Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Wulfila: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 4: | Regel 4: | ||
Wulfila’s grootste prestatie is de vertaling van grote delen van de Bijbel in het Gotisch en de ontwikkeling van een Gotisch schrift. | Wulfila’s grootste prestatie is de vertaling van grote delen van de Bijbel in het Gotisch en de ontwikkeling van een Gotisch schrift. | ||
Het bekendste exemplaar van deze Gotische Bijbeltekst is de Codex Argenteus, | Het bekendste exemplaar van deze Gotische Bijbeltekst is de [[Codex Argenteus]], een zesde-eeuws afschrift, gedeeltelijk met zilveren en gedeeltelijk met gouden letters geschreven op [[perkament]] dat met de keizerlijke kleur [[purper]] gekleurd was. Sinds 1648 wordt deze onschatbaar kostbare codex bewaard in het Zweedse [[Uppsala]]. | ||
Het [[onzevader]] (’''atta unsar'') luidt in Wulfila’s vertaling: | |||
:''atta unsar þu ïn himinam | |||
:''weihnai namo þein | |||
:''qimai þiudinassus þeins | |||
:''wairþai wilja þeins | |||
:''swe ïn himina jah ana airþai | |||
:''hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga | |||
:''jah aflet uns þatei skulans sijaima | |||
:''swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim | |||
:''jah ni briggais uns ïn fraistubnjai | |||
:''ak lausei uns af þamma ubilin | |||
:''unte þeina ïst þiudangardi | |||
:''jah mahts jah wulþus ïn aiwins | |||
:''amen | |||
In de Codex Argenteus is het onzevader terug te vinden op de bladzijden Ms4verso (eerste bede) en Ms5recto (vervolg). | |||
==Alfabet== | ==Alfabet== | ||
Wulfila ontwikkelde het Gotische schrift op basis van het Griekse schrift met enkele Latijnse letters en runen. Wulfila gaf de Goten niet alleen een nieuw schrift, maar ook nieuwe woorden ( | Wulfila ontwikkelde het Gotische schrift op basis van het Griekse schrift met enkele [[Latijns alfabet|Latijnse letters]] en [[runen]]. Wulfila gaf de Goten niet alleen een nieuw schrift, maar ook nieuwe woorden ([[neologisme]]n, [[leenwoord]]en), want veel termen uit de Griekse taal bestonden nog niet in het Gotisch. Dergelijke woordcreaties waren een van de vroegste vormen van gecontextualiseerde zending, d.w.z. de poging om christelijke concepten, zoals die met name door de Bijbelse geschriften werden gegeven, over te dragen aan culturen waaraan zulke dingen vreemd moeten zijn geweest. | ||
Zijn taalkundige prestaties moeten in verband worden gezien met zijn belangrijkste werk : de Bijbelvertaling van Wulfila is de vroegste Bijbelvertaling in een Germaanse taal. | |||
[[Categorie:Missionaris]] | [[Categorie:Missionaris]] | ||
[[Categorie:Bisschop]] | [[Categorie:Bisschop]] | ||
[[Categorie:Bijbelvertaler]] | [[Categorie:Bijbelvertaler]] | ||
{{ | {{kiem}} | ||
Versie van 9 jul 2024 23:50
Wulfila (verlatijnst Ulfilas, Oudgrieks Οὐλφίλας, Oulphílas of ook Οὐρφίλας Ourphílas, geboren omstreeks 311 – Constantinopel, 383) was een Visigotische theoloog en bisschop. HIj is vooral bekend als de vertaler van gedeelten van de Bijbel in het Gotisch. Met dit doel ontwierp hij ook het Gotische alfabet. Wulfila stamde waarschijnlijk af van een Gotische vader en een Cappadocische moeder. In 341 werd hij tot bisschop aangesteld door Eusebius van Nicomedia. Door aanhoudende christenvervolgingen leidde hij de christelijke West-Goten naar het huidige Pleven (Bulgarije). Rond het jaar 369 vertaalde hij de Bijbel. Ondanks zijn ariaanse overtuigingen, waarbij Jezus Christus een onderworpen positie had aan God, wordt hij soms de ’Apostel van de Goten’ genoemd.
Bijbelvertaling
Wulfila’s grootste prestatie is de vertaling van grote delen van de Bijbel in het Gotisch en de ontwikkeling van een Gotisch schrift.
Het bekendste exemplaar van deze Gotische Bijbeltekst is de Codex Argenteus, een zesde-eeuws afschrift, gedeeltelijk met zilveren en gedeeltelijk met gouden letters geschreven op perkament dat met de keizerlijke kleur purper gekleurd was. Sinds 1648 wordt deze onschatbaar kostbare codex bewaard in het Zweedse Uppsala.
Het onzevader (’atta unsar) luidt in Wulfila’s vertaling:
- atta unsar þu ïn himinam
- weihnai namo þein
- qimai þiudinassus þeins
- wairþai wilja þeins
- swe ïn himina jah ana airþai
- hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga
- jah aflet uns þatei skulans sijaima
- swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim
- jah ni briggais uns ïn fraistubnjai
- ak lausei uns af þamma ubilin
- unte þeina ïst þiudangardi
- jah mahts jah wulþus ïn aiwins
- amen
In de Codex Argenteus is het onzevader terug te vinden op de bladzijden Ms4verso (eerste bede) en Ms5recto (vervolg).
Alfabet
Wulfila ontwikkelde het Gotische schrift op basis van het Griekse schrift met enkele Latijnse letters en runen. Wulfila gaf de Goten niet alleen een nieuw schrift, maar ook nieuwe woorden (neologismen, leenwoorden), want veel termen uit de Griekse taal bestonden nog niet in het Gotisch. Dergelijke woordcreaties waren een van de vroegste vormen van gecontextualiseerde zending, d.w.z. de poging om christelijke concepten, zoals die met name door de Bijbelse geschriften werden gegeven, over te dragen aan culturen waaraan zulke dingen vreemd moeten zijn geweest.
Zijn taalkundige prestaties moeten in verband worden gezien met zijn belangrijkste werk : de Bijbelvertaling van Wulfila is de vroegste Bijbelvertaling in een Germaanse taal.