Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Francisco Ximénez de Cisneros: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Francisco Ximénes de Cisneros''', {{o|o.f.m.}} (1436 – 8 november 1517) | '''Francisco Ximénes de Cisneros''', {{o|o.f.m.}} (1436 – 8 november 1517) | ||
was een Spaans kardinaal en aartsbisschop van Toledo. Hij was de aandrijvende kracht achter de [[Complutensische Polyglot]]. | was een Spaans kardinaal en aartsbisschop van Toledo. Hij was de aandrijvende kracht achter de [[Complutensische Polyglot]]. | ||
Hij studeerde kerkelijk en burgerlijk recht in Alcalá en Salamanca en trok in 1459 naar Rome. Daar kwam hij onder de aandacht van paus [[Sixtus V]], die hem de eerstvolgende bisschopszetel beloofde, die in Spanje vacant zou worden. Dit bleek de bisschopszetel van Uzeda te zijn. Maar aartsbisschop Carillo van Toledo had zelf al een idee aan wie hij de bisschopszetel zou geven. Toen Ximénez zijn aanspraak uitte, werd hij in de gevangenis gezet. In 1480 werd hij vrijgelaten en werd bisschoppelijk vicaris van kardinaal Gonzalez van Sigüenza. | |||
In 1492 werd hij, op aanbeveling van aartsbisschop Mendoza van Toledo, door koningin Isabella I van Castillië aangewezen als haar biechtvader. | |||
Hij werd in 1495 verkozen tot aartsbisschop van Toledo, als opvolger van Mendoza. Die positie gaf hem de gelegenheid om een aantal interne kerkhervormingen door te voeren. Op synodes te Alcalá (1497) en Talavera (1498) gaf hij een reeks bevelen: de geestelijken moesten hun concubines verlaten, en er werd van hen verwacht dat ze elke zondag het evangelie zouden preken en verklaren. Van monniken werd verwacht dat ze zich aan de traditionele regels van hun orde zouden houden. | |||
Adellijke geestelijken waren geïrriteerd dat Ximénez zich zo met hun levensstijl inliet, en beriepen zich op de koningin en op Rome. 400 monniken uit Andalusië vluchtten met hun vrouwen naar Noord-Afrika en werden moslims. | |||
Om de morele hervormingen onder de geesteljjken kracht bij te zetten, ondersteunde hij dit door een nieuwe universiteit in Alcalà. Hij nodigde de geleerdste mannen uit zijn tijd uit. ([[Desiderius Erasmus|Erasmus van Rotterdam]] ging niet in op de uitnodiging.) Deze geleerden werkten aan de uitgave van de [[Complutensische Polyglot]] (voleindigd in 1517 en uitgegeven ca. 1522). | |||
== Voetnoten == | == Voetnoten == | ||
| Regel 6: | Regel 16: | ||
{{CathEn|15729b.htm|Francisco Ximénez de Cisneros}} | {{CathEn|15729b.htm|Francisco Ximénez de Cisneros}} | ||
{{Commonscat|Francisco Jiménez de Cisneros}} | {{Commonscat|Francisco Jiménez de Cisneros}} | ||
{{ | {{DEFAULTSORT:Cisneros, Francesco X}} | ||
[[Categorie:Spaans kardinaal]] | [[Categorie: Spaans kardinaal]] | ||
[[Categorie: Franciscaan]] | |||
Versie van 4 nov 2016 06:28
Francisco Ximénes de Cisneros, o.f.m. (1436 – 8 november 1517) was een Spaans kardinaal en aartsbisschop van Toledo. Hij was de aandrijvende kracht achter de Complutensische Polyglot.
Hij studeerde kerkelijk en burgerlijk recht in Alcalá en Salamanca en trok in 1459 naar Rome. Daar kwam hij onder de aandacht van paus Sixtus V, die hem de eerstvolgende bisschopszetel beloofde, die in Spanje vacant zou worden. Dit bleek de bisschopszetel van Uzeda te zijn. Maar aartsbisschop Carillo van Toledo had zelf al een idee aan wie hij de bisschopszetel zou geven. Toen Ximénez zijn aanspraak uitte, werd hij in de gevangenis gezet. In 1480 werd hij vrijgelaten en werd bisschoppelijk vicaris van kardinaal Gonzalez van Sigüenza.
In 1492 werd hij, op aanbeveling van aartsbisschop Mendoza van Toledo, door koningin Isabella I van Castillië aangewezen als haar biechtvader.
Hij werd in 1495 verkozen tot aartsbisschop van Toledo, als opvolger van Mendoza. Die positie gaf hem de gelegenheid om een aantal interne kerkhervormingen door te voeren. Op synodes te Alcalá (1497) en Talavera (1498) gaf hij een reeks bevelen: de geestelijken moesten hun concubines verlaten, en er werd van hen verwacht dat ze elke zondag het evangelie zouden preken en verklaren. Van monniken werd verwacht dat ze zich aan de traditionele regels van hun orde zouden houden.
Adellijke geestelijken waren geïrriteerd dat Ximénez zich zo met hun levensstijl inliet, en beriepen zich op de koningin en op Rome. 400 monniken uit Andalusië vluchtten met hun vrouwen naar Noord-Afrika en werden moslims.
Om de morele hervormingen onder de geesteljjken kracht bij te zetten, ondersteunde hij dit door een nieuwe universiteit in Alcalà. Hij nodigde de geleerdste mannen uit zijn tijd uit. (Erasmus van Rotterdam ging niet in op de uitnodiging.) Deze geleerden werkten aan de uitgave van de Complutensische Polyglot (voleindigd in 1517 en uitgegeven ca. 1522).
Voetnoten
(en) Francisco Ximénez de Cisneros, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: 
)
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Francisco Jiménez de Cisneros op Wikimedia Commons.