Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Eddy Merckx
| Eddy Merckx | ||
| Eddy Merckx in 1973 rijdend voor Molteni | ||
| Eddy Merckx in 1973 rijdend voor Molteni | ||
| Persoonlijke informatie | ||
| Volledige naam | Eddy Merckx | |
| Bijnaam | De kannibaal, De zwarte van Tervuren, De Tamburlaine van de pedalen, De beul van de fiets, De Beethoven van de ronde | |
| Geboortedatum | 17 juni 1945 | |
| Geboorteplaats | Meensel-Kiezegem, België | |
| Sportieve informatie | ||
| Huidige ploeg | Gestopt | |
| Discipline | Weg en Baan | |
| Specialisatie | Allrounder | |
| Ploegen | ||
| 1965 1966–1967 1968–1970 1971–1976 1977 1978 |
Solo-Superia Peugeot-BP Faema Molteni Fiat France C&A | |
| Beste prestaties (top-20) | ||
| Milaan-San Remo | 1e (1966, 1967, 1969, 1971, 1972, 1975, 1976) | |
| Ronde van Vlaanderen | 1e (1969, 1975) | |
| Parijs-Roubaix | 1e (1968, 1970, 1973) | |
| Luik-Bastenaken-Luik | 1e (1969, 1971 t/m 1973, 1975) | |
| Ronde van Lombardije | 1e (1971, 1972) | |
| Ronde van Italië | 1e (1968, 1970, 1972 t/m 1974) 23 etappezeges | |
| Ronde van Frankrijk | 1e (1969 t/m 1972, 1974) 34 etappezeges | |
| Ronde van Spanje | 1e (1973) 7 etappezeges | |
| WK | 1e (1967, 1971, 1974) | |
Edouard Louis Joseph (Eddy) baron Merckx (Meensel-Kiezegem, 17 juni 1945) is een voormalig Belgisch wielrenner. Hij was actief van 1961 tot 1978. Na die tijd richtte hij een fietsenbedrijf op genaamd Eddy Merckx. Hij staat met 525 gewonnen wedstrijden in de wielersportjournalistiek als de beste wielrenner aller tijden te boek. Het Franse tijdschrift Vélo betitelde hem in 2000 als "de grootste ooit in het wielrennen".[1] Hij won de Tour de France en de Giro d'Italia vijf keer, won alle klassiekers behalve Parijs-Tours, hij won de Vuelta a España en als professional én als amateur het wereldkampioenschap, en brak het werelduurrecord. In 2011 kreeg hij een eredoctoraat aan de Vrije Universiteit Brussel.[2]
Biografie
Jeugd en wielercarrière
Eddy Merckx is de oudste zoon van Jules Merckx en Jenny Pittomvils. Hij groeide op in Sint-Pieters-Woluwe waar zijn ouders een kruidenierswinkel uitbaatten.
Als kind keek Merckx erg op naar Stan Ockers. Toen deze wielrenner in 1956 verongelukte was hij net als veel van zijn landgenoten diep geschokt en verdrietig.
In 1961 begon Merckx zijn wielercarrière. Drie jaar later werd hij wereldkampioen te Sallanches (Frankrijk) bij de liefhebbers. In 1966 won hij de eerste van zeven Milaan-San Remo's, een record dat nog steeds niet is geëvenaard. Een jaar later werd hij in Heerlen, Nederland, wereldkampioen wielrennen op de weg, een onderscheiding die hij nog twee keer zou winnen. Datzelfde jaar huwde hij ook Claudine Acou. Het huwelijk verliep tweetalig, maar toch waren veel Vlamingen boos omdat het jawoord in het Frans uitgesproken werd. Op 14 februari 1970 kregen ze een dochter, Sabrina Merckx en twee jaar later, op 12 augustus 1972 werd hun zoon Axel Merckx geboren, die later ook profwielrenner zou worden.
In 1968 won Merckx als eerste Belg de Ronde van Italië (de Giro). Toen hij een jaar later weer aan de wedstrijd meedeed werd hij uit de wedstrijd gehaald wegens dopinggebruik. Merckx huilde toen voor het oog van de pers (tijdens het geruchtmakende interview met radiopresentator Jan Wauters) en blijft tot op de dag van vandaag beweren dat men geknoeid had met de test. Hij zou de Giro daarna nog vier keer winnen. Eddy Merckx reed voor Italiaanse ploegen Faema, Faemino en Molteni, waarvoor de Giro belangrijker was dan de Ronde van Frankrijk.
In 1969 won hij voor de eerste maal de Tour: hij won zes ritten, het eindklassement (gele trui), het puntenklassement (groene trui) én het bergklassement. Hij werd een nationale held omdat het 30 jaar geleden was dat een Belg nog eens de Ronde van Frankrijk gewonnen had (dat was namelijk Sylvère Maes). Tijdens de beklimming van de Tourmalet kan niemand hem meer volgen, waarop hij dan maar de overige 140 kilometer, op de Soulor, op de Aubisque en in de kilometers lange vlakke finale, alleen rijdt. Hij wint met acht minuten voorsprong op de achtervolgers.
Merckx zou de Ronde van Frankrijk nog vier keer winnen: in 1970, 1971, 1972 en 1974. In 1973 reed hij niet mee, velen denken uit angst voor een nederlaag tegen Luis Ocaña, die dat jaar ook won. Merckx reed toen in plaats van de Tour mee in de Vuelta (Ronde van Spanje), een wedstrijd die hij ook won. Merckx won de Ronde Van Frankrijk in totaal vijf keer, een record dat voorheen enkel door Jacques Anquetil was behaald en na Merckx ook nog door Bernard Hinault en Miguel Indurain geëvenaard zou worden. In 2004 brak Lance Armstrong het record en won de Tour voor een zesde en in 2005 zelfs een zevende maal. In 2012 werden de Tourzeges van Armstrong echter geschrapt na een dopingrapport en uiteindelijk bekentenis. Hierdoor blijft het recordaantal Tourzeges op vijf staan.
