Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Hoogtevrees: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Hoogteziekte is de naam voor ziekteverschijnselen, als een persoon zich te snel naar hoogtes verplaatst. ([http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hoogteziekte&oldid=17179138]))
 
(correctie. is niet hetzelfde als hoogteziekte. Overplakt met http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hoogtevrees&oldid=33519608)
Regel 1: Regel 1:
'''Hoogteziekte''' oftewel '''bergziekte''' oftewel '''alpenziekte''' oftewel '''hypobaropathie''' is de naam voor een verzameling van ziekteverschijnselen, die kunnen optreden als een persoon zich te snel naar grote hoogtes verplaatst (''[[ICD-10]]'' D75.1).
[[Bestand:Glass_Floor_of_the_CN_Tower.JPG|thumb|250px|Glazen vloer in de [[CN Tower]] in Toronto.]]
Vrijwel iedereen heeft in min of meerdere mate angst voor hoogten, maar wanneer deze buitensporige vormen aanneemt, spreekt men van '''acrofobie''', beter bekend als '''hoogtevrees'''. Acrofobie heeft veel gemeen met [[Dieptevrees|bathofobie]], de vrees voor diepten. Beide  [[fobie]]ën houden verband met de vrees om te vallen.


Hoogteziekte kan optreden vanaf hoogtes van 2500 meter, maar meestal treedt hoogteziekte op boven de 3500 meter.
Mensen die aan acrofobie lijden, kunnen vaak gewend raken aan bepaalde hoge plekken, zoals een woning in een flatgebouw. De angst kan echter terugkomen nadat men langdurig geen blootstelling heeft gehad aan hoogtesituaties.


Tot ongeveer 6000 meter hoogte treedt hoogteziekte alleen op bij onvoldoende geacclimatiseerde mensen. Doordat de luchtdruk ongeveer elke 5500 meter halveert, bevat hetzelfde volume ingeademde lucht op die hoogte de helft minder [[Dizuurstof|zuurstof]]. Het lichaam controleert echter niet direct het zuurstofniveau in het bloed. In plaats daarvan wordt gecontroleerd op de hoeveelheid [[koolzuur]]gas, een afvalproduct dat moet worden uitgeademd. Bij verlaagde luchtdruk is de relatie tussen hoe moeilijk het lichaam aan zuurstof kan komen en hoe moeilijk het is om koolzuurgas kwijt te raken verstoord. Daardoor kan een tekort aan zuurstof ontstaan zonder dat de concentratie aan koolzuurgas in het bloed toeneemt.  
Acrofobie is een [[specifieke fobie]] en kan net als de meeste van dergelijke fobieën vrij gemakkelijk worden behandeld door middel van [[gedragstherapie]]. Er zijn echter ook hardnekkige vormen bekend.


Het menselijk lichaam heeft enige weken nodig om extra [[rode bloedlichaampjes]] aan te maken. De nieren gaan bij een verlaagde zuurstofspanning het [[hormoon]] [[erytropoëtine]] aanmaken dat het [[rode beenmerg]] aanzet tot een grotere productie aan [[rode bloedcel]]len. Als het lichaam voldoende geacclimatiseerd is, kan een mens in principe voor altijd op deze hoogte verblijven.  
Er kan onderscheid worden gemaakt tussen verschillende soorten hoogtevrees.
*Cognitieve hoogtevrees wordt veroorzaakt door angstgedachten die gerelateerd zijn aan angst om te (kunnen) springen of angst dat een constructie niet sterk genoeg is.
*Pure optische hoogtevrees kan al achter glas (zonder echte bijgedachten) paniek geven, wanneer men op een etage van een flat verkeert.


Dit verandert vanaf een hoogte van ongeveer 6000 meter. Zo kan zelfs een goed geoefende en volledig geacclimatiseerd persoon slechts enkele dagen verblijven op een hoogte van 8000 meter. De hoogte van 9000 meter geldt als de absolute bovengrens waarop een mens in leven kan blijven.
Veel soorten hoogtevrees zijn echter een mengvorm van cognitieve en optische hoogtevrees. Hoogtevrees kan optreden ten gevolge van overbelasting, bijvoorbeeld na een burn out of overspannenheid. Veelal blijft de hoogtevrees-gevoeligheid bestaan als de overbelasting weer is verdwenen. Vaak dient de hoogtevrees dan afzonderlijk te worden behandeld.


