ging hij door als straatverkoper. Op 16 december 2010 kocht Mohamed om 10 uur ’s ochtends voor 200 dollar aan goederen om deze door te verkopen. Op 17 december begon hij om 8 uur ’s ochtends de waren aan te bieden, maar om half 11 viel de politie hem daarbij lastig. Zij namen zijn fruit in beslag. Volgens de politie was dit omdat Mohamed geen vergunning had voor dit werk. Volgens verschillende bronnen is het illegaal om zonder vergunning te verkopen, maar volgens andere bronnen, waaronder het hoofd van de dienst voor werkloosheid en onafhankelijk werk van het departement waar de stad Sidi Bouzid toebehoort, is een vergunning hiervoor niet nodig.

Toen de agenten zijn weegschaal wegnamen, verzette Bouazizi zich. Volgens sommige getuigen werd hij in het gezicht geslagen door een 45-jarige agente. Door een vrouwelijke agente geslagen te worden beschouwt men in Tunesië als een grotere vernedering dan door mannelijke agent geslagen te worden. Er naar Mohamed gespuugd en zijn fruitkar werd omgegooid. Volgens de familie werd ook een opmerking over zijn overleden vader gemaakt. Een broer van de desbetreffende agente, Faida Hamdi, getuigt dat zijn zus Mohamed niet heeft geslagen; een getuige meldt dat hij Faida Mohamed niet zag slaan, maar dat haar collega’s wel sloegen.

Zelfverbranding

Vernederd en woedend rende Mohamed naar het kantoorgebouw van de gouverneur om een klacht in te dienen en zijn weegschaal terug te vragen. De eis werd niet ingewilligd, ook niet toen Mohamed ermee dreigde zichzelf in brand te steken. Vervolgens ging hij naar een benzinestation, en schreeuwde voor het gebouw in het midden van de straat „Hoe moet ik dan overleven?” Hij overgoot zichzelf met brandstof en stak zichzelf om half twaalf in de voormiddag lokale tijd in brand. Hij werd naar het ziekenhuis overgebracht om behandeld te worden op de afdeling intensive care, maar overleed minder dan drie weken later.

Volgens Mohamed Bouazizi’s broer Salem en zus Leila ging het niet om een zelfmoord. Volgens Leila overgoot hij zich met benzine, en sprong woedend heen en weer, waarbij blijkbaar een vonk uit zijn aansteker de brand veroorzaakte.[3]

Bouazizi’s daad zorgde voor felle reacties in en ver buiten Tunesië. Velen zien in zijn wanhoopsdaad de vonk die leidde tot het omverwerpen van het regime van president Zine el-Abidine Ben Ali die sinds 1987 aan de macht was en tot protestacties die spoedig daarop ook navolging vonden in andere Arabische landen.

In Sidi Bouzid, Bouazizi’s woonplaats, braken protestacties uit. De demonstraties kregen weinig aandacht in de door de staat gecontroleerde media, maar verspreidden zich over het land. In januari 2011 braken ook in buurland Algerije onlusten uit onder de bevolking wegens de stijgende voedselprijzen en grote werkloosheid. gevolgd door protesten in Egypte.

De demonstraties escaleerden tot de Jasmijnrevolutie en protesten in de Arabische wereld, die ook leidden tot de val van het Egyptische regime.

In 2011 werd Bouazizi door het Europees Parlement postuum de Sacharovprijs toegekend, samen met vier anderen die een grote rol speelden in de Arabische Lente.

Verwijzingen

rel=nofollow

Weblinks

Encyclopædia Britannica online  (en) Mohamed Bouazizi, in: Encyclopædia Britannica, 2024. (vertaal via: Vertaal via Google translate)

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Mohamed Bouazizi op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
Voorganger:
Guillermo Fariñas (2010)
Sacharovprijs 2011 Opvolger:
Jafar Panahi
Nasrin Sotoudeh (2012)
rel=nofollow

l

 
rel=nofollow