Eind 1969 kwam Merckx zwaar ten val tijdens een wielerwedstrijd in Blois. Het fietsen, dat tot dan toe voor hem als vanzelf ging, werd vanaf dat moment moeizamer en uitputtender. Om de haverklap begon hij toen de positie van zijn zadel bij te stellen. Des te opmerkelijker is wel dat hij toch nog een zeer groot aantal van de wedstrijden die hij meereed gewonnen heeft, ondanks deze vervelende kwetsuur. In het jaar 1971 won hij zelfs 54 van de 120 wedstrijden die hij reed. Daar waar het in het wielerpeloton gangbaar is de winst in kleinere koersen aan de knechten toe te bedelen, gunde Eddy Merckx niemand anders dan zijn daadwerkelijke meerdere de overwinning. Omdat hij de beste was en in zijn honger naar overwinningen de concurrentie zowat verslond, kreeg hij de bijnaam De Kannibaal.
In 1972 brak hij in Mexico-Stad het werelduurrecord dat pas 12 jaar later door Francesco Moser op een speciaal ontworpen fiets opnieuw gebroken zou worden. In 2000 besloot de UCI dit record niet langer te erkennen. Het record van Merckx werd in ere hersteld en verbeteringen worden alleen erkend wanneer ze op een fiets gereden worden gelijk aan die van Merckx in 1972.
Controverse
Doping
Eddy Merckx werd gedurende zijn ganse wielercarrière drie keer betrapt op het gebruik van doping. Een eerste maal was tijdens de Ronde van Italië van 1969. Op 1 juni 1969 werd Merckx, als drager van de roze leiderstrui, na de aankomst van de zestiende etappe in Savona positief getest op het gebruik van fencamfamine. Zowel in het A-staal als in het B-staal van de tegenexpertise was de concentratie fencamfamine volgens Professor Genovese onbetwistbaar uitzonderlijk hoog. Deze dopamineagonist was afkomstig van het stimulerende middel Réactivan, een product dat in die tijd erg populair was in het wielermilieu en het jaar voordien ook in Giro nog werd teruggevonden bij Felice Gimondi. Bij een nieuwe controle, daags na zijn positieve plas, ditmaal op verzoek van Merckx en in aanwezigheid van drie getuigen, werden door de Universiteit van Milaan geen sporen van fencamfamine aangetroffen. Niettemin werd Merckx door de Italiaanse Wielerfederatie geschorst voor één maand. Intussen leidde de hele dopingaffaire tot een heuse politieke en diplomatieke rel tussen België en Italië. Frans Van Mechelen, toenmalig minister van Nederlandse Cultuur en Sport, oefende druk uit op de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken om een grondig onderzoek uit te voeren. Zelfs Pierre Harmel, Belgisch minister van Buitenlandse Zaken, vond het nodig een telegram te sturen naar zijn Italiaanse collega Pietro Nenni met het dringende verzoek 'het mysterie van Savona op te lossen'.[3] En in de Italiaanse Senaat werd de bevoegde minister tweemaal geïnterpelleerd over de wettelijkheid van het Italiaanse dopingreglement. Op 5 juni besliste de BWB op grond van procedurefouten om de schorsingsperiode terug te brengen tot één week. Dit leidde tot grote consternatie bij heel wat andere renners zoals Jean Stablinski en Jan Janssen die spraken over een ongeoorloofde voorkeursbehandeling en zelfs dreigden met een staking. Uiteindelijk, na heel wat juridisch getouwtrek, besliste het FICP (de afdeling beroepsrenners van de Internationale Wielerunie) onder leiding van voorzitter en Tourbaas Félix Lévitan op 14 juni om Merckx "het voordeel van de twijfel te gunnen" en de eerder uitgesproken schorsing van één maand op te heffen. Zo kon Merckx toch nog op tijd verschijnen aan de start van de Tour op 28 juni.[4]
De tweede keer dat Eddy Merckx positief werd bevonden was na zijn overwinning in de Ronde van Lombardije van 13 oktober 1973, toen sporen van norefedrine in zijn urine werden aangetroffen. Pas drie weken na afloop van de Ronde, op 8 november, werden de feiten openbaar gemaakt. Merckx bekende dat zijn ploegdokter Angelo Cavalli hem de hoestsiroop Mucantil had voorgeschreven ter behandeling van een bronchitis maar beweerde ook niet te weten dat er verboden producten in zaten. Cavalli was ironisch genoeg de arts van de Italiaanse Wielerfederatie die hem vier jaar eerder in Savona positief had bevonden op fencamfamine. Ook nu werd Merckx gediskwalificeerd ten voordele van Gimondi maar ditmaal kon hij zijn straf van één maand schorsing en een boete van 150.000 lire niet ontlopen.[5]
De derde en laatste keer dat Eddy Merckx positief testte was na de Waalse Pijl van 1977, toen hij werd betrapt op het gebruik van pemoline, in het wielermilieu beter bekend onder de merknaam Stimul,[6] een amfetamine dat nog niet lang op de dopinglijst stond. Niet minder dan vierentwintig Belgische wielrenners liepen tegen de dopinglamp waaronder enkele grote namen zoals Walter Godefroot en Freddy Maertens. Volgens professor en notoir dopingjager Michiel Debackere was Merckx' positieve controle helemaal geen verrassing vermits zijn broer apotheker was geworden met een thesis over pemoline. In 2007 heeft Merckx het gebruik van dit middel toegegeven.[7]
