Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Jacht (scheepstype)
Een jacht is een snel en vaak luxueus ingericht schip of scheepje uitsluitend bestemd voor personenvervoer en/of recreatievaart.
Geschiedenis
De naam jacht is het eerst gebruikt voor de kleine lichte scheepjes die voor oorlogsdoeleinden werden gebruikt door prins Maurits op de Vlaamse kust.
Na de Tachtigjarige oorlog ontwikkelde het zich tot een comfortabel vervoermiddel. In de 17e en 18e eeuw kwam het statenjacht in gebruik, bedoeld voor het vervoer van hooggeplaatste personen, b.v. leden van het landsbestuur de Staten van Holland, en het overbrengen van berichten (deprêches). Het bleef bij de marine in gebruik tot 1843.
De schepen die door de burgers gebruikt werden voor recreatie werden speeljachten genoemd.
In de 18e eeuw werd het gebruikelijk om ook werkschepen die snel en mooi van vorm waren jacht te noemen, b.v. het blokzeilderjacht. Ook werd ieder al bestaand scheepstype dat van een (grote) kajuit of paviljoen (achterkajuit) werd voorzien als jacht benoemd. Zo ontstonden de namen als boeierjacht, schokkerjacht e.d.
Moderne tijd
Aan het einde van de 20e eeuw is het gebruikelijk om de schepen die eigendom zijn van personen van een koningshuis als jacht aan te duiden, b.v. de De Groene Draeck, het schip van koningin Beatrix en de Britannia, het schip van koningin Elizabeth II.
Het enige echte statenjacht dat dan nog in gebruik is, is het boeierjacht sperwer, eigendom van de Provinciale Staten van Friesland, die het schip aankochten en hebben laten restaureren om het als cultuurhistorisch erfgoed te kunnen behouden.
Trivia
- Een voorbeeld van een type jacht is de Vanguard II.
- Het Nederlandse woord jacht is door vele talen overgenomen. Zo heet het in het Engels en Duits yacht.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Witsen Nicoleas, Aeloude en hedendaagse scheeps-bouw en bestier. Amsterdam 1671.
- Yk Cornelis van, De Nederlandse Scheeps-bouw-konst open gestelt. Amsterdam 1679.
- Hoynck van Papendrecht A, Een halve eeuw op het water. Rotterdam 1901.
| Zeilboottypes |
|---|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Yachts op Wikimedia Commons.