Zelfmedelijden

Zelfmedelijden is het gevoel dat iemand kan hebben die ongunstige ervaringen meemaakt en die deze ongunstige situatie niet aanvaard en er niet op vertrouwt dat deze kan of zal verbeteren. Bij zelfmedelijden heeft iemand (letterlijk en figuurlijk) te doen met zichzelf.

Zelfmedelijden is weemoedig zelfbeklag.

Zelfmedelijden kan variëren van een korte, occasionele en tijdelijke emotie tot een persoonlijkheidsstoornis. In het zwaarste geval kan het om psychische redenen zonder externe provocatie worden opgeroepen of een gevolg zijn van een vervormde waarneming van de werkelijkheid, die het lijden aan iemand en aan degenen om hem of haar heen veroorzaakt.

De persoon met zelfmedelijden veronderstelt het ​​slachtoffer te zijn van een ongunstige situatie en daarom medegevoel te verdienen. In extreme gevallen meent hij dat er een samenzwering tegen hem bestaat en dat iedereen samenspant tegen hem. Over het algemeen is zelfmedelijden een negatief gevoel dat niet helpt om te gaan met negatieve situaties, maar in een sociale context kan leiden tot sympathie, medeleven of tot het krijgen van hulp of goede raad.

Sommigen proberen met zelfmedelijden een bepaald voordeel of hulp te verkrijgen, maar ook kan men (slechts) op woorden uit zijn als: "wat erg voor je", of "wat zal je je rot voelen".

Een redelijke mate van zelfmedelijden kan als normaal worden beschouwd en is in bepaalde omstandigheden gezond, indien het een tijdelijk is en leidt tot de aanvaarding van de moeilijke situatie of tot de wil om de situatie te veranderen.

Beschrijving

Zelfmedelijden kan verband houden met een emotionele reactie op een stressmoment. Zelfmedelijden is een veelvoorkomende neiging in de omgang met stressvolle situaties, maar toont grote verschillen volgens ieders individuele kenmerken, zoals emotionele onzekerheid of depressie, of het overmatige opgaan in de eigen fouten, ontberingen en verliezen.

Zelfmedelijden kan gevoed worden door een algemene depressieve toestand of andere ongewone bezwarende omstandigheden.

Verschil met self-compassion

De Amerikaanse psycholoog Mark Leary (Wake Forest University in Winston-Salem, USA) kon in verschillende proeven aantonen dat een persoon die self-compassion heeft beter met negatieve ervaringen kan omgaan dan iemand met een groot zelfbewustzijn.

De neiging kan bestaan om self-compassion met zelfmedelijden te vertalen, maar het wordt anders gedefinieerd: niet als een negatief gevoel waarin men overgaat tot zelfbeklag, maar als een zichzelf goed behandelen zoals men een goede vriend zou behandelen, en een evenwichtig omgaan met de eigen gevoelens. Dr. Christine Neff beschrijft het verschil:

Heel wat mensen verwarren zelfcompassie [self-compassion] met zelfmedelijden [self-pity], wat een echte verwarring is, want, tenminste zo hoe ik zelfcompassie definieer, gaat dit over het feit dat de menselijke toestand lijden inhoudt. Dat hoort gewoon bij het mens zijn. Zelfmedelijden gaat over „Wee mij. Arme ik.” Het is heel egocentrisch, heel op zichzelf geconcentreerd, wat iets heel verschillends is.

Bronnen

• Selbstmitleid op Lebenshilfe-ABC.de