De symptomen van hoogteziekte worden onderscheiden in 'milde' en 'ernstige' symptomen.
{{Appendix|2=
* Literatuur: Omgaan met hoogtevrees door J. van den Berg; M. Krämer; L. Grootaarts [http://home.bsl.nl/boek/9789031346295/Omgaan_met_hoogtevrees]
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Acrophobia|oldid=13858717}}
}}


== Milde symptomen ==
[[Categorie:Fobie]]
*(Lichte) hoofdpijn
*Duizeligheid
*Slapeloosheid
*Slechte eetlust, misselijkheid
*Algeheel malaisegevoel
*Onregelmatige ademhaling in de slaap
*Verlaagde urineafgifte
*Licht [[oedeem]] op handen, voeten en gezicht
*Tintelende vingers
 
== Ernstige symptomen ==
*Zware hoofdpijn (die niet verdwijnt met pijnstillers)
*Abnormale oververmoeid, moeilijk ademhalen (ook bij rust)
*Ophoesten van roze, roestkleurig slijm
*Verlies van coördinatie
*Onverschillig, apathisch gedrag
*Blauwachtige lippen en/of nagels
*Bewusteloosheid
 
Als niet ingegrepen wordt zal de patiënt met ernstige symptomen binnen enkele uren overlijden. Op zeer grote hoogten (boven 10 km, denk aan drukuitval in vliegtuig) kan dit zelfs vrij snel (binnen enkele minuten) optreden.
 
== Remedie ==
Bij milde symptomen is het meestal voldoende om 1 à 2 dagen niet verder te stijgen en zo het lichaam de gelegenheid te geven zich aan de hoogte aan te passen. Bij ernstige symptomen is er maar één mogelijkheid: afdalen. Het dalen met 500 tot 1000 meter heeft bijna altijd een verlichtend effect op de symptomen, die na een aantal dagen over moeten zijn.
 
Er bestaat een medicijn met de naam Diamox (werkzame stof Acetazolamide), wat het optreden van milde en voor korte tijd ook ernstige symptomen kan voorkomen. Dit is echter geen geneesmiddel dat het effect van verblijven op grote hoogte teniet doet.
Wanneer direct afdalen niet mogelijk is kan Diamox als noodmaatregel ingezet worden.
Het preventief gebruik van Diamox is zeer omstreden.
 
== Zie ook ==
* [[Migraine]]
* [[Hypoxie (medisch)|Hypoxie]]
 
== Externe links ==
* [http://www.itg.be/itg/Uploads/MedServ/nhoogte.pdf Algemene informatie m.b.t. Hoogteziekte]
* [http://www.hoogteziekte.info/ Alles over hoogteziekte]
* [http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=102 Dossier over Hoogteziekte]
* [http://users.pandora.be/lode.stevens/cma/hoogte2.html Hoogteziekte]
 
{{commons|Altitude sickness}}
[[Categorie:Letsel]]
[[Categorie:Alpinisme]]

Versie van 23 feb 2013 10:49

Bestand:Glass Floor of the CN Tower.JPG
Glazen vloer in de CN Tower in Toronto.

Vrijwel iedereen heeft in min of meerdere mate angst voor hoogten, maar wanneer deze buitensporige vormen aanneemt, spreekt men van acrofobie, beter bekend als hoogtevrees. Acrofobie heeft veel gemeen met bathofobie, de vrees voor diepten. Beide fobieën houden verband met de vrees om te vallen.

Mensen die aan acrofobie lijden, kunnen vaak gewend raken aan bepaalde hoge plekken, zoals een woning in een flatgebouw. De angst kan echter terugkomen nadat men langdurig geen blootstelling heeft gehad aan hoogtesituaties.

Acrofobie is een specifieke fobie en kan net als de meeste van dergelijke fobieën vrij gemakkelijk worden behandeld door middel van gedragstherapie. Er zijn echter ook hardnekkige vormen bekend.

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen verschillende soorten hoogtevrees.

  • Cognitieve hoogtevrees wordt veroorzaakt door angstgedachten die gerelateerd zijn aan angst om te (kunnen) springen of angst dat een constructie niet sterk genoeg is.
  • Pure optische hoogtevrees kan al achter glas (zonder echte bijgedachten) paniek geven, wanneer men op een etage van een flat verkeert.

Veel soorten hoogtevrees zijn echter een mengvorm van cognitieve en optische hoogtevrees. Hoogtevrees kan optreden ten gevolge van overbelasting, bijvoorbeeld na een burn out of overspannenheid. Veelal blijft de hoogtevrees-gevoeligheid bestaan als de overbelasting weer is verdwenen. Vaak dient de hoogtevrees dan afzonderlijk te worden behandeld.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  • Literatuur: Omgaan met hoogtevrees door J. van den Berg; M. Krämer; L. Grootaarts [1]
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Hoogtevrees&oldid=124676"