In 2007 werd Merckx, samen met onder andere Dietrich Thurau, Rudi Altig en Gianni Bugno niet uitgenodigd om het wereldkampioenschap wielrennen in Stuttgart bij te wonen. Gemotiveerd om het wielrennen voortaan 'zuiver' te houden, wilden de organisatoren komaf maken met iedereen die in het verleden op dopinggebruik werden betrapt. De afwijzing lokte bij Merckx heel wat verontwaardiging uit.[8] Dat Merckx ook trouw blijft aan zijn vriend en dopingzondaar Lance Armstrong wordt hem door sommige critici nog steeds kwalijk genomen.[9]
Afgunst
Veel buitenlandse wielersupporters konden het niet verkroppen dat Merckx zo vaak won. Zelfs Jacques Goddet, de organisator van de Tour de France vroeg Merckx om in 1973 niet aan zijn wedstrijd mee te doen. De wielrenner ontving dreigbrieven en andere haatuitingen, maar vaak zonder echt negatieve gevolgen. Het ernstigste voorval vond plaats in 1975, toen Merckx trachtte voor de zesde maal de Tour te winnen en de 55-jarige Franse toeschouwer Nello Breton een harde slag in Merckx' lever gaf tijdens de beklimming van de Puy de Dôme. Breton beweerde de slag niet met opzet te hebben gegeven en zei dat hij geduwd werd en zijn evenwicht wou behouden. Hij werd later veroordeeld tot het betalen van een symbolische schadevergoeding van 1 frank. Merckx werd ernstig gehinderd door de blessure die hij eraan overhield. Bovendien brak hij de volgende dag zijn kaak. Bernard Thévenet won dat jaar de Tour, Merckx eindigde op de tweede plaats.
Midden jaren zeventig kreeg Merckx ook felle kritiek omdat hij als sportman reclame had gemaakt voor een sigarettenmerk (R6).[10]
Fraude
Naar aanleiding van een gerechtelijk onderzoek naar een grootschalige fraudezaak bij de politiezone Brussel-Zuid werd Eddy Merckx in maart 2012 door de Brusselse onderzoeksrechter Van Espen in verdenking gesteld van actieve corruptie (omkoping van een ambtenaar) bij de openbare aanbesteding van 46 fietsen. Op vraag van Merckx zou Anderlechts politiecommissaris Philippe Boucar in de offertes van de concurrenten hebben geneusd en hem hun prijzen hebben doorgespeeld. Zo kon Merckx kort daarna een beter, lees goedkoper, geantedateerd bod uitbrengen en alsnog het contract binnenhalen. In ruil zou Merckx Boucar en zijn vrouw gratis of tegen een flinke korting een dure MXM-fiets hebben gegeven. Op 8 augustus 2016 maakte het Brussels parket bekend dat Merckx samen met Boucar, Gerald Noon, de gewezen korpschef van Brussel-Zuid en nog een tiental anderen in staat van beschuldiging worden gesteld en op 27 september voor de raadkamer dienen te verschijnen. De verdediging beklemtoont dat de aanbestedingen steeds van hogerhand werden goedgekeurd en kondigt aan extra onderzoeksdaden te zullen vragen,[11][12][13] allicht met de bedoeling om een verjaring van de feiten te bekomen.
Na het wielrennen
Zijn laatste officiële wielerwedstrijd reed Eddy Merckx in Kemzeke: de Omloop van het Waasland van 1978. Vervolgens trok hij zich op 18 mei dat jaar terug uit de wielerwereld en richtte een fietsbedrijf op.
Hij treedt nog regelmatig op als commentator bij wielerwedstrijden.
Merckx woont al lang in Meise, Vlaams-Brabant.
In 1996 werd hij door de koning tot baron verheven.
Begin 2008 lanceerde de gewezen wielrenner als ambassadeur de nieuwe campagne van Damiaanactie. Hij kon het werk van de organisatie in de strijd tegen lepra en tuberculose op het terrein in de Democratische Republiek Congo zelf vaststellen.
Op 22 maart 2012 verscheen de Britse biografie Eddy Merckx, The Cannibal, waarin de Italiaanse cardioloog Giancarlo Lavezzaro zegt dat Merckx een bijzondere hartafwijking heeft, zonder symptomen, maar wel met het gevaar van acuut hartfalen. Na de derde rit in de Giro van 1968, nam Lavezzaro een cardiogram af bij de renner. Daaruit bleek de hartafwijking.[14][15]
Palmares
Erelijst (belangrijkste overwinningen)
„Men neme de benen van Merckx, het hoofd van Merckx, de spieren van Merckx, het hart van Merckx en de zegedrift van Merckx.”
Jacques Anquetil beschrijft de ideale wielrenner
Zoals bij vergelijking van de onderstaande lijst met de erelijsten van andere wielrenners blijkt, is Merckx tot nu (2015) toe, onbetwist de succesvolste. Er moet opgemerkt worden dat hij van de 6 klassiekers buiten categorie (Luik-Bastenaken-Luik, Milaan-San Remo, Parijs-Roubaix, Parijs-Tours, Ronde van Lombardije en Ronde van Vlaanderen) nooit Parijs-Tours heeft gewonnen[16] en dan ook moet onderdoen voor Rik van Looy die ze wel alle gewonnen heeft. Van de 1800 wedstrijden die hij reed, won hij er 525, waaronder 445 van de 1582 als beroepsrenner. Hij won drie keer in één seizoen zowel de Ronde van Italië als de Ronde van Frankrijk. Er zijn slechts 2 renners die zowel het algemene klassement, het puntenklassement en het bergklassement van een grote ronde in hetzelfde jaar wonnen: Eddy Merckx in de Ronde van Italië 1968 en de Ronde van Frankrijk 1969 en Laurent Jalabert in de Ronde van Spanje 1995.
