Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Sofist: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuw compact artikel)
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Zieook|Zie voor de dialoog van Plato, [[Sofist (Plato)]]}}
{{Zieook|Zie voor de dialoog van Plato, [[Sofist (Plato)]]}}
Een '''sofist''' was een betaald rondreizend professioneel leraar van [[Logica (wetenschap)|logica]], [[filosofie]] en [[retorica]] in het [[Oude Griekenland]].
----
De '''sofisten''' (Oudgrieks {{Grieks|σοφισταί}} ''sophistaí'', Latijn ''sophistae'') waren een groep mannen uit de Griekse oudheid die speciale kennis hadden op theoretisch (wiskunde en meetkunde) of praktisch gebied (ambachten, muziek, poëzie), in strikte betekenis vooral didactiek, [[Logica (wetenschap)|logica]], [[filosofie]] en [[retorica]]. Zij verdienden hun brood door hun kennis, vaak als rondreizend leraar, over te dragen. Ze werkten van ongeveer 450 v. Chr. tot ongeveer 380 v. Chr.


De beroemdste sofisten waren [[Gorgias]] en [[Protagoras (filosoof)|Protagoras]], waar [[Plato]] de dialogen [[Gorgias (Plato)|Gorgias]] en [[Protagoras (Plato)|Protagoras]] over schreef. Aan de sofisten komt de eer toe om als eersten de wetten van het denken te hebben gesystematiseerd (logica). Zij waren ook de voorlopers van de socratische [[dialectiek]] en van aristoteliaanse logica. Latere sofisten waren meer op materieel succes uit en benadrukten het belang van retoriek als de kunst van de overtuiging in de politiek, in de rechtszaal of in andere discussies. Tegen deze praktijk nam [[Socrates]] stelling, want waarheid kon volgens hem niet afhankelijk zijn van degene die het overtuigendst op gevoelens inpraatte en met alle mogelijke middelen zijn gelijk probeerde te halen. Op die manier werd een slechte zaak immers als goed voorgesteld. Vooral onder invloed van de dialogen van Plato kregen de sofisten een kwalijke reputatie, en werd [[sofistiek]] verbonden met een manier van redeneren waarbij [[Drogreden|drogredenen]] werden gebruikt ''(sofismen)''.  
Oorspronkelijk verwees de term ''sofist'' naar iedereen allen die beroemd was om zijn wijsheid: Pythagoras, Thales, staatsmannen, cultuurdragers, dichters en andere ’wijzen’. In de 5e eeuw v.Chr. waren sofisten ook professionele leraren, deskundigen die hun kennis en vaardigheden aan anderen onderwezen.1] Solon en Pythagoras werden sofisten genoemd, en ook Socrates, Antisthenes en Plato werden door hun tijdgenoten soms zo genoemd.
 
De beroemdste sofisten waren [[Gorgias]] en [[Protagoras (filosoof)|Protagoras]], waar [[Plato]] de dialogen [[Gorgias (Plato)|Gorgias]] en [[Protagoras (Plato)|Protagoras]] over schreef. Aan de sofisten komt de eer toe om als eersten de wetten van het denken te hebben gesystematiseerd (logica). Zij waren ook de voorlopers van de socratische [[dialectiek]] en van aristoteliaanse logica.
 
Latere sofisten waren meer op materieel succes uit en benadrukten het belang van retoriek als de kunst van de overtuiging in de politiek, in de rechtszaal of in andere discussies. Tegen deze praktijk nam [[Socrates]] stelling, want waarheid kon volgens hem niet afhankelijk zijn van degene die het overtuigendst op gevoelens inpraatte en met alle mogelijke middelen zijn gelijk probeerde te halen. Op die manier werd een slechte zaak immers als goed voorgesteld. Vooral onder invloed van de dialogen van Plato kregen de sofisten een kwalijke reputatie als personen die gebruik maakten van [[Drogreden|drogredenen]] bij hun redeneringen ''(sofismen)''.


==Belangrijkste vertegenwoordigers van de sofistiek==
==Belangrijkste vertegenwoordigers van de sofistiek==
Regel 13: Regel 18:
* [[Thrasymachus]]
* [[Thrasymachus]]
* [[Lycophron de Sofist|Lycophron]]
* [[Lycophron de Sofist|Lycophron]]
== Zie ook ==
*[[Essay:Plato's schaduw]], een verdediging van de sofisten.


[[Categorie:Filosofische stroming]]
[[Categorie:Filosofische stroming]]
[[Categorie:Oud-Griekse filosofie]]
[[Categorie:Oud-Griekse filosofie]]

Huidige versie van 1 jun 2018 om 12:35

    Zie ook: Zie voor de dialoog van Plato, Sofist (Plato)


De sofisten (Oudgrieks σοφισταί sophistaí, Latijn sophistae) waren een groep mannen uit de Griekse oudheid die speciale kennis hadden op theoretisch (wiskunde en meetkunde) of praktisch gebied (ambachten, muziek, poëzie), in strikte betekenis vooral didactiek, logica, filosofie en retorica. Zij verdienden hun brood door hun kennis, vaak als rondreizend leraar, over te dragen. Ze werkten van ongeveer 450 v. Chr. tot ongeveer 380 v. Chr.

Oorspronkelijk verwees de term sofist naar iedereen allen die beroemd was om zijn wijsheid: Pythagoras, Thales, staatsmannen, cultuurdragers, dichters en andere ’wijzen’. In de 5e eeuw v.Chr. waren sofisten ook professionele leraren, deskundigen die hun kennis en vaardigheden aan anderen onderwezen.1] Solon en Pythagoras werden sofisten genoemd, en ook Socrates, Antisthenes en Plato werden door hun tijdgenoten soms zo genoemd.

De beroemdste sofisten waren Gorgias en Protagoras, waar Plato de dialogen Gorgias en Protagoras over schreef. Aan de sofisten komt de eer toe om als eersten de wetten van het denken te hebben gesystematiseerd (logica). Zij waren ook de voorlopers van de socratische dialectiek en van aristoteliaanse logica.

Latere sofisten waren meer op materieel succes uit en benadrukten het belang van retoriek als de kunst van de overtuiging in de politiek, in de rechtszaal of in andere discussies. Tegen deze praktijk nam Socrates stelling, want waarheid kon volgens hem niet afhankelijk zijn van degene die het overtuigendst op gevoelens inpraatte en met alle mogelijke middelen zijn gelijk probeerde te halen. Op die manier werd een slechte zaak immers als goed voorgesteld. Vooral onder invloed van de dialogen van Plato kregen de sofisten een kwalijke reputatie als personen die gebruik maakten van drogredenen bij hun redeneringen (sofismen).

Belangrijkste vertegenwoordigers van de sofistiek

Zie ook