Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Anders Behring Breivik
| Anders Behring Breivik | ||
| ||
| Deze foto werd genomen op 25 juli 2011 in Soulac-sur-Mer, Aquitaine, Frankrijk. | ||
| Geboren | 13 februari 1979 | |
| Nationaliteit |  Noors
| |
| Verdacht van | Aanslagen in Noorwegen 2011 | |
| Aangeklaagd voor | Destabiliseren en vernietigen van de basisfuncties van de maatschappij en daden van terrorisme vallende onder het strafrecht. | |
| Status | in hechtenis | |
Anders Behring Breivik (13 februari 1979) is de hoofdverdachte van de aanslagen in Noorwegen 2011. Hij heeft radicaal rechtse ideeën en anti-islamitische opvattingen.[1]
Aanslagen
 Zie aanslagen in Noorwegen 2011 voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Op vrijdag 22 juli 2011 vond een dubbele aanslag in Noorwegen plaats, bestaande uit een bomaanslag in de regeringswijk van de hoofdstad Oslo en een schietpartij op een zomerkamp van de jeugdafdeling van de sociaaldemocratische Noorse Arbeiderspartij op het eiland Utøya.
Zowel voor de bomaanslag als voor de schietpartij op Utøya heeft Breivik een bekentenis afgelegd. Hij zei dat de aanslagen, die hij jarenlang had voorbereid, 'gruwelijk maar noodzakelijk' waren en hij beschouwt zijn daden niet als misdaden.[2] Volgens Behring Breivik ging het in de politiek al tientallen jaren niet meer om de strijd tussen socialisme en kapitalisme, maar om "de strijd tussen internationalisme en nationalisme".[3] Eveneens verklaarde hij alleen te hebben gehandeld.[4]
In mei 2009 richtte hij in Rena zijn eigen bedrijfje op, zogenaamd om groenten te telen en te verhandelen. Zo kon hij legaal aan grote hoeveelheden kunstmest komen, die hij gebruikte bij het maken van explosieven.
Volgens de krant Verdens Gang meldde Breivik na de aanslagen zelf in drie seconden per GSM aan de politie, in militaire stijl: Breivik. Commandant. Georganiseerd in de anticommunistische verzetsbeweging tegen de islamisering. Operatie uitgevoerd en ik zal me overgeven aan de Delta Force.[5]
Hij stond zonder wapens met zijn handen boven zijn hoofd, maar werd bijna toch door het arrestatieteam doodgeschoten omdat hij een bomgordel om zou kunnen hebben gehad.[6]
Motieven
Breivik wilde met deze aanslagen de Noorse overheid, en meer bepaald de regerende sociaaldemocratische partij van premier Stoltenberg, in de kern treffen. Ook vroeg hij tijdens het vooronderzoek naar de aanslagen het ontslag van de Noorse regering in ruil voor meer informatie over de door hem gepleegde feiten.[7] Breiviks motieven worden uitvoerig toegelicht in een lijvig manifest dat hij vlak voor de aanslagen naar een duizendtal personen zond.
Manifest
Kort na de aanslagen werd op internet een document van 1.518 pagina’s gevonden onder de titel ‘2083 – A European Declaration of Independence’ dat geschreven werd door ene 'Andrew Berwick' (pseudoniem van Anders Breivik).[8][9] Het document is een samenraapsel van eigen opstellen en andermans beschouwingen en bestaat, naast een dagboek en een biografie, uit drie delen. Breivik betoogt dat Europa's politieke systeem gefaald heeft, weidt uit over de schadelijke invloed van de islam op Europa en presenteert een hervormingsplan waarin gewelddadige acties en aanslagen worden genoemd.[10] Het jaartal 2083 in de titel verwijst naar het Beleg van Wenen (1683) en naar Breiviks schatting dat tegen 2083 de helft van de Europeanen uit moslims zou bestaan.[10]
Breivik gebruikte het internet om zijn ideeën te verspreiden. Hij verzond zijn manifest vlak voor de aanslagen naar een duizendtal e-mailadressen van mensen en organisaties die hij als geestverwanten beschouwde. Breivik plaatste een video The Knight Templar 2083 (verwijzend naar de ridderorde van de Tempeliers) die zijn manifest aanvult op YouTube. Deze video werd later verwijderd maar circuleert nog steeds op internet.[11]
Gerechtelijk onderzoek en vervolging
Op 25 juli 2011 werd Breivik voorgeleid voor de rechter-commissaris. Breivik werd aangeklaagd voor het destabiliseren en vernietigen van de basisfuncties van de maatschappij en daden van terrorisme vallende onder het strafrecht. De procureur onderzoekt de mogelijkheid hem te vervolgen voor misdaden tegen de menselijkheid.[12] De beschuldigde werd voor acht weken in voorlopige hechtenis genomen, waarvan de eerste vier weken in afzondering.
Breivik vroeg het ontslag van de Noorse regering, de toegang tot zijn site en Wikipedia in ruil voor samenwerking in het onderzoek.
Er werd een speciale eenheid van ongeveer honderd personen opgericht binnen de Noorse politie die een jaar lang onderzoek zal doen naar de aanslagen van Breivik. Het onderzoek spitst zich toe op de internationale medewerking en de eventuele financiële hulp die Breivik zou hebben gekregen.[13]
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Anders Behring Breivik op Wikimedia Commons.