Kubb

Bestand:Kubb Perfect Form.jpg

Bestand:Kubb set.jpg

Kubb is een buitenspel met als doel het omvergooien van houten blokken door er houten stokken tegenaan te gooien. Het woord "Kubb" betekent "houten blok" in het Gotlands dialect van het Zweeds. Kubb kan kort worden omschreven als een combinatie van bowling, horseshoes, en schaken.

De regels variëren per land en regio, maar het doel van het spel is altijd om de koning omver te gooien voordat de tegenpartij dat doet. Dit, in combinatie met de grote hoeveelheid strategie die kan worden toegepast door de spelers, heeft ertoe geleid dat sommige spelers en kubbfans het spel de bijnaam "Vikings schaken" hebben gegeven.

Het spel kan binnen dertig seconden gespeeld zijn, maar kan ook uren duren. Ook kan het worden gespeeld op diverse ondergronden, zoals zand, beton of gras en zelfs op sneeuw.

Ontstaan

Er wordt vaak beweerd dat het spel is ontstaan tijdens het tijdperk van de Vikingen en dat het bewaard is gebleven op Gotland, maar dat lijkt een marketingverhaal te zijn van fabrikanten van het spel en kan niet worden bevestigd. Er zijn volksverhalen die bewijzen dat Kubb werd gespeeld op diverse plaatsen in Zweden in het begin van de twintigste eeuw, maar het is nog de vraag in hoeverre de regels van toen overeenkomen met de manier waarop het spel tegenwoordig wordt gespeeld. Het is van belang om te vermelden dat de Föreningen Gutnisk Idrott dat in 1912 werd gesticht, het spel nooit heeft benoemd als een van de traditionele spellen uit Gotland. Het spel toont overeenkomsten met andere bowlingachtige spellen en het is mogelijk dat deze spellen een gemeenschappelijke middeleeuwse bron delen. De sterkste afwijking die Kubb kenmerkt, het feit dat er twee teams tegenover elkaar staan, lijkt een uitvinding uit de twintigste eeuw.

In de jaren negentig werden de eerste commerciële Kubbspellen geproduceerd en het voorheen onbekende spel werd snel erg populair. Er is nu internationale interesse voor het spel en sinds 1995 worden jaarlijks wereldkampioenschappen gehouden in Gotland.

Onderdelen van het spel

Het spel bestaat uit 21 onderdelen:

• Tien kubbs, balkvormige houten blokken van ongeveer 15 cm hoog en 7 x 7 cm doorsnee.
• Een koning, een groter balkvormig houten blok van ongeveer 30 cm hoog en 9 x 9 cm doorsnee, met soms een kroon aan de bovenkant.
• Zes werpstokken, houten cilindervormige stokken van ongeveer 30 cm lang en met een diameter van 3 tot 5 cm. Officiële diameter gehanteerd op het WK en NK Kubb is 44 millimeter.
• Vier hoekstokken of andere markeringen om de hoeken van het veld aan te duiden.

Beginopstelling

Bestand:Kubb ausgangspos en.jpg

Game Setup

Kubb wordt normaliter gespeeld op een rechthoekig veld van ongeveer 5 bij 8 meter. Er zijn geen officiële regels over de grootte van het veld en de veldgrootte kan worden verkleind voor jongere spelers of om de spelduur te verkorten. Het materiaal waarop gespeeld wordt, is meestal gras, maar het spel kan ook worden gespeeld op elk ander solide grondtype.

De hoekstokken worden in de grond gestoken om het veld te definiëren. Er zijn geen verdere markeringen om de randen van het veld mee aan te duiden. De smalle randen van het veld worden de "basislijnen" genoemd.

De koning wordt in het midden van het veld geplaatst. Een denkbeeldige lijn, evenwijdig aan de basislijnen, scheidt het veld in twee speelhelften.

De kubbs worden neergezet op de basislijnen. Op elke lijn komen er vijf te staan.

Regels

Het aantal deelnemers aan het spel kan vrijblijvend worden bepaald. Meestal heeft elk team een gelijk aantal spelers.

Elke beurt in het spel bestaat uit twee fasen voor elk team.

Team A gooit de zes werpstokken vanaf de basislijn naar de kubbs die bij de tegenpartij op de basislijn staan. Er moet onderhands worden gegooid en de stokken moeten met de uiteinden de kubbs raken. Het is niet toegestaan om de stokken overdwars te gooien of ze zo te gooien dat ze overdwars aankomen.

De kubbs die door team A zijn omgegooid, worden vervolgens door team B in de speelhelft van team A gegooid. Team A zet deze kubbs vervolgens rechtop op de plaats waar zij zijn neergekomen. Deze kubbs worden veldkubbs genoemd en verschillen van de kubbs die bij de start van het spel op de basislijn zijn geplaatst.

Nu is het aan team B om de kubbs van team A omver te gooien. Voordat de kubbs op de basislijn mogen worden omgegooid, dienen eerst de eventuele veldkubbs omver te worden gegooid. Alle kubbs die volgens deze regels omver worden gegooid, worden vervolgens door team A weer in het veld van team B gegooid.

Als een team het niet voor elkaar krijgt om alle veldkubbs aan de overzijde van het veld omver te gooien, bepaalt de nog staande kubb die het verst naar voren staat de nieuwe basislijn. Voor het omvergooien van kubbs mogen de spelers nu naar voren lopen naar deze denkbeeldige basislijn. Deze regel is alleen van toepassing op het omvergooien van kubbs. Voor het omvergooien van de koning en het gooien van kubbs naar de overzijde moet de oorspronkelijke basislijn worden gebruikt.