Ook in de deeldisciplines zoals het tijdrijden, de baan, weg; sprint en het gebergte behoorde hij tot de top:
Kampioenschappen en rittenkoersen
5× eindoverwinning Ronde van Frankrijk (1969-72, 1974), en 96 dagen de gele trui
5× eindoverwinning Ronde van Italië (1968, 1970, 1972-74)- Bestand:Jersey gold.svg1× eindoverwinning Ronde van Spanje (1973)
3× Wereldkampioenschap wielrennen (1967, 1971, 1974)- 1× Wereldkampioenschap op de weg (1964 bij de liefhebbers)
- 1× eindoverwinning Ronde van Zwitserland (1974)
- 2× eindoverwinning Ronde van België (1970-71)
1× Belgisch kampioenschap op de weg (1970)- 1× Belgisch kampioenschap op de weg bij de nieuwelingen (1962)
- 1× Kampioenschap van Vlaanderen (1966)
- 34× ritoverwinning Ronde van Frankrijk (6× in 1969, 8× in 1970, 4× in 1971, 6× in 1972, 8× in 1974, 2× in 1975)
3× puntenklassement Ronde van Frankrijk (1969, 1971-72)
2× bergklassement Ronde van Frankrijk (1969-70)- 24× ritoverwinning Ronde van Italië
- Bestand:Jersey violet.svg2× puntenklassement Ronde van Italië (1968, 1973)
- 1× bergklassement Ronde van Italië (1968)
- 7× ritoverwinning Ronde van Spanje
- Bestand:Jersey blue.svg1× puntenklassement Ronde van Spanje (1973)
- 3× Parijs-Nice (1969-71)
- 1× Dauphiné Libéré (1971)
- 4× Ronde van Sardinië (1968, 1971, 1973, 1975)
- 1× Ronde van Romandië (1968)
- 1× Midi Libre (1971)
- 1× Ronde van Catalonië (1968)
- 2× Catalaanse Week (1975, 1976)
- 1× Ronde van de Middellandse Zee (1977)
- 1× Ronde van Levante (Ronde van Valencia) (1969)
- 1× Parijs-Luxemburg (1969)
Uurrecord
12 jaar houder van het werelduurrecord (49,431 km van 1972 tot 1984 en nog heel even in 2000 na de ongeldigverklaring van de records met aerodynamische fietsen; in dat jaar werd opnieuw een werelduurrecord gereden door Chris Boardman van 49,441 km, nadat hij al vier jaar houder was met 56,375 km met een door de UCI erkende aerodynamische fiets)
32 zeges in internationale klassiekers, waaronder:
- 7× Milaan-San Remo (1966-67, 1969, 1971-72, 1975-76)
- 2× Ronde van Vlaanderen (1969, 1975)
- 3× Parijs-Roubaix (1968, 1970, 1973)
- 5× Luik-Bastenaken-Luik (1969, 1971-73, 1975)
- 2× Ronde van Lombardije (1971-72)
- 2× Omloop Het Volk (1971, 1973)
- 3× Gent-Wevelgem (1967, 1970, 1973)
- 3× Waalse Pijl (1967, 1970, 1972)
- 2× Amstel Gold Race (1973, 1975)
- 1× Rund um den Henninger-Turm of de Grand Prix Frankfurt (1971)
- 1× Grand Prix des Nations (1973)
- 1× Parijs-Brussel (1973)
(Bordeaux-Parijs, E3 Harelbeke en Parijs-Tours zijn de enige belangrijke wielerkoersen die hij niet gewonnen heeft.)
- 7 keer eindwinnaar van de Super Prestige (1969-75)
Andere belangrijke wedstrijden
- 3× De Beklimming in Montjuich (Spanje) (1970, 1971, 1972)
- 3× Trofeo Baracchi (koppeltijdrit) (1966, 1967 met Ferdinand Bracke) (1972 met Roger Swerts)
- 1× Brabantse Pijl (1972)
- 1× Grote Landenprijs (1973)
- 1× Ronde van Piëmont (1972)
- 3× Dwars door Lausanne (1970, 1972, 1973)
- 1× Ronde van Emilia (1972)
- 1× Ronde van de Drie Valleien (1968)
- 2× Trofeo Laigueglia (1973, 1974)
Op de baan
- 17 overwinningen in zesdaagse tussen 1966 en 1977,15× daarvan met de Belgische wielrenner Patrick Sercu
- 4× Nationaal kampioen ploegkoers (1967, 1974, 1975, 1976)
- 2× Europees kampioen ploegkoers (1969, 1977)
- 3× Nationaal kampioen omnium (1974, 1975, 1976)
- 1× Europees kampioen omnium (1975)
Super Prestige Pernod International
Merckx won van 1969 t/m 1975 Super Prestige Pernod International deze ranking werd opgesteld door het meest behaalde aantal punten tijdens de grote wielerwedstrijden van het seizoen. Deze ranking heet sinds 2009 UCI World Tour Ranking.
