Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Temperatuurstijging in het Noordpoolgebied: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Temperatuurstijging_in_het_Noordpoolgebied&oldid=47921609 Koos van den beukel 27 okt 2016)
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
Regel 75: Regel 75:
[[Categorie:Milieu]]
[[Categorie:Milieu]]
[[Categorie:Noordpoolgebied]]
[[Categorie:Noordpoolgebied]]
{{Stek}}

Huidige versie van 13 mei 2020 om 11:28

Onder de Temperatuurstijging in het Noordpoolgebied verstaan we de tegenwoordige situatie van frequent bovennormale temperaturen, vergeleken met langjarige gemiddelden. Een beeld hiervan kan worden verkregen uit de waarnemingen van meteorologen. Binnen de Noordpoolcirkel bevinden zich al dan niet automatische meetstations, met name in de bewoonde gebieden maar ook noordelijker. Klimaatonderzoekers constateren dat sprake is van een geleidelijke opwarming van de Aarde.

Zie Opwarming van de Aarde voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Deze opwarming nam reeds in de 19e eeuw na de industriële revolutie een aanvang en geeft een versnelling te zien in het laatste deel van de 20e eeuw. De temperatuurstijging in het Noordpoolgebied lijkt daarbij sterker te zijn dan de gemiddelde stijging over de hele Aarde. Over 2015 bijvoorbeeld was de temperatuur gemiddeld over de Aarde ruim 1°C hoger dan in de laatste decennia van de 19e eeuw. Op de landmassa`s van het poolgebied wordt echter een temperatuurstijging van 2,8°C geconstateerd.[1] De temperatuur van het zeewater in de Noordelijke IJszee varieerde in 2015 van rond normaal tot 8°C boven normaal, afhankelijk van de regio.[2] De specifieke gegevens van weerstations tonen van deze temperatuurstijging een concreet beeld. Op de temperatuurafwijkingen in onderstaande tabellen van drie waarnemingsposten in het poolgebied is geen statistische analyse toegepast. Daarvoor is de tijdreeks ook nog wat kort. De cijfers lijken echter een duidelijke taal te spreken. De metingen laten zien dat de temperaturen grotendeels, 9 tot 12 maanden per jaar, boven het langjarig gemiddelde liggen. De afwijking naar boven in te warme maanden is daarbij ook belangrijk groter dan die naar beneden in te koude maanden. Het jaargemiddelde ligt (vanaf 2010 maar mogelijk langer) steeds boven normaal.

Ostrov Vize

Afwijking van de gemiddelde maandtemperaturen in °C op Ostrov Vize, een eilandje op 79,5°NB in de Noordelijke IJszee ten NO van Nova Zembla en 1200km van de geografische noordpool. Opvallend zijn de kleine afwijkingen in de zomermaanden, het omringend zeewater met eventuele ijsvelden lijkt grote afwijkingen te beletten. [3]

jaar/maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jaar
2010 +7,5 +6,9 +3,8 +4,8 +2,9 +0,6 -0,3 +0,7 +1,4 +8,1 +3,8 -1,1 +3,3
2011 +3,6 +4,4 +8,3 +5,9 +2,3 +1,6 +0,3 +0,2 +2,6 +7,0 +6,5 +14,7 +4,8
2012 +13,7 +14,4 +11,9 +7,3 +1,6 +0,9 +1,6 +2,1 +4,5 +8,9 +11,7 +9,3 +7,3
2013 +1,4 +0,9 -1,0 +2,7 +2,9 -0,5 0,0 +2,2 +2,9 +4,1 +7,0 +3,7 +2,2
2014 +0,4 +9,2 +9,0 +1,5 +2,0 -0,5 -0,4 +0,1 +1,9 +4,6 -0,6 +5,4 +2,7
2015 -0,3 +2,9 +4,9 +8,3 -0,3 +1,4 +0,6 +2,0 +2,7 +6,0 +12,4 +7,9 +4,0
2016 +14,8 +9,9 +9,0 +6,2 +1,9 +0,9 +1,9 +1,4 +4,3 +8,9 - - +5,9

Maandrecords zijn vet weergegeven. Ter vergelijking: de recordwarme december 2015 in Nederland was 5,9°C boven normaal.[4]

Ostrov Dikson

Afwijking van de gemiddelde maandtemperaturen in °C op Ostrov Dikson, een eilandje in de Noordelijke IJszee op 74°NB voor de kust bij Dikson in noordwest Siberië. [5]

jaar/maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jaar
2010 +4,1 -4,7 +3,0 +4,9 +1,8 +1,0 -0,6 +0,7 +0,4 +4,4 +2,7 -0,3 +1,5
2011 +2,4 +1,1 +7,8 +6,1 +2,9 +3,2 +1,1 -1,3 +2,9 +4,6 +3,8 +10,4 +3,8
2012 +7,4 +12,1 +3,3 +4,4 +1,3 +3,3 +3,8 +0,9 +2,6 +2,2 +3,0 +5,8 +4,2
2013 -1,8 +2,4 -6,2 +2,6 +2,7 -0,1 +2,4 +0,9 +0,6 +1,2 +0,7 -0,2 +0,4
2014 -4,7 +1,4 +7,9 +3,4 +2,3 +0,1 -2,1 -2,0 -0,3 +1,1 -2,1 +4,5 +0,8
2015 -3,0 -1,0 +3,1 +7,7 +3,1 +3,5 +3,0 -1,5 +1,6 +1,4 +3,6 +5,7 +2,3
2016 +7,3 +9,1 +4,8 +8,0 +2,3 +3,3 +5,0 +2,5 +5,6 +6,7 - - +5,5
Tiksi