Op deze manier duurt het spel voort totdat een team alle kubbs aan de overzijde omver heeft gegooid. Als het gooiende team dan nog werpstokken over heeft, kunnen deze worden gebruikt om vanaf de oorspronkelijke basislijn de koning omver te gooien. Als dat lukt, heeft dit team het spel gewonnen.

Als tijdens het spel de koning te vroeg door iemand omver wordt gegooid, heeft het andere team het spel gewonnen en is het spel direct beëindigd.

Vaak wordt een "best-of-three" gespeeld, waarbij het team dat als eerste twee spelrondes heeft gewonnen, zich winnaar mag noemen.

Belgisch en Nederlands Kampioenschap

Belgisch Kampioenschap

Het Belgisch Kampioenschap Kubb wordt sinds 2007 gespeeld op de Blaarmeersen te Gent. Sinds 2008 mogen enkel Belgische ploegen aan het BK kubb deelnemen. In 2009 waren er 64 ploegen in park Spoor Noord te Antwerpen. 2010 vond plaats in het Minnewaterpark te Brugge met maar liefst 96 ploegen. Het grootste Kubbtornooi naast het WK! Er wordt gewerkt met een wisselbeker (zie afbeelding).

Bestand:Trofee kubb be.jpg

wisselbeker Belgisch kampioenschap Kubb

Winnaars: 2007: (40 teams) 1 VKA 't Hemelrijk (Nederland) 2 De Kubbisten (Belgisch Kampioen) 3 C kubbs

2008: (48 teams) 1 Houba De Strooper United 2 De Kubbisten 3 No Nonsense

2009: (64 teams) 1 De Kubbisten 2 Kubbejoagers 3 DK De Smisse

2010: (96 teams) 1 [OHC] Kubb Team 2 Kubbejoagers 3 De Kubbisten

Nederlands Kampioenschap

Bestand:Unbalanced scales.svg

De neutraliteit van dit gedeelte wordt betwist. Zie de bijbehorende overlegpagina voor meer informatie.

Het Nederlands Kampioenschap Kubb wordt al sinds 2004 gespeeld. Het wordt georganiseerd door Kubb Club 'De Lösse Pøls' en wordt gespeeld op de velden van voetbalvereniging SVN'69 in Nijeveen. Aan dit kampioenschap doen jaarlijks gemiddeld 40 teams mee. In 2004 werd het team De Helikøpters uit Utrecht, bestaande uit Myrte Damming, Liesbeth Janssen, Sanne Lelijveld, Martijn Tolsma, Robert Meppelink en Robbert Spaapen de eerste landskampioen Kubb.

Op 28 juni 2008 werd het NK voor de vijfde keer georganiseerd. Plaatselijk favoriet De Kazerne werd voor de tweede keer in haar bestaan landskampioen. De ploeg, met de Nijeveners Mark Pekel, André Sok, Haralt Lucas, Daniël Hulzebosch en de Meppelers Pieter de Vries en Bjorn Westera bleek veel te sterk voor de concurrentie. Zonder een set te verliezen werd het gelegenheidsteam, dat slechts een keer per jaar aan kubbs doet, kampioen. In 2005 bestond de ploeg uit Marc Pekel, André Sok, Haralt Lucas, Daniël Hulzebosch, Siean Prent en Joachim Bouwknegt. Gerenommeerde tegenstanders, zoals de kampioen van 2007 De Chopsticks, De Pirates uit Sneek en Kubb Amsterdam, die drie keer in de week spelen, konden dit jaar niet op tegen De Kazerne.

Op 10 juli 2010 werd De Kazerne wederom kampioen van Nederland, 2 partijen had De Kazerne uit Nijeveen moeite. Namelijk in de 8ste finale tegen Bob de Bouwers en in de kwartfinale tegen Hekkesluiter. De halve finale en de finale werd er uitstekend gespeeld door de Nijeveners en daardoor werd deze ploeg bestaand uit: Haralt Lucas (Har the Striker), Pieter de Vries (Fantastische start), Leonard Westenbrink (Stabiele Leo), Marc Pekel (De super blokkenwerper), Daniël Hulzebosch (Op de juiste momenten opstaan!), Joachim Bouwknegt (De topscoorder)

winnaar 2004

De Helikøpters (26 juni)

winnaar 2005

De Kazerne (25 juni)

winnaar 2006

Kubba Libre (1 juli)

winnaar 2007

De Chopsticks (7 juli)

winnaar 2008

De Kazerne (28 juni)

winnaar 2009

De Holtjers (27 juni)

winnaar 2010

De Kazerne (10 juli)

Spelregels Kampioenschap

Beide Kampioenschappen worden volgens de zelfde regels gespeeld. De teams dienen uit ten minste zes spelers te bestaan. Reservespelers zijn toegestaan, maar teams die met minder dan zes spelers aan het spel verschijnen, mogen slechts zoveel stokken gooien als dat er spelers in het team zijn. De wedstrijden gaan om twee gewonnen sets. De verdere spelregels zijn zoals bij het Wereldkampioenschap Kubb.

Externe links

• De site van het Belgisch Kampioenschap Kubb
• De site van het Nederlands Kampioenschap Kubb
• De site van het Open Wieringer Kampioenschap Indoor Kubb
• De site van het Wereldkampioenschap Kubb
• De site van het West-Vlaams kampioenschap Kubb
• De site van het Europe Kampioenschap Kubb

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Kubb op Wikimedia Commons.