Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Etrog: verschil tussen versies
(nieuw) |
(wikify) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Een '''etrog''' (Hebreeuws: {{Heb|אֶתְרוֹג}}) of ''citrus medica'' is een grote geurige gele (of groene) citrusvrucht die op een citroen lijkt. Deze wordt door joden gebruikt als een van de vier voorgeschreven plantensoorten op het Loofhuttenfeest (Soekot). | Een '''etrog''' ([[Hebreeuws]]: {{Heb|אֶתְרוֹג}}) of ''citrus medica'' is een grote geurige gele (of groene) citrusvrucht die op een [[citroen]] lijkt. Deze wordt door [[jodendom|joden]] gebruikt als een van de vier voorgeschreven plantensoorten op het Loofhuttenfeest ([[Soekot]]). | ||
De etrog lijkt uiterlijk op een grote citroen, is geel tot groengeel en heeft een dikke schil met rauwe oppervlakte. De schil is bitter en het vruchtvlees bitter tot zoet. Het hout van deze plant bevat een sterk geurende olie. | De etrog lijkt uiterlijk op een grote citroen, is geel tot groengeel en heeft een dikke schil met rauwe oppervlakte. De schil is bitter en het vruchtvlees bitter tot zoet. Het hout van deze plant bevat een sterk geurende olie. | ||
Gewoonlijk wordt de etrog geoogst wanneer deze nog groen is, en wordt gebruik gemaakt van ethyleengas om de etrog te laten rijpen. Dit gas wordt van nature vrijgegeven door | Gewoonlijk wordt de etrog geoogst wanneer deze nog groen is, en wordt gebruik gemaakt van ethyleengas om de etrog te laten rijpen. Dit gas wordt van nature vrijgegeven door [[appel]]en, zodat men de etrog in dezelfde doos kan leggen als appelen om deze te laten rijpen. | ||
==Gebruik in het jodendom== | ==Gebruik in het jodendom== | ||
De etrog speelt een belangrijke rol in het joodse loofhuttenfeest. Hij is een van de vier gewassen die in {{Bijbel|Leviticus|23|40}} staan | De etrog speelt een belangrijke rol in het joodse loofhuttenfeest. Hij is een van de vier gewassen die in {{Bijbel|Leviticus|23|40}} staan voorgeschreven: de [[palm]]tak (''lulav''), [[myrte]]tak (''hadassim''), [[wilg]] (''arawot'') en de etrog. | ||
De bij soekot gebruikte vrucht moet onbeschadigd, rein en vlekkeloos zijn. Dit houdt onder andere in dat de etrog zo weinig mogelijk zwarte puntjes in de schil mag bevatten. Bij de teelt wordt er extra aandacht aan besteed dat bladeren en takken worden weggesneden die de vrucht zouden kunnen beschadigen. Ook probeert men de bomen te beschermen tegen allerlei stof en koolstof, die in de schil zou kunnen worden opgenomen als een zwart puntje. | De bij soekot gebruikte vrucht moet onbeschadigd, rein en vlekkeloos zijn. Dit houdt onder andere in dat de etrog zo weinig mogelijk zwarte puntjes in de schil mag bevatten. Bij de teelt wordt er extra aandacht aan besteed dat bladeren en takken worden weggesneden die de vrucht zouden kunnen beschadigen. Ook probeert men de bomen te beschermen tegen allerlei stof en [[koolstof]], die in de schil zou kunnen worden opgenomen als een zwart puntje. | ||
De punt of het kroontje van de etrog, die met pitoem noemt, mag niet afgebroken zijn, maar variëteiten die van nature geen kroontje bezitten worden wel geaccepteerd. Bovendien mag de vrucht niet van een veredelde boom afkomstig zijn. | De punt of het kroontje van de etrog, die met pitoem noemt, mag niet afgebroken zijn, maar variëteiten die van nature geen kroontje bezitten worden wel geaccepteerd. Bovendien mag de vrucht niet van een veredelde boom afkomstig zijn. | ||
| Regel 14: | Regel 14: | ||
Tijdens het gebed op soekot houdt men de etrog in de linkerhand, terwijl de takken van de drie andere planten samengebonden in de rechterhand worden gehouden. | Tijdens het gebed op soekot houdt men de etrog in de linkerhand, terwijl de takken van de drie andere planten samengebonden in de rechterhand worden gehouden. | ||
In de Haggada-literatuur worden verscheidene symbolische betekenissen gegeven aan deze planten. | In de [[Haggada]]-literatuur worden verscheidene [[symbool|symbolische]] betekenissen gegeven aan deze planten. | ||
Op mozaïeken in antieke [[synagoge]]n staan de etrog en de lulav dikwijls afgebeeld. | Op mozaïeken in antieke [[synagoge]]n staan de etrog en de lulav dikwijls afgebeeld. | ||
Versie van 24 okt 2012 20:25
Een etrog (Hebreeuws: אֶתְרוֹג) of citrus medica is een grote geurige gele (of groene) citrusvrucht die op een citroen lijkt. Deze wordt door joden gebruikt als een van de vier voorgeschreven plantensoorten op het Loofhuttenfeest (Soekot).
De etrog lijkt uiterlijk op een grote citroen, is geel tot groengeel en heeft een dikke schil met rauwe oppervlakte. De schil is bitter en het vruchtvlees bitter tot zoet. Het hout van deze plant bevat een sterk geurende olie.
Gewoonlijk wordt de etrog geoogst wanneer deze nog groen is, en wordt gebruik gemaakt van ethyleengas om de etrog te laten rijpen. Dit gas wordt van nature vrijgegeven door appelen, zodat men de etrog in dezelfde doos kan leggen als appelen om deze te laten rijpen.
Gebruik in het jodendom
De etrog speelt een belangrijke rol in het joodse loofhuttenfeest. Hij is een van de vier gewassen die in Leviticus 23:40 staan voorgeschreven: de palmtak (lulav), myrtetak (hadassim), wilg (arawot) en de etrog.
De bij soekot gebruikte vrucht moet onbeschadigd, rein en vlekkeloos zijn. Dit houdt onder andere in dat de etrog zo weinig mogelijk zwarte puntjes in de schil mag bevatten. Bij de teelt wordt er extra aandacht aan besteed dat bladeren en takken worden weggesneden die de vrucht zouden kunnen beschadigen. Ook probeert men de bomen te beschermen tegen allerlei stof en koolstof, die in de schil zou kunnen worden opgenomen als een zwart puntje.
De punt of het kroontje van de etrog, die met pitoem noemt, mag niet afgebroken zijn, maar variëteiten die van nature geen kroontje bezitten worden wel geaccepteerd. Bovendien mag de vrucht niet van een veredelde boom afkomstig zijn.
Tijdens het gebed op soekot houdt men de etrog in de linkerhand, terwijl de takken van de drie andere planten samengebonden in de rechterhand worden gehouden.
In de Haggada-literatuur worden verscheidene symbolische betekenissen gegeven aan deze planten.
Op mozaïeken in antieke synagogen staan de etrog en de lulav dikwijls afgebeeld.
Vrije mediabestanden over etrog op Wikimedia Commons