Wicher Wedzinga

Wicher Wedzinga (Groningen, 9 november 1957) is een Nederlands jurist. Hij kwam in 2006 in opspraak en moest ontslag nemen als rechter omdat hij terecht moest staan wegens poging tot zware mishandeling en een poging tot doodslag op zijn ex-vriendin. Wedzinga was docent strafrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen en universitair hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam. In 1994 werd hij rechter-plaatsvervanger in de rechtbank Leeuwarden. Vanaf 2000 was hij fulltime raadsheer in het gerechtshof Leeuwarden. Hij moest zijn positie opgeven nadat er tegen hem een strafvervolging was ingesteld.

Mishandeling

Eind 2004 deed een vriendin uit Oekraïne aangifte tegen hem wegens mishandeling. Wedzinga schreef een brief aan de politie in zijn woonplaats, waarin hij beweerde uit zelfverdediging gehandeld te hebben en hen verzocht de zaak in de papierversnipperaar te deponeren omdat de aangifte vals zou zijn. Hij meldde de aangifte niet aan zijn werkgever. In april 2005 werd hij gearresteerd. Daarna werd hij als rechter geschorst. Wedzinga moest in mei 2006 terechtstaan voor de rechtbank in Zwolle.

Daags voor het proces meldde de actualiteitenrubriek NOVA dat ook zijn ex-vrouw al eens aangifte tegen hem gedaan had. De dag na deze mishandeling in 2001 was Wedzinga een van de rechters in het hoger beroep van een geruchtmakende strafzaak over de moord op een baby in Appelscha. Een vrouw die in eerste aanleg werd vrijgesproken werd door het Hof Leeuwarden tot acht jaar cel veroordeeld. In een interview in HP/De Tijd in mei 2007 verklaarde Wedzinga daaraan tijdens de zitting af en toe te hebben gedacht en stelde hij zich achteraf de vraag of hij er verkeerd aan gedaan had deze zaak te hebben behandeld.

Uiteindelijk werd Wedzinga veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf en een taakstraf wegens tweevoudige mishandeling. De rechtbank in Zwolle gaf hem een lagere straf omdat het "voor een voormalig lid van de rechterlijke macht extra pijnlijk is om publiekelijk te moeten terechtstaan." Wedzinga heeft de hem opgelegde taakstraf echter niet uitgevoerd, en daarom is deze straf omgezet in 37 dagen celstraf.

GeenStijl

In januari 2007 kwam hij opnieuw in het nieuws. Op de website GeenStijl publiceerde hij een artikel waarin hij uithaalde naar bijna alles en iedereen in juridisch Nederland. Zo noemde hij negen van de tien advocaten "bagger". Hij meldde diep in de schulden te zitten, maar te proberen zich te bedruipen door een adviesbureau op te zetten. Ook kondigde hij aan een boek over de rechterlijke macht te zullen schrijven, waar het volgens hem niet veel beter mee gesteld is dan met de advocatuur en tevens een boekje open te doen over "een door machtsmisbruik, onkunde en bedrog verziekt Openbaar Ministerie". Een artikel van zijn hand op GeenStijl waarin hij zichzelf spottend de “Rammende Rechter” noemt werd door de media opgemerkt en geadopteerd. Ook in latere nieuwsberichten werd door sommige media gesproken van de “Rammende Rechter” .

Adviesbureau

NOVA wijdde op 27 januari 2007 opnieuw een uitzending aan Wedzinga. Hierin bleek dat hij al tijdens zijn schorsing een kantoor had opgezet. Twee (voormalige) werknemers bleken door hem onder valse voorwendselen in dienst genomen te zijn. Zij meenden te gaan werken voor een maatschap van Wedzinga en diens advocaat Peter Plasman. Deze laatste verklaarde in de uitzending echter van niets te weten. Desgevraagd zei Wedzinga zelf dat zijn juridisch adviesbureau goed loopt en dat hij "nog steeds met Plasman samenwerkt."

Wedzinga liet zijn kantoor in de Gouden Gids opnemen in de rubriek "advocaten en advocatenkantoren", alhoewel hij geen advocaat is. Hiervoor werd hij op de vingers getikt door de deken van de Nederlandse Orde van Advocaten in Groningen. Op 6 maart 2007 werd hij door de rechtbank Groningen failliet verklaard. Na zijn faillissement is hij uitgeschreven uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Wedzinga is nu zelfverklaard strafrechtdeskundige. Hij is tegenwoordig werkzaam als deeltijd hoogleraar "comparative criminal law" aan de Universiteit van Michigan.