Overwinningen
Zesdaagsen
| Nr. | Jaar | Zesdaagse van | Samen met |
|---|---|---|---|
| 1 | 1965 | Gent | .png){kind=small} Patrick Sercu
|
| 2 | 1967 | Gent | Patrick Sercu
|
| 3 | 1968 | Charleroi | Ferdinand Bracke
|
| 4 | 1971 | Milaan | Julien Stevens
|
| 5 | 1973 | Dortmund | Patrick Sercu
|
| 6 | 1973 | Grenoble | Patrick Sercu
|
| 7 | 1974 | Antwerpen | Patrick Sercu
|
| 8 | 1975 | Gent | Patrick Sercu
|
| 9 | 1975 | Antwerpen | Patrick Sercu
|
| 10 | 1975 | Grenoble | Patrick Sercu
|
| 11 | 1976 | Antwerpen | Patrick Sercu
|
| 12 | 1976 | Rotterdam | Patrick Sercu
|
| 13 | 1977 | Berlijn | Patrick Sercu
|
| 14 | 1977 | Gent | Patrick Sercu
|
| 15 | 1977 | Maastricht | Patrick Sercu
|
| 16 | 1977 | München | Patrick Sercu
|
| 17 | 1977 | Zürich | Patrick Sercu
|
Piste
| Jaar | BK |
 EK |
Bestand:Arc en ciel.png WK | Overig |
|---|---|---|---|---|
| 1963 |  Omnium |
|||
| 1964 |  Ploegkoers |
|||
| 1965 | ||||
| 1966 | Ploegkoers |
|||
| 1967 | Ploegkoers |
|||
| 1968 | Ploegkoers |
|||
| 1969 | Ploegkoers |
|||
| 1970 | ||||
| 1971 | ||||
| 1972 | ||||
| 1973 | ||||
| 1974 | Ploegkoers, Omnium |
|||
| 1975 | Ploegkoers, Omnium |
Omnium |
||
| 1976 | Ploegkoers, Omnium |
|||
| 1977 | Ploegkoers |
Wegwielrennen
- 1964
- 1965
- GP Stad Vilvoorde
- Grote Paasprijs
- Wezembeek-Oppem
- Kessel-Lo
- Ronse
- Nederbrakel
- Wezet
- Sint Jansteen
- 1966
- Milaan-San Remo
- GP Pino Cerami
- Brussel-Meulebeke
- Trofeo Baracchi
- Circuit de Frontières
- Boucles de l'Aulne
- Druivenkoers Overijse
- Helchteren
- Criterium van Montjuich
- Puteaux
- Rousies
- Viane
- 2e etappe GP du Midi-Libre
- Denderleeuw
- 3e etappe Circuit du Morbihan
- 4e etappe Circuit du Morbihan
- Eindklassement Circuit du Morbihan
- Kampioenschap van Vlaanderen
- 1967
Wereldkampioen op de weg, Elite- Waalse Pijl
- Milaan-San Remo
- Gent-Wevelgem
- 2e etappe Parijs-Nice
- 6e etappe Parijs-Nice
- 12e etappe Ronde van Italië
- 14e etappe Ronde van Italië
- Omloop der Zennevallei
- Trofeo Baracchi
- Nationale Sluitingsprijs
- 3e etappe Ronde van Luxemburg
- GP Salvarani
- Armentières
- Camors
- Criterium des As
- Criterium van De Panne
- Simpelveld
- 6e etappe Ronde van Sardinië
- 7e etappe Ronde van Sardinië
- GP du Tournaisis
- Tour du Condroz
- Enter
- La Clayette
- Sint-Lenaarts
- 3e etappe Parijs-Luxemburg
- 1968
- Parijs-Roubaix
- 1e etappe Dwars door Lausanne
- 2e etappe Dwars door Lausanne
- Eindklassement Dwars door Lausanne (stad)
- 1e etappe Ronde van Romandië
- Eindklassement Ronde van Romandië
- 2e etappe Ronde van België
- 1e etappe Ronde van Italië
- 2e etappe Ronde van Italië
- 8e etappe Ronde van Italië
- 12e etappe Ronde van Italië
Eindklassement Ronde van Italië- Eindklassement Ronde van Catalonië
- 1e etappe Ronde van Sardinië
- 5e etappe Ronde van Sardinië
- Eindklassement Ronde van Sardinië
- Tre Valli Varesine
- Cinisello Balsamo
- Criterium van De Panne
- Lugano
- Romana Lombardo
- 3e etappe Setmana Catalana de Ciclismo
- 2e etappe Volta Ciclista a Catalunya
- 6e etappe Volta Ciclista a Catalunya
- Eindklassement Volta Ciclista a Catalunya
- La Clayette
- Bornem a
- Sint-Lambrechts-Woluwe
- Ohain
- Alsemberg
- Malderen a
- 1969
- Luik-Bastenaken-Luik
- Ronde van Vlaanderen
- Milaan-San Remo
- 6e etappe Ronde van Frankrijk
- 8e etappe Ronde van Frankrijk
- 11e etappe Ronde van Frankrijk
- 15e etappe Ronde van Frankrijk
- 17e etappe Ronde van Frankrijk
- 22e etappe Ronde van Frankrijk
- Eindklassement Ronde van Frankrijk
- 2e etappe Parijs-Nice
- 3e etappe Parijs-Nice
- 7e etappe Parijs-Nice
- Eindklassement Parijs-Nice
- 3e etappe Ronde van Italië
- 4e etappe Ronde van Italië
- 7e etappe Ronde van Italië
- 15e etappe Ronde van Italië
- 2e etappe Parijs-Luxemburg
- Eindklassement Parijs-Luxemburg
- Eindklassement Vuelta a Levante
- Ronde van Aix en Provence
- Brussel-Meulebeke
- Grand Prix de Ottignies
- Boucles de l'Aulne
- Alès
- 1970
- Waalse Pijl
- Parijs-Roubaix
- Gent-Wevelgem
Belgisch kampioen op de weg, Elite- 1e etappe Ronde van België
- 3e etappe Ronde van België
- Eindklassement Ronde van België
- 3e etappe Parijs-Nice
- 7e etappe Parijs-Nice
- 8e etappe Parijs-Nice
- Eindklassement Parijs-Nice
- proloog Ronde van Frankrijk
- 7e etappe Ronde van Frankrijk
- 10e etappe Ronde van Frankrijk
- 11e etappe Ronde van Frankrijk
- 12e etappe Ronde van Frankrijk
- 14e etappe Ronde van Frankrijk
- 20e etappe Ronde van Frankrijk
- 23e etappe Ronde van Frankrijk
