Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Turkoois (mineraal): verschil tussen versies
(com cat) |
(afbeelding) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox mineraal| | {{Infobox mineraal| | ||
| naam = Turkoois | | naam = Turkoois | ||
| | | afbeelding = 542px-Turquoise_pebble_700pix.jpg|250px | ||
| formule = CuAl<sub>6</sub>(PO<sub>4</sub>)<sub>4</sub>(OH)<sub>8</sub>·4(H<sub>2</sub>O) | | formule = CuAl<sub>6</sub>(PO<sub>4</sub>)<sub>4</sub>(OH)<sub>8</sub>·4(H<sub>2</sub>O) | ||
| streep = Wit, blauwachtig | | streep = Wit, blauwachtig | ||
Versie van 15 jun 2011 21:03
| Turkoois | ||
| ||
| Mineraal | ||
| Chemische formule | CuAl6(PO4)4(OH)8·4(H2O) | |
| Kleur | Blauw, groenblauw, appelgroen, lichtbruin | |
| Streepkleur | Wit, blauwachtig | |
| Hardheid | 5 tot 6 | |
| Gemiddelde dichtheid | 2,7 g/cm² | |
| Glans | Wasglans | |
| Opaciteit | Doorschijnend, ondoorzichtig | |
| Breuk | Schelpvormig | |
| Splijting | Goed | |
| Habitus | Massief | |
| Kristaloptiek | ||
| Kristalstelsel | triklien | |
| Brekingsindices | 1,61 - 1,65 | |
| Dubbelbreking | 0,0400 | |
| Overige eigenschappen | ||
| Veredeling | Impregneren met bindmiddelen en kleurstoffen | |
| Radioactiviteit | Geen | |
| Bijzondere kenmerken | Bevat vaak mangaandendrieten | |
Het mineraal turkoois (spreek uit: tur-kooi-s) oftewel turquoise (spreek uit: turkwaas) is een gehydrateerd koper-aluminium-fosfaat met de chemische formule CuAl6(PO4)4(OH)8·4(H2O).
Eigenschappen
Het groene, geelgrijze, lichtblauwe, maar typisch blauwgroene turkoois heeft een wasglans en een vaal blauwwitte streepkleur. Het kristalstelsel is triklien en de splijting is perfect volgens het kristalvlak [001] en goed volgens [010]; overigens komt het nagenoeg alleen in cryptokristallijne vorme voor dus is de splijting in de praktijk niet waar te nemen. De gemiddelde dichtheid is 2,7 en de hardheid is 5 tot 6. Turkoois is niet radioactief.
Naamgeving
Het mineraal turkoois is genoemd naar "Turkije", het land waar het via passeerde toen het mineraal voor het eerst Europa bereikte; het komt er overigens voor zover bekend niet voor.
Voorkomen
Turkoois wordt voornamelijk gevonden als secundair mineraal in koper-ertsen. De typelocatie is de Nisjapoer afzetting in Iran. Ook in de Sinaï werd het mineraal gedolven en in Serabit el-Khadim is een tempel gewijd aan de Egyptische "Vrouwe van Torquoise", (de godin Hathor).
Industriële toepassing
Turkoois wordt als halfedelsteen gebruikt. Tijdens het Ottomaanse Rijk werd turkoois als kostbaar mineraal geëxporteerd, vooral naar Perzië. Momenteel wordt turkoois in Mexico, de Verenigde Staten, China en Iran gewonnen. Imitatieturkoois werd voor het eerst in 1972 in Frankrijk gemaakt, maar de eigenschappen van deze imitatie verschillen van die van de natuurlijke variëteiten. Toch is de meest verkochte turkoois nu synthetisch.
Zie ook
Externe link
Referenties
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Turquoise op Wikimedia Commons.