Afwijking van de gemiddelde maandtemperaturen in °C in Tiksi op 72°NB in noordoost-Siberië aan de kust van de Noordelijke IJszee.[6]

jaar/maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jaar
2010 +3,2 -3,1 -1,0 +3,5 +2,6 +1,3 +5,4 +3,4 +1,6 +0,6 +7,5 -0,2 +2,1
2011 +3,6 -1,1 +7,7 +7,6 +0,9 -0,8 +3,1 +1,8 0,0 +2,9 +3,0 +3,2 +2,7
2012 +1,1 +1,6 -5,1 -1,9 +3,6 +2,4 +3,9 +2,0 +2,0 +0,2 +3,4 0,0 +1,1
2013 -3,9 -9,5 -4,2 +2,9 +3,3 +0,2 -1,2 +0,3 +0,8 +3,0 +5,0 +6.3 +0,3
2014 -4,0 -5,0 +7,7 +9,7 +2,2 +1,6 +1,2 +2,7 +2,1 +3,8 -0,3 -1,0 +1,7
2015 +2,5 +4,8 +8,0 -0,9 -1,7 +0,9 0,0 +1,2 +2,1 +2,0 +5,6 +0,3 +2,1
2016 +4,6 -2,1 +3,1 +0,7 -0,6 +1,8 0,0 +0,1 +2,6 +3,8 - - +1,4


Gevolgen

De drie tabellen laten zien dat het jaargemiddelde voortdurend boven normaal is, zij het minder in het continentaler gelegen Tiksi. Gegevens van Thule Air Base op noordwest-Groenland, aan de andere kant van de Noordpool, tonen over deze jaren een tamelijk vergelijkbaar beeld zij het dat 2015 daar een jaartemperatuur had die normaal was.[7] Een afname van het drijfijs in de Noordelijke IJszee is het gevolg.[8] Tussen 1979 en 2012 is de hoeveelheid noordpoolijs zeer waarschijnlijk met 3,5 - 4,1% per 10 jaar afgenomen. De duur van de smeltperiode in het zomerhalfjaar is in die periode waarschijnlijk met 5,7 dagen per decade gegroeid. Tussen de Oost-Siberische Zee en de Beaufortzee is in dat tijdvak de ijsvrije periode bijna 3 maanden langer geworden. De ijsdikte is tussen 1980 en 2008 waarschijnlijk met 1,3 tot 2,3 meter afgenomen.[9][10]

Bronvermelding

rel=nofollow
Algemeen:broeikasgas · klimaatverandering · systeem Aarde · koolstofdioxide · stikstofoxiden · methaan
Fenomenen:droogte · hittegolf · verwoestijning · waterschaarste · zeespiegelstijging · kantelpunten in het klimaat · klimaatvluchteling · terugtrekking van gletsjers sinds 1850 · global dimming · gat in de ozonlaag · massa-extinctie
Internationaal overleg:Akkoord van Kopenhagen · Akkoord van Parijs · Desertificatieverdrag · Europees systeem voor emissiehandel · Forests Now Declaration · Green Climate Fund · Intergovernmental Panel on Climate Change · Klimaatconferentie van Kopenhagen 2009 · Klimaatconferentie van Lima 2014 (COP-20) · Klimaatconferentie van Parijs 2015 (COP-21) · Klimaatconferentie van Marrakesh 2016 (COP-22) · Klimaatconferentie van Bonn 2017 (COP-23) · Klimaatconferentie van Katowice 2018 (COP24) · Klimaatconferentie van Madrid 2019 (COP25) · Klimaatverdrag (UNFCCC) · Kyoto-protocol
Maatregelen:bebossing · BECCS · CO2-afvang en -opslag · CO2-belasting · duurzame ontwikkeling · emissiehandel · energiebesparing · energietransitie · geo-engineering · Green New Deal · kerosinetaks · klimaatadaptatie · klimaatmitigatie · klimaatneutraal · klimaatrechtspraak · klimaatwet · koolstofput · zonnestralingsbeheer
Metingen:Hockeystickcurve · Keelingcurve · Mauna Loa Observatorium · Ny-Ålesund · State of the Climate · Temperatuurstijging in het noordpoolgebied · Wereld Meteorologische Organisatie
Onderzoek:Algemeen circulatiemodel (ACM, GCM) · Climate Change Performance Index · Climate Action Tracker · Gaia-hypothese · IPCC-rapport 2014 · Lijst van klimaatwetenschappers · Planetaire grenzen · RCP scenario's · Stern Review · Tellus Institute
Overheidsprogramma's:Deltaprogramma‎ · Energieakkoord voor duurzame groei · Energiebox · Europese Green Deal · Green New Deal · Klimaatbos · Klimaatnoodtoestand · Nationaal emissieplafond · Nederlandse Emissieautoriteit · Sigmaplan
Opinie en controverse:Climategate · Controverse over de opwarming van de Aarde · Koch Industries
Sociale actie & media:An Inconvenient Truth · Dikketruiendag en Warmetruiendag · Earth Hour · Energy Survival · Klimaatactivist in de politiek (boek) · Klimaatrechtvaardigheid · Klimaatvisualisatie · Live Earth · pooljaar (2007-2009) · Vleesloze dag · Klimaatbeweging · Schoolstaking voor het klimaat · Greta Thunberg · Anuna De Wever
rel=nofollow
 
rel=nofollow