- Eindklassement Ronde van Frankrijk
- 2e etappe Ronde van Italië
- 7e etappe Ronde van Italië
- 9e etappe Ronde van Italië
- Eindklassement Ronde van Italië
- Azencriterium
- Coppa Agostoni
- GP Union Dortmund
- Dwars door Lausanne
- 1e etappe Trophee d'Europe de la Montagne
- 1971
- Wereldkampioen op de weg, Elite
- Ronde van Lombardije
- Luik-Bastenaken-Luik
- Milaan-San Remo
- Omloop het Volk
- 1e etappe Dauphiné Libéré
- 5e etappe Dauphiné Libéré
- Eindklassement Dauphiné Libéré
- GP Città di Camaiore
- Dwars door Lausanne
- 2e etappe Ronde van Frankrijk
- 13e etappe Ronde van Frankrijk
- 17e etappe Ronde van Frankrijk
- 20e etappe Ronde van Frankrijk
- Eindklassement Ronde van Frankrijk
- proloog Parijs-Nice
- 2e etappe Parijs-Nice
- 7e etappe Parijs-Nice
- Eindklassement Parijs-Nice
- 1e etappe Ronde van België
- 2e etappe Ronde van België
- 4e etappe Ronde van België
- Eindklassement Ronde van België
- Rund um den Henninger Turm
- Stadsprijs Geraardsbergen
- GP Baden
- Eindklassement Grand Prix du Midi Libre
- 1972
- Milaan-San Remo
- Waalse Pijl
- Brabantse Pijl
- Luik-Bastenaken-Luik
- Grote Scheldeprijs
- Ronde van Lombardije
- Ronde van Emilia
- Ronde van Piëmont
- proloog Ronde van Frankrijk
- 5e etappe Ronde van Frankrijk
- 8e etappe Ronde van Frankrijk
- 13e etappe Ronde van Frankrijk
- 14e etappe Ronde van Frankrijk
- 20e etappe Ronde van Frankrijk
- Eindklassement Ronde van Frankrijk
- proloog Parijs-Nice
- 2e etappe Parijs-Nice
- 5e etappe Parijs-Nice
- Trofeo Baracchi
- 12a etappe Ronde van Italië
- 14e etappe Ronde van Italië
- 16e etappe Ronde van Italië
- 19e etappe Ronde van Italië
- Eindklassement Ronde van Italië
- Werelduurrecord
- 1973
- Amstel Gold Race
- Luik-Bastenaken-Luik
- Parijs-Roubaix
- Gent-Wevelgem
- Omloop het Volk
- Trofeo Laigueglia
- Parijs-Brussel
- Dwars door Lausanne
- proloog Ronde van Spanje
- 8e etappe Ronde van Spanje
- 10e etappe Ronde van Spanje
- 15e etappe Ronde van Spanje
- 16e etappe Ronde van Spanje
- 17e etappe Ronde van Spanje
- Gouden trui Eindklassement Ronde van Spanje
- 1e etappe GP Fourmies
- Eindklassement GP Fourmies
- GP des Nations
- proloog Ronde van Italië
- 1e etappe Ronde van Italië
- 4e etappe Ronde van Italië
- 8e etappe Ronde van Italië
- 10e etappe Ronde van Italië
- 18e etappe Ronde van Italië
- Eindklassement Ronde van Italië
- 1e etappe Parijs-Nice
- 1974
- Wereldkampioen op de weg, Elite
- proloog Ronde van Zwitserland
- 2e etappe Ronde van Zwitserland
- 9e etappe Ronde van Zwitserland
- Eindklassement Ronde van Zwitserland
- 12e etappe Ronde van Italië
- 21e etappe Ronde van Italië
- Eindklassement Ronde van Italië
- proloog Ronde van Frankrijk
- 7e etappe Ronde van Frankrijk
- 9e etappe Ronde van Frankrijk
- 10e etappe Ronde van Frankrijk
- 15e etappe Ronde van Frankrijk
- 19e etappe Ronde van Frankrijk
- 21a etappe Ronde van Frankrijk
- 22e etappe Ronde van Frankrijk
- Eindklassement Ronde van Frankrijk
- Trofeo Laigueglia
- proloog Parijs-Nice
- 1e etappe Parijs-Nice
- 5e etappe Parijs-Nice
- Knokke-Heist
- Azencriterium
- Genève-Menier
- 1975
- Luik-Bastenaken-Luik
- Ronde van Vlaanderen
- Amstel Gold Race
- Milaan-San Remo
- Boucles de l'Aulne
- Druivenkoers Overijse
- 1e etappe Escalada a Montjuich
- Sassari-Cagliari
- 1e etappe Ronde van Romandië
- 5e etappe Ronde van Romandië
- 8e etappe Ronde van Zwitserland
- Eindklassement Catalaanse Week
- 6e etappe Ronde van Frankrijk
- 9e etappe Ronde van Frankrijk
- proloog Parijs-Nice
- 5e etappe Parijs-Nice
- Classic de l'Indre
- Stuttgart-Boblingen
- 1976
- Milaan-San Remo
- Eindklassement Catalaanse Week
- 2e etappe Tirreno-Adriatico
- Omloop Leiedal
- Omloop van de Westkust de Panne
- 1977
- 18e etappe Ronde van Frankrijk
- 4e etappe Parijs-Nice
- 6e etappe Ronde van Zwitserland
- Eindklassement Ronde van de Middellandse Zee
- Ronde van Aix-en-Provence
- Ronde van de Condroz
Per jaar
Resultaten in voornaamste wedstrijden
|
|
Eerbewijzen
- In 1996 werd hij door de Belgische koning tot baron verheven
- 3× Wereldwijd Sportman van het Jaar – ISK (1969, 1971, 1974)
- UCI Trofee voor de Beste Wielrenner van de 20e eeuw
- Belgisch Atleet van de Eeuw (20e eeuw)
- De Grootste Belg, op de VRT werd hij 3de, bij de RTBF 4de
- Nationale trofee voor sportverdienste in België (1967)
- 6× Sportman van het jaar (België) (1969 – 1970 – 1971 – 1972 – 1973 – 1974)
- Vlaams Wielercentrum Eddy Merckx, wieleraccommodatie met piste te Gent.