Oplichting

Na zijn ontslag als rechter werd er een aantal keren aangifte tegen Wedzinga gedaan wegens verschillende strafbare feiten. Hiervoor moest hij op 25 maart 2008 terechtstaan voor de rechtbank in Groningen. De ernstigste beschuldiging tegen hem was dat hij een cliënt had opgelicht. Deze cliënt had in de Gouden Gids een advocaat gezocht, was zo bij Wedzinga terechtgekomen en had hem hoge bedragen betaald. Wedzinga vertelde de cliënt niet dat hij geen advocaat was, maar incasseerde wel in totaal 12.000 euro. De rechtbank sprak hem van oplichting vrij, maar veroordeelde hem wel wegens verduistering van geld dat de cliënt hem had toevertrouwd., poging tot dwang en poging tot afdreiging.

In hoger beroep werd Wedzinga op 24 februari 2010 echter wel veroordeeld wegens oplichting. Het gerechtshof stelde vast dat hij, alhoewel hij door de deken was gewaarschuwd, niet aan zijn cliënt duidelijk had gemaakt geen advocaat te zijn. Het Hof oordeelde dat hij hierdoor zijn cliënt "in hoge mate financieel heeft benadeeld en het in hem gestelde vertrouwen heeft beschaamd."

Ook de in 2010 opgelegde taakstraf heeft Wedzinga niet uitgevoerd. Daarom werd deze in 2014 door het gerechtshof in Arnhem omgezet in een gevangenisstraf van 48 dagen.

Bedreigingen

Door de rechtbank werd Wedzinga ook veroordeeld wegens een poging tot dwang: hij had een paar keer telefonisch contact opgenomen met een advocatenkantoor. Daarbij gebruikte hij een valse naam: Wedzinga gaf zich uit voor de strafpleiter Jan Boone. Het Hof kon hier echter geen strafbaar feit inzien, zodat hij in hoger beroep werd vrijgesproken.

Wel werd Wedzinga veroordeeld wegens zijn optreden in een affaire rond ex-advocaat Chris K., die uit zijn ambt is gezet wegens lidmaatschap van een criminele organisatie. Wedzinga stond hem bij in een financieel conflict met een oud-kantoorgenoot: hij eiste een bedrag van 40.000 euro en sprak onder andere op de voicemail: "Het gaat om de toekomst van jou, je bedrijf en je fysieke zelfbehoud." Op de zitting voor het Hof gaf Wedzinga toe dit gedaan te hebben uit geldnood: "Het was vrij ordinair, maar ik had geld nodig op dat moment." "Door aldus te handelen, heeft verdachte geprobeerd misbruik te maken van andermans zwakte tot eigen financieel voordeel," aldus het gerechtshof.

De beschuldiging dat Wedzinga zich voorgedaan heeft als advocaat werd terugverwezen naar de Rechtbank.

Geheim van raadkamer

Verder werd Wedzinga vervolgd wegens schending van zijn ambtsgeheim: hij had tegen een veroordeelde en zijn advocaat uit de school geklapt over de geheime beraadslagingen die hij, toen hij nog rechter in het Hof te Leeuwarden was, met zijn toenmalige collega's voerde. Zelf voerde hij aan geen geheim te hebben geschonden, maar dit verweer werd verworpen.

Het Hof veroordeelde Wedzinga uiteindelijk tot een taakstraf van 200 uur, waarvan de helft voorwaardelijk, en een voorwaardelijke geldboete van 2500 euro. Daarmee is hij de eerste (oud-)rechter in de Nederlandse geschiedenis die wegens schending van zijn ambtsgeheim is veroordeeld, en (voor zover bekend) de eerste die na zijn defungeren driemaal werd veroordeeld.

Op 28 december 2011 vernietigde de Hoge Raad echter de veroordeling van Wedzinga in de zaak van het schenden van het geheim van de raadkamer. De vervolging van Wedzinga was bevolen door rechters van hetzelfde Hof waar Wedzinga eerder zelf rechter was. Eerder al besloot het Openbaar Ministerie te seponeren maar de president van het Gerechtshof Leeuwarden, hetzelfde Hof waaraan Wedzinga eerder als rechter was verbonden, beval in 2008 toch tot vervolging. Het Openbaar Ministerie had daarop de Hoge Raad moeten verzoeken om een ander hof aan te wijzen om hierover te beslissen, dit is echter niet gebeurd.

Referenties