Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gebruiker:O/ Lijst van deeltjes uit de deeltjesfysica

Uit Wikisage
< Gebruiker:O
Versie door O (overleg | bijdragen) op 12 apr 2020 om 11:11 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_deeltjes_uit_de_deeltjesfysica&oldid=52009163 27 jul 2018 ARTol 7 dec 2016)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Deze pagina bevat een lijst van de elementaire deeltjes volgens het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Inleiding

Er zijn in totaal 17 benamingen voor elementaire deeltjes, waarvan het bestaan is aangetoond. Sommige deeltjes zijn er echter in meerdere typen en sommige namen corresponderen met meer dan één deeltje.

Quarks zijn er in 6 'smaken' en elke smaak kent weer drie 'kleuren', wat resulteert in 18 unieke quarks. Leptonen zijn er in 6 smaken maar kennen geen kleuren. Bij elkaar opgeteld zijn er dus 6 leptonen en 18 quarks dat samen 24 fermionen oplevert. Fermionen zijn materiedeeltjes. Elk materiedeeltje heeft een corresponderend antimateriedeeltje. Daarmee verdubbelt het aantal deeltjes van 24 naar 48.

Verder met de bosonen: gluonen zijn er in 8 kleurcombinaties. Deze hebben (nog) geen namen en worden vooralsnog uitgeschreven als formules (zie in de tabel hieronder).

Daarnaast zijn er twee typen W-bosonen, één type Z-boson en één type foton; deze maken een totaal van 4 elektrozwakke bosonen.

Tot slot is er één enkel higgsboson.
Omdat bosonen geen materiedeeltjes zijn, hebben zij geen antideeltjes.

Samengevat:

Alle 61 bevestigde elementaire deeltjes van het standaardmodel
18 quarks
rode upquark rode charmquark rode topquark
groene upquark groene charmquark groene topquark
blauwe upquark blauwe charmquark blauwe topquark
rode downquark rode strangequark rode bottomquark
groene downquark groene strangequark groene bottomquark
blauwe downquark blauwe strangequark blauwe bottomquark
6 leptonen
elektron muon tau
elektronneutrino muonneutrino tauneutrino
18 antiquarks
rode antiupquark rode anticharmquark rode antitopquark
groene antiupquark groene anticharmquark groene antitopquark
blauwe antiupquark blauwe anticharmquark blauwe antitopquark
rode antidownquark rode antistrangequark rode antibottomquark
groene antidownquark groene antistrangequark groene antibottomquark
blauwe antidownquark blauwe antistrangequark blauwe antibottomquark
6 antileptonen
anti-elektron (positron) antimuon antitau
elektronantineutrino muonantineutrino tau-antineutrino
8 gluonen
<math>\frac{(r\bar{b}+b\bar{r})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{-i(r\bar{b}-b\bar{r})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{(r\bar{r}-b\bar{b})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{(r\bar{g}+g\bar{r})}{\sqrt{2}}</math>
<math>\frac{-i(r\bar{g}-g\bar{r})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{(g\bar{b}+b\bar{g})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{-i(g\bar{b}-b\bar{g})}{\sqrt{2}}</math> <math>\frac{(r\bar{r}+b\bar{b}-g\bar{g})}{\sqrt{6}}</math>
4 elektrozwakke bosonen
foton Z0-boson W+-boson W−-boson
1 higgsboson
higgsboson