- Vélodrome Eddy Merckx, Mourenx
- Eddy Merckx route – voor wielertoeristen 46 km – start op het Ruienplein – Kluisbergen.
- Eddy Merckx route – voor wielertoeristen 37 km – Birrebeekstraat 1, Meise
- Eddy Merckx kreeg een standbeeld op de Stockeu (Stavelot)
- Eddy Merckx (metrostation), een station in Brussel.
- In 2011 kreeg hij de titel van eredoctor aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). De universiteit roemt Merckx als de Belgische sportman van de 20e eeuw, met ongeëvenaarde successen in de wielersport.[17]
- In 2011 werd hij in Frankrijk benoemd tot Commandeur van het Legioen van Eer.
- In 2013 ontving Eddy Merckx de Orde van Verdienste, meteen de eerste winnaar van een jaarlijks terugkerende trofee die zal worden uitgereikt door het BOIC.
- In 2014 ontving Eddy Merckx de Trophée Champion des Champions de Légende, een onderscheiding toegekend door de krant L'Equipe.[18]
- In 2015 werd in Meise een standbeeld van Eddy Merckx onthuld.[19]
- In 2015 werd in zijn geboortedorp Meensel-Kiezegem een standbeeld van Eddy Merckx onthuld.[20]
- In 2019 start de Ronde van Frankrijk in Brussel, als eerbetoon, 50 jaar na zijn eerste Tourzege.[21]
Literatuur
- Stefaan Van Laere, Eddy Merckx en ik – Herinneringen aan de Kannibaal , 2010, 184 pp.
- Johny Vansevenant, Dans l'ombre d'Eddy Merckx – Les hommes qui ont couru contre le cannibale, 2012, 384 pp.
- Johny Vansevenant, Mannen tegen Merckx – van Van Looy tot Maertens, Kannibaal: Lichtervelde 2012, ISBN 9789491376214
- Daniel Friebe, Eddy Merckx – Een leven, Uitgeverij Lannoo, ISBN 9789401404471, paperback, 272 pp.
- William Fotheringham, Eddy Merckx – Half mens, half fiets, De Bezige Bij: Antwerpen 2012, ISBN 9789085424109, paperback, 304 pp.
- Eddy Merckx – getuigenissen van Jan Wauters, Borgerhoff & Lamberigts: Gent 2010, ISBN 9789089311450
- Ron Reuman, Stephan Vanfleteren, Jan Maes, Frederik Backelandt, Merckx 525, Uitgeverij Kannibaal: Lichtervelde 2010, ISBN 9781934030899
- Rik Vanwalleghem, Eddy Merckx – De mens achter de kannibaal, Pinguin Productions: Balegem 1993, 216 pp.
- Jan Cornand, Eddy Merckx Story, Uitgeverij Het Volk: Gent 1978, met medewerking van Jan Boogmans, André Blancke, Stefaan Van Laere, Roland Segers, Roger Quick, en Hubert Rousseaux (journalisten dagblad Het Volk)
- Robert Janssens, Eddy Merckx – Mijn levensverhaal, Helios: Antwerpen 1989, paperback, 208 pp.
- Karl Vannieuwkerke & Stephan Vanfleteren, Merckxissimo, Kannibaal: Lichtervelde 2009, ISBN 978 90 8138 940 2
Trivia
- Schoonvader van Eddy Merckx was wielrenner Lucien Acou, die actief was tussen 1942 en 1956.
- Hij won nooit Parijs-Tours. Dit bracht Noël Vantyghem, die wel een keer Parijs-Tours won, tot de uitspraak: Samen met Eddy Merckx won ik alle klassiekers die er te winnen waren. Ik Parijs-Tours en hij al de rest. Of dit correct is, hangt overigens af van de exacte definitie van wielerklassieker: Ook Bordeaux-Parijs wordt daar soms onder gerekend, en is nooit door Merckx (noch door Vantyghem) gewonnen.
