Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gedicht: verschil tussen versies
(Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gedicht&oldid=21689486) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
Gedichten worden veelal tot de [[lyriek]] gerekend. In ruimere zin of in historische zin kan de term gedicht ook slaan op teksten uit het [[dramatiek|dramatische]] of het [[epiek|epische]] genre, naast de lyriek de twee andere grote traditionele genres van de literatuur. | Gedichten worden veelal tot de [[lyriek]] gerekend. In ruimere zin of in historische zin kan de term gedicht ook slaan op teksten uit het [[dramatiek|dramatische]] of het [[epiek|epische]] genre, naast de lyriek de twee andere grote traditionele genres van de literatuur. | ||
De ''vorm'' van de tekst krijgt bij gedichten veelal veel aandacht. Tot de ''vorm'' kunnen onder andere [[klank]], [[rijm (stijlfiguur)|rijmschema's]], traditionele [[stijlfiguur|stijlfiguren]], het [[enjambement]], [[strofe]]s, [[beeldspraak]], [[metrum]], [[ritme]] en [[typografie]] behoren. Het is echter niet noodzakelijk dat al deze elementen in een gedicht terug te vinden zijn. Een gedicht hoeft niet te rijmen, hoeft zich niet te bedienen van een vast metrum of schema om een gedicht te zijn enzovoort. | De ''vorm'' van de tekst krijgt bij gedichten veelal veel aandacht. Tot de ''vorm'' kunnen onder andere [[klank]], [[rijm (stijlfiguur)|rijmschema's]], traditionele [[stijlfiguur|stijlfiguren]], het [[enjambement]], [[strofe]]s, [[beeldspraak]], [[metrum (poëzie)|metrum]], [[ritme]] en [[typografie]] behoren. Het is echter niet noodzakelijk dat al deze elementen in een gedicht terug te vinden zijn. Een gedicht hoeft niet te rijmen, hoeft zich niet te bedienen van een vast metrum of schema om een gedicht te zijn enzovoort. | ||
Het gedicht wordt vaak onderscheiden van [[proza]], omdat gedichten traditioneel in versvorm worden geschreven en dus geen doorlopende tekst zijn. Er zijn echter wel zogenaamde prozagedichten en sommige gedichten bevatten stukken prozatekst. In zijn algemeenheid is poëzie o.a. daarom een moeilijk definieerbaar en moeilijk af te bakenen genre. | Het gedicht wordt vaak onderscheiden van [[proza]], omdat gedichten traditioneel in versvorm worden geschreven en dus geen doorlopende tekst zijn. Er zijn echter wel zogenaamde prozagedichten en sommige gedichten bevatten stukken prozatekst. In zijn algemeenheid is poëzie o.a. daarom een moeilijk definieerbaar en moeilijk af te bakenen genre. | ||
| Regel 78: | Regel 78: | ||
*[[elfje (gedicht)|elfje]] | *[[elfje (gedicht)|elfje]] | ||
*[[figuurgedicht]] | *[[figuurgedicht]] | ||
*[[Haiku | *[[Haiku|haiku]] (senryu, tanka, waka) | ||
*[[jaardicht]] (getalvers, tijdvers, carnacioen) | *[[jaardicht]] (getalvers, tijdvers, carnacioen) | ||
*[[keerdicht]] | *[[keerdicht]] | ||
| Regel 141: | Regel 141: | ||
[[Categorie:Gedicht| ]] | [[Categorie:Gedicht| ]] | ||
[[Categorie:Dichtvorm| ]] | [[Categorie:Dichtvorm| ]] | ||
[[Categorie:Literair genre]] | [[Categorie:Literair genre]] | ||
{{Stek}} | |||
Huidige versie van 15 mei 2020 om 11:11
Een gedicht (poëzie) is een (literaire) tekst in die tot de poëzie wordt gerekend. Traditioneel wordt een gedicht in versvorm geschreven. Gedichten worden veelal tot de lyriek gerekend. In ruimere zin of in historische zin kan de term gedicht ook slaan op teksten uit het dramatische of het epische genre, naast de lyriek de twee andere grote traditionele genres van de literatuur.
De vorm van de tekst krijgt bij gedichten veelal veel aandacht. Tot de vorm kunnen onder andere klank, rijmschema's, traditionele stijlfiguren, het enjambement, strofes, beeldspraak, metrum, ritme en typografie behoren. Het is echter niet noodzakelijk dat al deze elementen in een gedicht terug te vinden zijn. Een gedicht hoeft niet te rijmen, hoeft zich niet te bedienen van een vast metrum of schema om een gedicht te zijn enzovoort.
Het gedicht wordt vaak onderscheiden van proza, omdat gedichten traditioneel in versvorm worden geschreven en dus geen doorlopende tekst zijn. Er zijn echter wel zogenaamde prozagedichten en sommige gedichten bevatten stukken prozatekst. In zijn algemeenheid is poëzie o.a. daarom een moeilijk definieerbaar en moeilijk af te bakenen genre.
Ook over de inhoud van gedichten valt weinig algemeens te zeggen. Een gedicht kan emoties, toestanden, gebeurtenissen, processen, ideeën, waarnemingen, taal enz. oproepen, beschrijven, bevatten en/of problematiseren. De inhoud is in elk geval irrelevant om te bepalen of iets al dan niet een gedicht is, al kan ze wel een bepalende factor zijn voor het bepalen van het soort gedicht een bepaalde tekst is.
Volgens de dichter Paul van Ostaijen was dichtkunst gelijk aan woordkunst.
De lengte van gedichten is zeer variabel, er zijn gedichten die uit slechts 1 woord bestaan, maar er bestaan net zo goed gedichten van honderden bladzijden lang. Toch kan gezegd worden dat het gemiddelde gedicht niet langer is dan één bladzijde uit een dichtbundel.
Sommige gedichten maken deel uit van een cyclus.
De schrijver van gedichten wordt dichter genoemd.
Dichtvormen
Volgens doel
|
|
Volgens vorm
|
|
Volgens aantal regels
- distichon, 2 regels
- terzine, 3 regels
- kwatrijn, 4 regels
- stanza, 5 of meer regels
- kwintijn, 5 regels met bepaald rijmschema
- sextet, 6 regels (ook als onderdeel van sonnet)
- octaaf, 8 regels, als onderdeel van sonnet
- sonnet, 14 regels
Volgens maat
| Soorten versvoet | Aantal versvoeten |
|---|---|
Onderdelen
Zie ook
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Bing Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • tekst herschrijven met scribbr.io •