Alle deeltjes uit de deeltjesfysica

Deeltje Ele-
men-
tair 		Fer-
mi-
on 		Quark Lep-
ton 		Bo-
son 		Gauge Sca-
lar 		Hypo-
the-
tisch 		Super
part-
ner 		Gau-
gi-
ni-
on 		Com-
po-
siet 		Ha-
dron 		Bary-
on /
Hype-
ron 		Me-
son /
Quark-
onia 		Exo-
tisch
Ha-
dron 		Exo-
tisch
Bary-
on 		Exo-
tisch
Me-
son 		Qua-
si
Deel-
tje
Upquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Antiupquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Downquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Antidownquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Charmquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Anticharmquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Strangequark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Antistrangequark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Topquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Antitopquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Bottomquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Antibottomquark O O O x x x x x x x x x x x x x x x
Elektron O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Anti-elektron (positron) O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Muon O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Antimuon O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Tau O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Antitau O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Elektronneutrino O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Elektronantineutrino O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Muonantineutriuno O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Muonneutrino O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Tauneutrino O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Tau-antineutrino O O x O x x x x x x x x x x x x x x
Sfermion (stopquark) O x O x x x x O x x x x x x x x x x
Foton O x x x O O x x x x x x x x x x x x
Gluon O x x x O O x x x x x x x x x x x x
W+-boson O x x x O O x x x x x x x x x x x x
W−-boson O x x x O O x x x x x x x x x x x x
Z0-boson O x x x O O x x x x x x x x x x x x
Higgsboson O x x x O x O x x x x x x x x x x x
Fotino O x x x x x x O O O x x x x x x x x
Gluino O x x x x x x O O O x x x x x x x x
Gravitino O x x x x x x O O O x x x x x x x x
Axino O x x x x x x O O x x x x x x x x x
Chargino O x x x x x x O O x x x x x x x x x
Higgsino O x x x x x x O O x x x x x x x x x
Neutralino O x x x x x x O O x x x x x x x x x
Axion O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Dilaton O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Graviton O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Leptoquark O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Magnetische monopool O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Majoranafermion O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Majoron O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Planckdeeltje O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Preon O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Steriele neutrino O x x x x x x O x x x x x x x x x x
W'- en Z'-bosonen O x x x x x x O x x x x x x x x x x
X- en Y-bosonen O x x x x x x O x x x x x x x x x x
Deltabaryon x x x x x x x x x x O O O x x x x x
Lambda-baryon x x x x x x x x x x O O O x x x x x
Nucleon (proton en neutron) x x x x x x x x x x O O O x x x x x
Omega-baryon x x x x x x x x x x O O O x x x x x
Sigma-baryon x x x x x x x x x x O O O x x x x x
Xi-baryon x x x x x x x x x x O O O x x x x x
B-meson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
D-meson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Kaon x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Omegameson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Phimeson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Rhomeson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Thetameson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Upsilonmeson x x x x x x x x x x O O x O x x x x
Pentaquark x x x x x x x x x x O O x x O O x x
Tetraquark x x x x x x x x x x O O x x O x O x
Eta- en prime-etamesonen x x x x x x x x x x O O x x x x x x
Exotische atomen* x x x x x x x x x x O O x x x x x x
Pion x x x x x x x x x x O O x x x x x x
Pomeron x x x x x x x x x x O x x x O x x x
Meconic molecuul x x x x x x x x x x O x x x O x x x
Dibaryon x x x x x x x x x x O x x x x O x x
Skyrmion x x x x x x x x x x O x x x x x O x
Atomen x x x x x x x x x x O x x x x x x x
Atoomkern x x x x x x x x x x O x x x x x x x
Diquarks x x x x x x x x x x O x x x x x x x
J/psi-meson x x x x x x x x x x O x x x x x x x
Moleculen x x x x x x x x x x O x x x x x x x
Superatomen x x x x x x x x x x O x x x x x x x
T-meson x x x x x x x x x x O x x x x x x x
Glueball x x x x x x x O x x O x x x x x O x
Daydov soliton x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Dropleton x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Exciton x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Hole ("Elektronengat") x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Magnon x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Plasmaron x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Polariton x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Polaron x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Roton x x x x x x x x x x x x x x x x x O
Trion x x x x x x x x x x x x x x x x x O

* Postionium, muonium, tauonium en onia

Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Gebruiker:O/_Lijst_van_deeltjes_uit_de_deeltjesfysica&oldid=309317"