- Om het mogelijk te maken renners uit verschillende perioden met elkaar te vergelijken, stelde de Franse sportkrant l'Équipe ook een gewogen erelijst op, rekening houdend met het ontstaan, het verdwijnen en het wijzigend belang van wielerwedstrijden. Slechts één renner, Bernard Hinault, haalt in die lijst meer dan de helft van de score van Eddy Merckx. Een soortgelijke ranglijst staat ook in het boek "Top 100 van het Wielrennen" (W.Luijckx, 2015), ook daarin haalt enkel Hinault meer dan de helft van de punten (545) van de score van Merckx (869). De nummers 3 (Coppi met 401 punten) en 4 (Anquetil met 398 punten) komen samen niet eens tot de score van de nummer 1.
- In 2000 riep het blad Knack Merckx uit tot "Belg van de eeuw".
- De Pop Poll uitslagen, die jaarlijks door het blad Humo georganiseerd worden, stelden in 2004 de vraag: "Wie vindt u dat de grootste Belg moet worden?" – waarna de lezers Merckx aanduidden.
- De Vlaamse popgroep Fixkes schreef in 2014 een lied met de titel 'Eddy Merckx Nonkel Frans.'
Verwijzingen in films en strips
- In de Franse filmkomedie Les Aventures de Rabbi Jacob (1973) met Louis de Funès luistert Funès een gesprek af tussen een gijzelnemer en een gegijzelde revolutionair en denkt hij aan Eddy Merckx wanneer de revolutionair zegt: "Een revolutie is als een fiets, ze kan vallen of blijven staan".
- In de stripreeks Asterix komt Merckx in het album Asterix en de Belgen voor als "een van de snelle renners die door de Belgen worden uitgestuurd om de andere stammen ervan op de hoogte te brengen dat ze tegen Julius Caesar gaan vechten."
- Wanneer dictator Idi Amin Dada in het Nero-album, Daris doet Het (1978) Clo-Clo voor de krokodillen wil gooien roept Tuizentfloot: "Iedere ter dood veroordeelde heeft recht op een laatste wens. Een laatste sigaret of zo?" Waarop Dada onbewogen antwoordt: "Hij rookt niet. Hij is Eddy Merckx niet." (strook 86)
- In Kiekeboealbum nr. 3, De dorpstiran van Boeloe Boeloe breit Charlotte een gele trui voor dictator Bibi Pralin Gaga. Wanneer Kiekeboe haar zegt dat een trui toch geen geschikt cadeau is voor een staatshoofd, antwoordt Charlotte: "Een gele trui is een vorstelijk geschenk. Vraag maar aan Eddy Merckx."
- In het Suske en Wiske album Het kostbare kader (1996) speelt Merckx een gastrol.
- In American Flyers (1985), een Amerikaanse film over wielrennen met Kevin Costner, had Eddy Merckx een cameo als "zichzelf" en gaf het startschot voor een belangrijke wielerwedstrijd.
- In een album van de stripreeks Robert en Bertrand wordt hij getoond als een jong ventje dat zeer snel kan rijden op zijn driewielertje
- In De Rondekoning, van de stripreeks van Jommeke merkt Boemel op dat Kwak zelfs betere benen zou hebben dan de Belgische voormalige wielrenner, Eddy Merckx.
Zie ook
Externe links en bibliografie
- De website van Eddy Merckx
- De EMX-website van Eddy Merckx
- Patrick Cornillie & Johny Vansevenant. De mannen achter Merckx. Het verhaal van Faema en Molteni, Eeklo, de Eecloonaar, 2006, 304 p. Met woord vooraf van Eddy Merckx.
- Patrick Cornillie. De zomer van '69. Hoe Merckx won van Armstrong, Roeselare, Roularta Books, 2009, 344 p.
- Patrick Cornillie. Les hommes de Merckx. L’Histoire de Faema et Molteni, Eeklo, de Eecloonaar, 2006, 304 p. Vertaling Etienne Tonnoir.
| Voorganger: Rudi Altig |
 Wereldkampioen wielrennen 1967 Bestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.png |
Opvolger: Vittorio Adorni |
| Voorganger: Jean-Pierre Monseré |
Wereldkampioen wielrennen 1971 Bestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.png |
Opvolger: Marino Basso |
| Voorganger: Felice Gimondi |
Wereldkampioen wielrennen 1974 Bestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.pngBestand:Arc en ciel.png |
Opvolger: Hennie Kuiper |
| Voorganger: Jan Janssen  1968 |
 Winnaar van de Ronde van Frankrijk Eddy Merckx 1969, 1970, 1971, 1972 |
Opvolger: Luis Ocaña .png){kind=small} 1973 |
| Voorganger: Luis Ocaña 1973 |
Winnaar van de Ronde van Frankrijk Eddy Merckx 1974 |
Opvolger: Bernard Thévenet  1975 |
| Voorganger: Franco Bitossi  1968 |
 Winnaar groene trui in de Ronde van Frankrijk Eddy Merckx 1969 |
Opvolger: Walter Godefroot 1970 |
| Voorganger: Walter Godefroot 1970 |
Winnaar groene trui in de Ronde van Frankrijk Eddy Merckx 1971, 1972 |
Opvolger: Herman Van Springel 1973 |
| Voorganger: Aurelio Gonzalez 1968 |
 Winnaar bergklassement van de Ronde van Frankrijk Eddy Merckx 1969, 1970 |
Opvolger: Lucien Van Impe 1971 |
| Voorganger: Roger De Vlaeminck 1969 |
 Belgisch kampioen wielrennen Eddy Merckx 1970 |
Opvolger: Herman Van Springel 1971 |
| Voorganger: Ole Ritter |
Werelduurrecordhouder wielrennen 49,431 km
|
Opvolger: Chris Boardman |
.png){kind=small}
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Eddy Merckx op Wikimedia Commons.